Çocukken dizimizi yaraladığımızda ya da bıçakla küçük bir kesik oluştuğunda çevremizden sıkça duyduğumuz bir cümle vardı: “Kolonya dökelim, mikrop kapmasın.” Peki gerçekten yaraya kolonya dökmek doğru mu? Bu halk arasında yaygın ama tartışmalı uygulama sağlık açısından ne kadar güvenli? Uzmanlar uyarıyor: Kolonya, açık yaraya sürülmemeli! İşte nedeni ve doğru ilk yardım yaklaşımı…

Açık Yaraya Kolonya Dökülür mü?

Hayır, dökülmemelidir.
Uzmanlara göre, kolonyada bulunan yüksek orandaki alkol, açık yaraya temas ettiğinde:

Yanma hissi yaratır
Cilt dokusunu tahriş eder
Hücre yenilenmesini geciktirir
Enfeksiyon riskini artırabilir

Kolonya, antiseptik gibi görünse de steril bir tıbbi dezenfektan değildir. Bu nedenle yara temizliğinde kullanılmamalıdır.

Kolonya Yarayı Temizler mi?

Kolonya yüzeydeki bazı mikroorganizmaları öldürebilir. Ancak açık yarada, cilt zaten hasar görmüş olduğu için kolonya:

Derin dokulara zarar verebilir
Yaranın iyileşme sürecini olumsuz etkileyebilir
Yaraya temas eden alkol nedeniyle dokuların daha çok tahriş olmasına neden olabilir

Bu sebeple cilt yüzeyinde hijyen amacıyla kullanılabilirken, açık yara söz konusu olduğunda önerilmez.

Kolonya Yarayı Neden Tahriş Eder?

Kolonya içeriğinde genellikle %60 ila %80 oranında etil alkol barındırır. Bu alkol:

Hücre duvarlarını çözer
Proteinleri parçalayarak doku hücrelerini tahrip eder
Yarada aşırı yanma ve sızı hissine yol açar

Bu da sadece acı vermekle kalmaz, aynı zamanda yarayı enfeksiyona daha açık hale getirir.

Yaraya Ne Sürülmeli? Doğru İlk Yardım Nasıl Olmalı?

Yaranın İlk Temizliği İçin:

Soğuk ve temiz suyla 5-10 dakika nazikçe yıkayın
Varsa fizyolojik serum (tuzlu su) kullanın
Kir varsa steril gazlı bezle nazikçe temizleyin

Yaranın Kapatılması İçin:

Antiseptik solüsyonlar (Betadin, baticon gibi) tercih edilebilir
Temizlenmiş yarayı steril gazlı bezle veya yara bandıyla kapatın

Kaçınılması Gerekenler:

Kolonya
Alkol
Oksijenli su (çok sık ve yoğun kullanımda tahriş edebilir)
Kolonyalı mendil veya parfümlü ürünler

Uzmanlardan Uyarı:

“Kolonya, cilt yüzeyini geçici olarak ferahlatabilir ancak açık yarada iyileşmeyi geciktirir. Yanma hissi ve tahriş yaratır. İlk yardımda en güvenli yol, temiz su ve steril malzemelerdir.”