İsrail, yaklaşık 22 aydır süren Gazze operasyonlarını yeni bir aşamaya taşımayı hedefliyor. İsrail’in önde gelen televizyon kanallarından Kanal 12’nin haberine göre, bu hafta yapılacak güvenlik kabinesi toplantısında Gazze Şeridi’ne yönelik saldırıların genişletilmesi ya da ateşkes müzakerelerinin devam edip etmeyeceği netleşecek. Kabinenin gündeminde “aşamalı kara saldırısı” başlığı öne çıkıyor.

Kabine içinde ciddi görüş ayrılığı

Toplantıya sayılı günler kala, İsrail kabinesi içerisinde karar konusunda ciddi bir görüş ayrılığı yaşandığı ortaya çıktı. Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Başbakan Netanyahu’nun askeri danışmanı Tümgeneral Roman Gofman ve Kabine Sekreteri Yossi Fuchs saldırıların genişletilmesini savunuyor. Bu kanat, esirlerin varlığına rağmen Gazze’deki operasyonların sürdürülmesi gerektiğini dile getiriyor.

Buna karşılık Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Dışişleri Bakanı Gideon Saar, Mossad Başkanı David Barnea, Ulusal Güvenlik Danışmanı Tzachi Hanegbi, Şas Partisi lideri Aryeh Deri ve Şin-Bet’ten müzakere yetkilileri ise ateşkes ve esir takasına öncelik verilmesi gerektiğini vurguluyor.

Netanyahu ve Katz sessizliğini koruyor

Başbakan Binyamin Netanyahu ile Savunma Bakanı Yisrael Katz’ın şu ana dek net bir tutum belirlemediği, iki ismin karar vermekte zorlandığı belirtiliyor. Bu durum, kabinedeki kararsızlığın ana nedenlerinden biri olarak gösteriliyor. Güvenlik kabinesi içinde denge unsuru olan bu iki ismin yönelimi, saldırı ya da ateşkes kararının belirleyici noktası olacak.

Eyal Zamir: “Siyasi talimat gelmeden saldırı yok”

İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir’in, saldırıların esirlerin yaşamını doğrudan tehdit edeceğine dair uyarılarda bulunduğu öğrenildi. Kanal 13 televizyonunun haberine göre Zamir, yakın çevresine “Siyasi makamdan açık bir talimat gelmedikçe esirlerin hayatını riske atacak bir operasyon izni vermem” mesajını iletti.

Zamir’in bu tavrı, ordunun sivillere ve esirlere yönelik hassasiyetini ortaya koyarken, aynı zamanda siyasi otoriteye sorumluluğu devretmeye yönelik bir güvenlik refleksi olarak değerlendiriliyor.

İsrail ordusundan yeni saldırı planı

Haaretz gazetesinde yer alan bilgilere göre, İsrail ordusu Gazze’deki kara saldırılarını genişletmek için “aşamalı saldırı planı” hazırladı. Bu planın onaylanması hâlinde özellikle mülteci kamplarına yönelik kara harekâtlarının başlatılması bekleniyor. Saldırıların, daha önce insani gerekçelerle hedef alınmayan bölgelere yönelmesi ise yeni bir insani kriz uyarısını beraberinde getiriyor.

“Hamas’ın anlaşmaya ilgisi yok” iddiası

Üst düzey bir İsrailli yetkili, Haaretz’e yaptığı açıklamada, Hamas’ın ateşkes sürecine ilgisiz olduğunu öne sürdü. İsrailli kaynaklara göre Tel Aviv ile Washington arasında bu konuda ortak bir anlayış var. Aynı yetkili, Başbakan Netanyahu’nun “saldırı yoluyla esirleri kurtarma” stratejisini benimsediğini iddia etti.

Bu açıklama, saldırı seçeneğinin kabine nezdinde meşrulaştırılmaya çalışıldığını ve kamuoyu desteğinin hazırlanmak istendiğini gösteriyor.

Gazze’de insani kriz derinleşiyor

İsrail’in 7 Ekim 2023’ten bu yana devam eden yoğun saldırıları, Gazze’deki insani krizi her geçen gün daha da ağırlaştırıyor. Abluka nedeniyle bölge halkı gıda, su, ilaç gibi temel ihtiyaçlara erişemez hale geldi. Bombardımanların sivil yerleşim alanlarını hedef alması, özellikle kadın ve çocukların yaşamını doğrudan tehdit ediyor.

Son resmi verilere göre, İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin sayısı 60 bin 839’a ulaştı. Yaralı sayısı ise 149 bin 588 olarak açıklandı. Bu rakamlar, Gazze’de yaşanan felaketin boyutunu gözler önüne seriyor.

Ateşkes masası tıkandı

Ateşkes ve esir takası görüşmeleri ise tıkanmış durumda. Hamas, 24 Temmuz’da arabulucuların sunduğu taslağa yanıt verdiğini açıklamıştı. Tel Aviv yönetimi, Hamas’ın yanıtını değerlendirmeye aldığını belirtse de, müzakerelerin geleceğine dair umut azalmış durumda.

ABD’nin Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff da, “Hamas’ın ateşkese yanaşmadığı” gerekçesiyle Doha’daki görüşme ekibini geri çağırdıklarını duyurdu. Bu gelişme, ABD’nin de ateşkes sürecinden ümidini kestiğini ortaya koydu.

Uluslararası tepki büyüyor

İsrail’in sivil hedeflere yönelik saldırıları, Birleşmiş Milletler başta olmak üzere birçok uluslararası kuruluş tarafından insan hakları ihlali olarak değerlendiriliyor. Ancak uluslararası diplomatik baskılara rağmen İsrail’in saldırı politikasında bir değişiklik olmaması, tepkilerin daha sertleşeceğini gösteriyor.

İslami Dayanışma Platformu başta olmak üzere pek çok sivil toplum kuruluşu, ABD’nin Tel Aviv’e verdiği desteği protesto etmek için çeşitli gösteriler düzenlemeye devam ediyor. Bu kapsamda, ABD konsoloslukları önünde yürüyüşler düzenleniyor ve Gazze’deki çocukların durumuna dikkat çekiliyor.

Hedef mülteci kampları mı olacak?

Aşamalı saldırı planının en dikkat çekici yönü, daha önce esirler nedeniyle hedef alınmayan mülteci kamplarının artık askeri hedef listesine alınmış olması. Bu gelişme, uluslararası toplumda “savaş suçu işleniyor” iddialarını daha da güçlendirecek. Söz konusu bölgeler, yerinden edilmiş on binlerce Filistinlinin sığındığı yerler olduğu için olası bir kara harekâtı ağır sivil kayıplarla sonuçlanabilir.

Netanyahu kritik eşiğe yaklaşıyor

İsrail Başbakanı Netanyahu için önümüzdeki günler kritik bir süreci temsil ediyor. Ateşkes seçeneğini gündeme almak, hükümet içindeki aşırı sağcı ortaklarının tepkisini çekebilir. Ancak saldırıların devam etmesi, hem uluslararası baskıyı artıracak hem de esir ailelerinin iç kamuoyunda tepkisini yükseltecek.

Netanyahu’nun bu ikilemde nasıl bir yol izleyeceği, İsrail’in Gazze politikasının yönünü belirleyecek. Güvenlik kabinesinin alacağı karar sadece Gazze’nin değil, bölgedeki tüm dengelerin seyrini değiştirebilir.