Kurban Bayramı yaklaşırken vatandaşlar kurban ibadetine dair dini hükümleri araştırıyor. En çok merak edilen sorular arasında “Kurban kesmek farz mı?”, “Kurban kimlere vacip olur?”, “Kurban kesmeyen günaha girer mi?” ve “Kurban ne zaman kesilir?” yer alıyor. İşte kurban ibadetinin hükmü, kimleri kapsadığı ve zamanlamasına dair tüm detaylar…

Kurban Kesmek Farz mı, Vacip mi?

Kurban kesmenin dini hükmü İslam mezheplerine göre farklılık gösterebilir. Hanefi mezhebine göre kurban kesmek vaciptir. Yani belirli şartlara sahip olan bir Müslüman’ın bu ibadeti yerine getirmesi dini açıdan yükümlülüktür. Şafii ve Malikî mezheplerinde ise kurban kesmek sünnet-i müekkede olarak değerlendirilir. Ancak Türkiye’de çoğunluk Hanefi mezhebine bağlı olduğundan kurban ibadeti genel olarak vacip kabul edilmektedir.

Kimler Kurban Kesmekle Yükümlüdür?

Kurban kesmenin vacip olması için bazı şartlar gereklidir. Bu şartları taşıyan kişiler kurban ibadetini yerine getirmekle yükümlüdür. Bu şartlar şunlardır:

Akıl sağlığı yerinde olmak: Akli dengesi yerinde olmayan kişilere kurban vacip değildir.

Buluğa ermiş olmak: Ergenlik çağına ulaşmamış çocuklara kurban kesmek vacip değildir.

Nisap miktarı mala sahip olmak: Temel ihtiyaçlarının ve borçlarının dışında 80.18 gram altın ya da bu değerde mala sahip olan kişilere kurban vacip olur.

Mukim olmak: Seferi durumda olan (yani yolculuk halinde olan) kişilere kurban kesmek vacip değildir.

Bu dört şartı taşıyan Müslümanlar, Kurban Bayramı’nda kurban kesmekle yükümlüdür.

Kurban Kesmeyen Günaha Girer mi?

Kurban kesmek vacip olduğu hâlde bu ibadeti yerine getirmeyen kişi, İslam hukukuna göre günah işlemiş sayılır. Hanefi mezhebine göre, imkânı olduğu halde kurban kesmeyen bir Müslüman büyük sevaptan mahrum kalır ve sorumluluk altına girer. Peygamber Efendimiz (s.a.v.), kurban kesmenin önemine vurgu yaparak bu ibadeti yerine getirmeyenleri kınamıştır. Hadis-i şeriflerde “Cimrilerin en kötüsü, kurban kesmeyendir” ifadesi yer almaktadır. Ayrıca kurban kesilmeyen eve meleklerin girmediğine dair rivayetler de mevcuttur.

Kurban İbadetinin Manevi Boyutu Nedir?

Kurban, sadece maddi bir hayvan kesimi değil, aynı zamanda Allah’a teslimiyetin ve şükrün bir göstergesidir. Kurban kesen kişi, Allah’a yakınlaşmayı, nimetlerine şükretmeyi ve sahip olduklarını paylaşmayı sembolize eder. Bu ibadet, hem bireyin Allah’a olan bağlılığını artırır hem de sosyal dayanışma açısından büyük önem taşır. Kurban etleri fakirlerle paylaşılır, toplumsal yardımlaşma duyguları güçlenir. Kurban kesilen evlerde manevi bir huzur ve bereketin hâkim olduğuna inanılır.

Kurban Ne Zaman Kesilir?

Kurban kesimi, Kurban Bayramı’nın birinci günü sabah namazından sonra başlar ve üçüncü gün güneş batana kadar devam eder. Bu süre zarfında herhangi bir saatte kurban kesmek caizdir. Ancak bayramın ilk iki gününde kurban kesmek daha faziletli kabul edilir. Küçük yerleşim yerlerinde bayram namazı kılınmıyorsa, bayram namazı vaktinden önce de kurban kesilebileceği görüşü vardır. Gece vakti kurban kesmek ise mekruh kabul edilir, yani hoş karşılanmaz.

Seferi Olanlar Kurban Kesmekle Yükümlü mü?

Yolculukta olan (seferi durumda) kişiler kurban kesmekle yükümlü değildir. Kurban vacip olabilmesi için kişinin bulunduğu yerde mukim, yani yerleşik olması gerekir. Seferi olan kimse isterse nafile olarak kurban kesebilir, fakat bu kişi için bu ibadet vacip değildir.

Kurbanı Kim Kesebilir?

Kurbanı bizzat kurban sahibi kesebileceği gibi, ehil bir kasaba veya vekil kılınmış bir kişiye de kestirebilir. Kurbanı keserken “Bismillahi Allahu Ekber” denmesi gerekir. Bu niyet ve söz, kurbanın ibadet amacıyla kesildiğini gösterir. Vekil, kurbanı sahibinin adına keserken bu niyeti açıkça dile getirmelidir.

Kurbanın Etleri Nasıl Dağıtılır?

Kurban eti üçe bölünür: Bir bölümü kurban kesen kişinin ailesine, bir bölümü yakın akraba ve komşulara, bir bölümü ise ihtiyaç sahiplerine dağıtılır. Fakirlerin daha çok faydalanması için kurbanın çoğunun sadaka olarak verilmesi tavsiye edilir. Tamamını bağışlamak da mümkündür, ancak hepsini evde tutmak uygun görülmez.

Kurbanın Derisi ve Diğer Kalıntıları Ne Yapılmalı?

Kurbanın derisi satılamaz. Dini hükümlere göre kurbanın hiçbir parçası satılıp paraya çevrilemez. Deri genellikle hayır kurumlarına bağışlanır. Ayrıca kesim sonrası çıkan iç organ ve atıkların çevreyi kirletmeyecek şekilde imha edilmesi veya toprağa gömülmesi gerekir. Bu temizlik ve hijyen kurallarına uyulması dini ve toplumsal sorumluluk açısından önemlidir.

Vekâletle Kurban Kesilebilir mi?

Evet, kurban kesiminde vekâlet caizdir. Kurban kesecek durumda olmayan kişiler, dini yetkilendirmeyle başka bir kişiye veya kuruma vekâlet verebilir. Bu işlem hem sözlü hem yazılı olarak yapılabilir. Özellikle yurt dışında yaşayan Müslümanlar ya da kesim imkânı olmayanlar için vekâletle kurban kestirmek büyük kolaylıktır. Diyanet ve bazı dernekler bu tür hizmetler sunmaktadır.

Kurbanla İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Kurban kesmek kimlere vaciptir?

Kurban, akıl sağlığı yerinde, ergenlik çağına ulaşmış, temel ihtiyaçlarının dışında nisap miktarı mala sahip ve seferi olmayan her Müslüman için vaciptir.

Kurban kesmek farz mı, vacip mi?

Hanefi mezhebine göre kurban kesmek vaciptir. Şafii ve diğer bazı mezheplere göre ise sünnet-i müekkededir.

Kurban kesmeyen günaha girer mi?

Vacip olduğu halde kurban kesmeyen kişi, büyük sevaptan mahrum kalır ve günaha girer. Peygamberimiz bu konuda sert uyarılarda bulunmuştur.

Kurban ne zaman kesilir?

Kurban, bayramın birinci günü sabah namazından sonra başlayarak üçüncü günü güneş batıncaya kadar kesilir. İlk iki gün içinde kesilmesi daha faziletlidir.