Ortadoğu’nun 2025 Karnesi – Reşit Kemal As

Reşit Kemal AS – 24 Aralık 2025

Takvim 2025’in son sayfalarına yaklaşırken Ortadoğu, her yıl olduğu gibi karnesini cebine sıkıştırıp velisinin elini tutmuş halde karşımızda duruyor. Sınıf aynı sınıf, gürültü aynı gürültü; sadece öğretmenler ve bahaneler değişmiş gibi.

Bu yılın en belirgin notu: istikrar yine sınıfta kalmış. Bölge, kısa süreli sükunetleri “kalıcı çözüm” sanma alışkanlığını ısrarla sürdürüyor. Ateşkesler, hava durumu gibi: sabah güneşli, akşam fırtınalı. Kimse şemsiyesini kalıcı almıyor; herkes yağmurun geçici olduğuna inanmak istiyor.

Diplomasi dersinde kağıtlar dolu ama cevaplar boş. Zirveler yapıldı, bildiriler yayımlandı, fotoğraflar çekildi. Fakat satır aralarında hep aynı cümle dolaşıyor: “Şimdilik.” Şimdilik sakin, şimdilik konuşuyoruz, şimdilik bekliyoruz. Ortadoğu’nun diplomatik dili, bekleme salonunda zaman öldürme sanatı haline gelmiş durumda.

Vitrin Parlak, Arka Oda Karanlık

Ekonomi tarafında tablo daha karmaşık. Petrolün notu “eh işte”. Enerji dönüşümü konuşuldukça, yer altı zenginliğiyle övünenler yer üstü planlarını hızlandırmaya çalıştı. Körfez’in vitrin projeleri göz kamaştırdı; ama vitrinin arkasında hala aynı soru duruyor: Çeşitlenme bir hedef mi, yoksa vitrin süsü mü? Cevaplar ülkeden ülkeye değişiyor; ortak payda, acelecilik.

Toplumlar cephesinde ise gençler sözlüden yüksek aldı. Sosyal medyada, sokakta, gündelik hayatta itirazın dili değişti. Yüksek sesle bağırmadan da itiraz edilebildiğini gösterdiler. Bu, bölgenin belki de en umut verici notu. Fakat sistem, bu sesi duymak yerine susturmayı tercih ederse, notlar yine düşecek.

Sınavın Adı Barış, Cevaplar Silah

Güvenlik dersinde sınıfın yarısı “savunma”, yarısı “caydırıcılık” yazdı; ama sınavın adı hala“barış”. Silahlar konuşurken barışın fısıltıyla anlatılması, 2025’in ironisi olarak kayda geçti. Herkes güvenlikten söz etti; kimse güvenin nasıl inşa edileceğini uzun uzun konuşmadı.

Ve dış aktörler… Ortadoğu’nun misafir öğretmenleri bu yıl da sınıfa girip çıktı. Kimi ders anlattı, kimi yoklama aldı, kimi teneffüste kulis yaptı. Sınıf düzeni değişmedi; sadece tebeşirin rengi farklıydı.

Yıl sonu 2025 karnesi, “potansiyel var ama performans düşük” cümlesiyle kapanıyor.

Ortadoğu’nun asıl sınavı, bildik cevapları tekrar etmekten vazgeçip yeni sorular sormayı öğrenmek. Belki o zaman, bir yıl sonu yazısında ilk kez “sınıfı geçti” diyebiliriz. Şimdilik… yine şimdilik.