Dünya genelinde her yıl yaklaşık 80 milyon yenidoğanda görülen yenidoğan sarılığı, tedavi edilmediğinde ciddi nörolojik hasarlara ve hatta ölüme yol açabiliyor. Bu küresel sağlık sorununa çözüm arayan Türk bilim insanı Dr. Hasan Çelebi, 80 milyonun sesi oldu..
KTH ve Karolinska Hastanesi İş Birliği ile Geliştirildi
İsveç Kraliyet Teknoloji Enstitüsü (KTH) bünyesinde yürütülen proje, dünyanın önde gelen araştırma hastanelerinden biri olan Karolinska Hastanesi ile iş birliği içinde gerçekleştirildi. Geliştirilen teknoloji, saygın bilimsel dergi Scientific Reports’ta yayımlanan “Evaluation of a New Transcutaneous Bilirubinometer in Newborn Infants” başlıklı çalışma ile bilim dünyasına duyuruldu.
Işık Yansıması ile Acısız ve Hızlı Ölçüm
Cihaz, bebeğin cildine kısa süreli ışık tutulmasıyla transkutanöz bilirubin ölçümü yapıyor. Ölçüm süreci, sadece birkaç salise içinde tamamlanıyor ve sonuçlar makine öğrenmesi algoritmaları ile yüksek doğrulukla analiz ediliyor. Bu yöntem, tamamen non-invaziv (kan almadan, acısız ve iğnesiz) olmasıyla dikkat çekiyor.
Cep Telefonuna Bağlanabiliyor, Ucuz ve Kullanıcı Dostu
Dr. Hasan Çelebi’nin geliştirdiği cihazın öne çıkan özellikleri arasında:
-
Cep telefonlarına bağlanarak çalışabilmesi,
-
Son derece kolay kullanılabilir olması,
-
Mevcut tıbbi cihazlara göre yaklaşık 100 kat daha düşük maliyetle üretilebilmesi bulunuyor.
Bu özellikleri sayesinde cihaz, özellikle gelişmekte olan ülkelerde sağlık hizmetlerine ulaşmakta zorlanan aileler için büyük umut vadediyor.
Doğruluk Oranı Profesyonel Cihazlarla Yarışıyor
Karolinska Hastanesi’nde 141 yenidoğan bebek üzerinde yapılan testler sonucunda, cihazın verdiği sonuçların hastanelerde kullanılan profesyonel cihazlarla neredeyse bire bir örtüştüğü belirlendi. Bu da teknolojinin sahada kullanım için son derece uygun olduğunu ortaya koydu.
Farklı Cilt Tonları ve Ortamlar İçin Optimize Edildi
Dr. Çelebi, geliştirdikleri yapay zeka algoritmalarının, farklı cilt renkleri, değişken ışık koşulları ve bireysel fizyolojik özellikler gibi değişkenleri analiz ederek ölçüm doğruluğunu önemli ölçüde artırdığını ifade etti.
Düşük Gelirli Ülkeler İçin Umut Kaynağı
Dr. Çelebi, “Geliştirdiğimiz teknoloji ile üretilecek cihazlar, yenidoğan sarılığının erken tanısıyla beyin hasarı gibi kalıcı sonuçları önleyebilir. Özellikle düşük gelirli bölgelerde yenidoğan ölümlerini azaltmak adına hayati bir çözüm sunabilir,” açıklamasında bulundu.
Mobil Sağlık ve Yapay Zeka Destekli Tıbbi Cihazlarda Yeni Dönem
Bu teknolojik gelişme yalnızca sarılık teşhisi ile sınırlı kalmayıp, mobil sağlık uygulamaları ve yapay zeka destekli medikal cihazlar alanında da öncü bir adım olarak değerlendiriliyor. Uzmanlar, bu buluşun hem bilimsel hem de toplumsal etkileri açısından büyük önem taşıdığını vurguluyor.