BM Genel Sekreteri Guterres, ABD’nin İran’daki nükleer tesisleri hedef alan saldırıları hakkında uyarıda bulundu. Antonio Guterres, “Bu saldırılar uluslararası barış ve güvenliğe doğrudan tehdittir” diyerek dünyanın daha büyük bir çatışmaya sürüklendiği mesajını verdi. Guterres, diplomasi ve barış çağrısını yineledi.
Guterres’ten yazılı açıklama: “Derin endişe duyuyorum”
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, ABD’nin üç ayrı nükleer tesisi vurmasının ardından yazılı bir açıklama yayımlayarak saldırıdan duyduğu kaygıyı dile getirdi. Açıklamada, “İran’a karşı güç kullanılmasından derin endişe duyuyorum. Bu, uluslararası barış ile güvenliğe doğrudan bir tehdittir” ifadelerine yer verildi.
“Tehlikeli bir tırmanışla karşı karşıyayız”
Saldırıların halen gergin olan bölgede tehlikeli bir tırmanışa yol açtığını vurgulayan Guterres, bu gelişmenin yalnızca bölgesel değil küresel sonuçlar doğurabileceğine dikkat çekti. Özellikle İran-İsrail geriliminde ABD’nin doğrudan müdahil olması, çatışmanın yeni bir boyuta taşınmasına neden oldu.
“Çatışma kontrolden çıkabilir, felaket kapıda”
Guterres açıklamasında, yaşanan gelişmelerin hızla kontrolden çıkabileceği konusunda uyarılarda bulundu. “Bu çatışmanın siviller, bölge ve dünya açısından felaket sonuçları olabilir” diyen Guterres, askeri yöntemlerin çözüm olmadığını belirterek tarafları sorumlu davranmaya çağırdı.
BM Şartı ve uluslararası hukuk hatırlatması
Guterres, açıklamasında Birleşmiş Milletler üyelerine doğrudan çağrıda bulunarak, BM Şartı ve uluslararası hukuk kurallarına uyulması gerektiğini hatırlattı. Guterres’in “BM üyeleri gerilimi düşürmeli ve uluslararası yükümlülüklerine sadık kalmalıdır” sözleri dikkat çekti.
“Askeri seçenek çözüm değil”
BM Genel Sekreteri, askeri müdahalelerin barışa giden yolu kapattığını belirtti. “Bu tehlikeli anda, kargaşa sarmalından kaçınmak kritik önemde. Askeri seçenek çözüm değil, tek yol diplomasi, tek umut barış” diyen Guterres, krizin çözümünde diplomatik yolların öncelikli olması gerektiğini vurguladı.
ABD-İran hattında tırmanan gerilim
Guterres’in açıklaması, ABD Başkanı Trump’ın İran’daki Fordo başta olmak üzere üç nükleer tesise bomba atıldığını duyurmasının ardından geldi. Trump, saldırının “muhteşem bir başarı” olduğunu belirtirken İran’ı barış yapmaya zorladıklarını ve aksi durumda “trajedinin kaçınılmaz olacağını” söylemişti.
İsrail’in rolü ve uluslararası yankılar
ABD’nin saldırısında İsrail ile birlikte hareket ettiğini açıklaması, bölgede yeni bir cephe oluşmasına neden oldu. İsrail Başbakanı Netanyahu’nun operasyona tam destek verdiği, ardından İsrail’de OHAL ilan edildiği bildirildi. Çin ve Rusya ise ABD’nin hamlesine tepki göstererek saldırının küresel barışa tehdit olduğunu belirtti.
Avrupa’dan destek değil, itidal çağrısı
Avrupa Birliği, Fransa ve Almanya gibi ülkelerden gelen ilk tepkiler ise çatışmadan kaçınılması yönünde oldu. Özellikle Almanya Dışişleri Bakanı yaptığı açıklamada, “Her türlü askeri müdahale riskleri artırır. Diplomasiye geri dönülmeli” mesajını verdi. Guterres’in çağrısıyla birlikte bu seslerin daha da artması bekleniyor.
BM Güvenlik Konseyi toplanıyor
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin yaşanan gelişmeler üzerine acil toplantıya çağrıldığı bildirildi. Guterres’in açıklamasının ardından BM’nin arabuluculuk rolünü yeniden aktif hale getireceği ve taraflar arasında diplomatik bir kanal oluşturulması için çaba göstereceği tahmin ediliyor.
Türkiye’den destek: “Guterres’in çağrısı yerinde”
Türkiye Dışişleri Bakanlığı da BM Genel Sekreteri’nin açıklamasına destek vererek bir değerlendirme yayınladı. “Sayın Guterres’in çağrısı, bölgedeki çatışmanın önlenmesi adına önemli bir adımdır. Türkiye olarak diyaloğu ve barışı desteklemeye devam edeceğiz” denildi. Ankara’nın arabulucu rol üstlenmeye hazırlandığı da konuşuluyor.