Eyyam-ı Bahur Nedir? Yaz aylarında gölgenin bile fayda etmediği, nefes almanın zorlaştığı, adeta fırın gibi yanan günler vardır. Terlediğinizde serinleyeceğinizi sanarsınız ama o ter buharlaşmaz. Havanın içinden yürüyormuş gibi hissedersiniz. İşte bu dönem, halk arasında “Eyyam-ı Bahur” olarak bilinir. Peki ama Eyyam-ı Bahur nedir, neden bu kadar yakıcı ve etkileyici? Bu haberde tüm detaylarıyla açıklıyoruz.

Eyyam-ı Bahur Nedir? Anlamı ve Kökeni

“Eyyam-ı Bahur nedir?” sorusunu yanıtlamadan önce kelime kökenine inmekte fayda var. “Eyyam” kelimesi Arapçada “günler”, “Bahur” ise sıcaklık anlamına gelir. Yani Eyyam-ı Bahur; sıcak günler, hatta kavurucu, yakıcı günler anlamına gelir. Bu tabir, sadece sıcak hava dalgasını değil, aynı zamanda yüksek nem ve durgun havayı da tarif eder.

Yıllardır Anadolu’da halk arasında “eyyam-ı bahur geldi”, “bahur sıcakları başladı” gibi cümlelerle telaffuz edilir. Çünkü bu dönem yaz mevsiminin zirve yaptığı, sıcağın insana “pes” dedirttiği günlerdir.

Eyyam-ı Bahur Ne Zaman Başlar?

Her yıl temmuz sonu geldiğinde meteoroloji uzmanları, haber bültenlerinde “eyyam-ı bahur sıcaklıkları”ndan söz etmeye başlar. 2025 yılı için yapılan tahminler, Eyyam-ı Bahur’un temmuz ayının son günlerinde başlayıp, ağustosun ilk haftasına kadar süreceğini gösteriyor.

Genellikle 25 Temmuz – 3 Ağustos tarihleri arasında etkili olan bu sıcak hava dalgası, 7 ila 10 gün kadar sürebilir. Ancak bu yıl Afrika’dan gelen sıcak hava akımlarının etkisiyle sürenin daha da uzayabileceği düşünülüyor.

Bu Dönemde Neler Olur?

Eyyam-ı Bahur sadece sıcaklık artışıyla sınırlı değildir. Aynı zamanda vücut üzerinde çeşitli fiziksel etkileri de beraberinde getirir:

Hissedilen sıcaklık, ölçülenin çok üstüne çıkar. Nemle birlikte bu sıcaklık 45 dereceye kadar çıkabilir.

Terleme artar, ancak bu ter serinletmez. Çünkü nem buharlaşmayı engeller.

Kalp ve damar hastaları risk altındadır. Sıcak çarpması, tansiyon düşmesi gibi sağlık sorunları daha sık görülür.

Toprak kurur, yangın riski artar. Tarım arazileri için tehdit oluşturur.

Elektrik tüketimi tavan yapar. Klima kullanımında ciddi artış olur.

Eyyam-ı Bahur’un Coğrafi Kaynağı Neresi?

Bu kavurucu sıcaklıkların temel kaynağı Afrika kıtasıdır. Kuzey Afrika çöllerinden, özellikle Sahra’dan gelen sıcak hava kütleleri, Akdeniz üzerinden Türkiye’ye doğru ilerler. Bu hava kütleleri: Nem taşır, Rüzgarı durdurur, Gündüzü cehennem gibi yapar, Geceleri bile 30 derecenin altına düşmeyen sıcaklıklar bırakır.

Özellikle Güneydoğu Anadolu, Akdeniz ve Ege Bölgeleri, Eyyam-ı Bahur’un en yoğun hissedildiği yerlerdir. İç Anadolu ve Marmara da bu etkiden nasibini alır.

Eyyam-ı Bahur ile Karıştırılan: Çöl Sıcakları ve Basra Alçak Basıncı

Her sıcak hava dalgası Eyyam-ı Bahur değildir. Eyyam-ı Bahur, belirli bir takvime bağlıdır ve yılın en yoğun sıcaklık dönemini ifade eder. Ancak genelde çöl sıcaklarıyla karıştırılır.

Bir de Basra Alçak Basıncı etkisi vardır ki, bu da yaz aylarında Güneydoğu’dan başlayıp tüm ülkeye yayılır. Sıcaklığın artmasına ve yağışın kesilmesine neden olur. Eyyam-ı Bahur ile birlikte bu durum, kuraklık tehdidini de beraberinde getirir.

Eyyam-ı Bahur Döneminde Nelere Dikkat Edilmeli?

Sağlık Bakanlığı ve Meteoroloji Genel Müdürlüğü, bu dönemde alınması gereken önlemleri her yıl yeniden hatırlatır. İşte bazı hayati öneriler:

Öğle saatlerinde dışarı çıkmayın. 11:00 ile 16:00 arası en tehlikeli saatlerdir.

Bol su için. Susamayı beklemeden vücudu nemli tutmak hayati önem taşır.

Açık renkli ve pamuklu kıyafetler tercih edin.

Yaşlılar, çocuklar ve kronik hastalar serin ortamlarda kalmalı.

Dondurma, soğuk su gibi ani soğutan yiyeceklerden ölçülü tüketin.

İklim Değişikliği ve Eyyam-ı Bahur

Küresel ısınmanın etkisiyle Eyyam-ı Bahur daha şiddetli ve uzun yaşanmaya başladı. Önceden sadece güney illerde hissedilen bu sıcaklık dalgası artık Karadeniz kıyılarına kadar ulaşabiliyor.

Uzmanlara göre: 2050’ye kadar Eyyam-ı Bahur günleri 15 güne kadar çıkabilir.

Hissedilen sıcaklık 50 dereceyi bulabilir.

Akdeniz havzası, en fazla etkilenecek bölgeler arasında yer alır.

Bu nedenle hem bireysel hem toplumsal önlemler alınması şarttır. Enerji tüketiminden şehir planlamasına kadar birçok konuda adaptasyon gerekir.

Eyyam-ı Bahur ile Başa Çıkma Yöntemleri

Evde, işte, sokakta bu sıcaklarla başa çıkmak için pratik yöntemler şunlardır:

Güneşlik kullanın: Camdan gelen sıcaklık %80 oranında kesilebilir.

Doğru vantilatör kullanımı: Tavana doğru değil, cama doğru yönlendirin.

Ayakları serin tutmak: Bedenin genel ısısını düşürür.

Sirkeli su ile duş: Serinletici etkisi yüksektir.

Nemli havlular: Ense ve bileklere koymak geçici rahatlama sağlar.

Artık biliyorsunuz: Eyyam-ı Bahur nedir sorusunun cevabı sadece “çok sıcak günler” değildir. Aynı zamanda doğayla baş etmenin, bedenimizi korumanın, şehir hayatını yeniden planlamanın da zamanıdır.

Unutmayın, bu sıcaklar geçici olabilir ama etkileri uzun sürebilir. Özellikle yaşlılar, çocuklar ve kronik rahatsızlığı olanlar için bu dönem çok daha dikkatli geçirilmelidir. Havanın değil, önlemlerimizin yön verdiği bir yaz geçirmek dileğiyle…