AB Zirvesinde Gazze’deki insani durum sert eleştirilirken, Antonio Costa İsrail’in uluslararası hukuku ve insan haklarını ihlal ettiğini vurguladı.

Brüksel’de Kritik Zirve: Gazze Mesajı Ön Planda

Avrupa Birliği (AB) liderleri Brüksel’de düzenlenen zirvede Gazze’deki insani durumu ana gündem maddesi yaptı. Zirvenin ardından yapılan ortak basın toplantısında konuşan AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, İsrail’in Gazze’de uyguladığı askeri operasyonların insan hakları açısından kabul edilemez olduğunu ifade etti.

Costa, “İsrail dosttur ve dostlarla açık, net ve dürüst olmamız gerekir. Hiç kimse televizyonda izlediklerimizi ve basında okuduklarımızı görmezden gelemez. Gazze’deki insani durum kabul edilemez.” dedi.

Bu sert çıkış, AB’nin İsrail ile ilişkilerinde önemli bir gerilimi gün yüzüne çıkardı.

İsrail’in Ortaklık Anlaşması İhlali İddiası

Antonio Costa, İsrail’in AB ile imzaladığı Ortaklık Anlaşması’nın 2. maddesinde yer alan insan hakları ve uluslararası hukuka saygı yükümlülüğünü ihlal ettiğini söyledi.

Costa’nın ifadeleri şöyle oldu: “İsrail’in AB ile Ortaklık Anlaşmasının 2. maddesinde öngörülen insan hakları ve uluslararası hukuka uyma maddesini açıkça ihlal ettiğinin yapılan inceleme sonucunda tespit edildi. İsrail tarafından insan haklarının Gazze’de sistematik olarak ihlal edildiği” vurgulandı.

Bu açıklama, AB’nin İsrail’e karşı diplomatik baskıyı artırabileceğinin işareti olarak değerlendiriliyor.

Temmuz’da Karar Beklentisi

AB Konseyi Başkanı Costa, İsrail’in ihlallerinin görüşüleceği bir sonraki kritik toplantının temmuz ayında yapılacağını duyurdu.

“AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas’a (15 Temmuz’da yapılması planlanan) gelecek AB Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda bu sonuç üzerine bir karar alınması görevini verdiklerini” açıkladı.

Costa ayrıca İsrail ile diyalog kanallarının tamamen koparılmayacağını belirtti ancak İsrail’den somut adımlar beklediklerini vurguladı.

Ateşkes ve İnsani Yardım Çağrısı

Antonio Costa, İsrail’in Gazze’deki operasyonları durdurması, ateşkese uyması ve insani yardım koridorlarının açılmasına izin vermesi gerektiğinin altını çizdi.

Ayrıca, İsrail’in işgal altındaki Filistin topraklarındaki yasadışı yerleşim faaliyetlerini durdurması gerektiğini söyledi. Costa’nın açıklamaları, AB’nin İsrail’e yönelik politikalarında daha sert ve net bir tavır geliştirdiğini gösteriyor.

Von der Leyen’den Savunma ve Güvenlik Mesajı

Zirve sonrasında konuşan AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise savunma ve güvenlik alanında Avrupa çapında daha güçlü bir işbirliği mesajı verdi.

Von der Leyen, AB’nin savunmada ortak tedarik planına dikkat çekerek, 10 üye ülkenin SAFE adı verilen yeni mali araç yoluyla borçlanarak savunmaya yatırım yapma niyetinde olduğunu açıkladı.

“AB çapında savunma ekipmanı pazarı inşa edeceğiz” diyen von der Leyen, ekim ayına kadar bu konuda net bir yol haritası hazırlanacağını ifade etti.

Libya Başlığı: Avrupa Güvenliği ve Göç Riski

AB Zirvesi’nin sonuç bildirisinde Dış İlişkiler başlığında Libya’daki durum da ele alındı.

Bildiriye göre, AB liderleri Libya’daki endişe verici durumu ve bunun Avrupa güvenliği ile göç akımları üzerindeki potansiyel sonuçlarını değerlendirdi.

AB’nin Libya’da ulusal uzlaşmayı, kurumsal birliği ve kapsayıcı diyaloğu destekleme hedefi vurgulandı. Bildiride ayrıca Türkiye-Libya arasında imzalanan Akdeniz’de deniz yetki alanlarının sınırlandırılmasına ilişkin Mutabakat Muhtırası’nın üçüncü devletler açısından hukuki bir sonuç doğuramayacağı ileri sürüldü.

Karadeniz Güvenliği Stratejik Öncelik

Zirvede Karadeniz bölgesinin güvenliği de gündemdeydi. Sonuç bildirisine göre, AB Komisyonu’nun Karadeniz’e yönelik stratejik yaklaşımı memnuniyetle karşılandı.

Konsey, Komisyon ve AB Yüksek Temsilcisi’ne Karadeniz güvenliği konusunda hızlı bir şekilde çalışılması çağrısında bulunuldu.

Batı Balkanlar ve AB Üyeliği Vurgusu

Zirvede Batı Balkanlar bölgesi için de mesaj verildi. Sonuç bildirisine göre, Batı Balkanlar’ın geleceğinin AB üyeliğinden geçtiği vurgulandı.

AB liderleri, bölgedeki reform sürecini ve siyasi diyaloğu desteklemeye hazır olduklarını yineledi. Bu mesaj, bölge ülkeleriyle entegrasyon sürecinin hızlandırılması gerektiğine dair AB içindeki görüş birliğini yansıtıyor.

Düzensiz Göçle Mücadelede Yeni Adımlar

Zirvede göç konusu da masaya yatırıldı. Sonuç bildirisinde düzensiz göçle mücadelede geri dönüşlerin artırılması, hızlandırılması ve güvenli üçüncü ülkeler kavramı üzerine daha çok çalışılması gerektiği belirtildi.

AB liderleri, göçmen akımlarının yönetilmesinde hem insan haklarına saygılı hem de etkili bir sistem inşa edilmesini hedeflediklerini ifade etti.