İsrail neden Suriye’ye saldırıyor? Ortadoğu yeniden karıştı. İsrail ordusunun Suriye topraklarına yönelik düzenlediği saldırılar bölgesel dengeleri altüst etti. Özellikle Şam, Dera ve Süveyda bölgelerine yapılan hava ve İHA saldırıları hem askeri hem de diplomatik açıdan dikkat çekici. Peki, tüm dünya “İsrail neden Suriye’ye saldırıyor?” sorusunun yanıtını ararken, perde arkasında neler oluyor? Bu yazıda, süreci adım adım ele alıyor, gelişmeleri kapsamlı ve sade bir dille analiz ediyoruz.
İsrail-Suriye Gerilimi: Yılların Krizi
İsrail ile Suriye arasındaki düşmanlık yeni değil. 1967’den bu yana devam eden Golan Tepeleri anlaşmazlığı ve 1973 Yom Kippur Savaşı gibi kritik dönemeçler, iki ülke arasında kalıcı bir barışın önüne geçti. Suriye iç savaşının başlamasıyla birlikte ise İsrail, kuzey sınırlarında İran yanlısı milislerin konuşlanmasından duyduğu endişeyi açıkça dile getirmeye başladı. Ancak bu kez mesele daha farklı görünüyor. İsrail, açık şekilde Dürzi topluluğunu koruma iddiasıyla Suriye’nin iç bölgelerine müdahale ediyor.
Son Saldırılar Nereleri Vurdu?
İsrail ordusu, 2025’in Temmuz ayı içinde Şam’daki Genelkurmay Başkanlığı binasına, Dera’daki 132. Alay’a ve Kesve’deki askeri hedeflere yoğun hava saldırıları düzenledi. Aynı zamanda, Süveyda’da rejim yanlısı askerî noktalar İHA’larla hedef alındı. İsrail’in resmi açıklamalarına göre bu saldırıların amacı, Dürzi halkına yönelik saldırıları önlemek. Ancak bu açıklamalar, bölgedeki diğer aktörler tarafından sorgulanıyor.
Süveyda Neden Önemli?
Süveyda, Suriye’nin güneyinde yer alan ve çoğunlukla Dürzi nüfusun yaşadığı bir şehir. Dürziler, tarihsel olarak hem Suriye rejimiyle hem de muhaliflerle zaman zaman sorunlar yaşamış bir azınlık topluluğu. Son haftalarda Süveyda’da rejim güçleriyle Dürzi milisler arasında silahlı çatışmalar yaşandı. İsrail ise bu durumu “Dürzileri koruma” gerekçesiyle askeri müdahale için bir gerekçe olarak kullanıyor.
İsrail’in Dürzilere Yönelik Desteği
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, Süveyda’daki gelişmeleri “insani kriz” olarak değerlendirdi ve Suriye ordusunun bölgeden tamamen çekilmemesi durumunda operasyonların artacağını duyurdu. Dışişleri Bakanı Gideon Saar ise İsrail’in çıkarlarını korumak adına bu operasyonların zorunlu olduğunu ifade etti. Ayrıca, Golan Tepeleri çevresinde İsrail’in güvenlik önlemlerini artırdığı ve Dürzilerin İsrail tarafına geçmesini önlemek için yeni kontroller oluşturduğu bildirildi.
Golan Tepeleri ve Güvenlik Endişeleri
İsrail’in en hassas noktalarından biri Golan Tepeleri. Bu bölge, İsrail ile Suriye arasında fiilen bir tampon bölge görevi görüyor. İsrail, Suriye sınırındaki güvenlik tehditlerine karşı hassas ve bölgeyi tehdit olarak gördüğü her unsurdan temizlemek istiyor. Özellikle İran destekli grupların burada aktif olması, İsrail’i alarma geçirmiş durumda. Süveyda’daki gelişmelerin bu denklemde yeni bir cephe oluşturduğunu söylemek mümkün.
Sınır Hattında Yoğun Askeri Hareketlilik
İsrail ordusu, Kuzey Komutanlığı’na takviye gönderme kararı aldı. 210. Tümen’e bağlı birlikler hem sınırda hem de Suriye topraklarında konuşlandırıldı. Gelişmeler, İsrail’in yalnızca hava saldırılarıyla sınırlı kalmayabileceğini, sınıra yakın bölgelerde daha geniş kapsamlı kara operasyonlarına da hazırlandığını gösteriyor.
İsrail’in Asıl Hedefi Ne?
“İsrail neden Suriye’ye saldırıyor?” sorusunun tek bir cevabı yok. Ancak birkaç ana başlık altında durumu özetlemek mümkün:
Dürzi Topluluğu Üzerinden Jeopolitik Baskı: İsrail, Dürzilere destek mesajı vererek hem uluslararası kamuoyuna “insani” bir operasyon yürüttüğünü göstermek istiyor hem de Suriye rejimi üzerinde baskı kurmaya çalışıyor.
İran ve Hizbullah Tehdidi: İsrail, Suriye topraklarında İran yanlısı milislerin varlığını kendi ulusal güvenliğine tehdit olarak görüyor. Bu saldırılarla o unsurları bertaraf etmeyi hedefliyor.
Golan Tepeleri’nin Güvence Altına Alınması: Süveyda’daki karışıklık, Golan Tepeleri’nin güvenliği açısından risk yaratıyor. İsrail, tepeleri tehdit edebilecek her türlü hareketi önceden durdurmak istiyor.
Uluslararası Tepkiler
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, İsrail’in saldırılarını sert şekilde kınadı. BM Güvenlik Konseyi’nden ise henüz somut bir karar çıkmadı. ABD’nin ise perde arkasında arabuluculuk yaptığı, ancak taraflara doğrudan baskı uygulamadığı konuşuluyor. Rusya ise Suriye’deki müttefikinin yanında yer almayı sürdürüyor ancak doğrudan müdahale etmiyor.
Ateşkes Umudu Var mı?
Şu an için İsrail ile Suriye arasında ilan edilmiş resmi bir ateşkes yok. Her iki taraf da pozisyonlarını koruyor. İsrail ordusu ise Dürzilere yönelik tehditlerin ortadan kalkmadığı sürece operasyonların süreceğini söylüyor. Bölgedeki gerilim, uzun vadeli bir çatışma ihtimalini güçlendiriyor.
İsrail-Suriye Arasında Yeni Bir Savaş Kapıda mı?
İsrail ordusu, operasyonların birkaç gün daha sürebileceğini duyurdu. Bu, sınırlı bir hava harekâtının ötesine geçileceği anlamına gelebilir. Her iki taraf da kırmızı çizgilerine yaklaşmış durumda. Bu gerilim, İsrail-Suriye ilişkilerinde yeni bir dönemin başlangıcı olabilir.
“İsrail neden Suriye’ye saldırıyor?” sorusu, sadece Dürzileri koruma bahanesiyle açıklanamaz. İsrail’in Suriye’ye yönelik saldırıları; jeopolitik çıkarlar, İran karşıtlığı ve sınır güvenliği gibi çok boyutlu nedenlere dayanıyor. Bölgedeki gelişmeler dikkatle takip edilmeli. Çünkü bu çatışmalar, sadece iki ülkeyi değil, tüm Orta Doğu’yu etkileyebilir.