İsrail, yapımı yıllar süren ve Kudüs Dağları’nın derinliklerine inşa edilen gizli yeraltı sığınağını ilk kez resmi olarak faaliyete geçirdi. İran ile tırmanan gerilimin ardından bu stratejik merkezin, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Güvenlik Kabinesi tarafından aktif şekilde kullanılacağı belirtildi. Sığınağa dair detaylar, kamuoyunda büyük merak uyandırdı.

İsrail’in savaş üssü: ‘Ulusal Yönetim Merkezi’

İsrail basınında “Modern Nuh’un Gemisi” olarak adlandırılan ve resmi adı “Ulusal Yönetim Merkezi” olan yeraltı sığınağı, Netanyahu’nun olası bir savaşta ülkeyi yöneteceği komuta merkezi olarak tasarlandı. Sığınak, her türlü fiziksel, dijital, biyolojik ve nükleer saldırıya karşı tam koruma sağlıyor.

Netanyahu, kabineyi burada topluyor

İsrail’in Kanal 13 televizyonunun haberine göre, Başbakan Netanyahu, 13 Haziran’da İran’a başlatılan saldırıların ardından ilk kez cumartesi akşamı güvenlik kabinesini bu yeraltı merkezinde toplamaya karar verdi. Karar, İran’ın füze misillemeleriyle birlikte artan tehdit algısının bir yansıması olarak değerlendiriliyor.

Şin Bet 2024’te devreye aldı

Sığınağın planlaması ve inşası İsrail’in iç istihbarat servisi Şin Bet tarafından yürütüldü. Ağustos 2024 itibarıyla tamamen faaliyete geçen merkez, Tel Aviv’deki Savunma Bakanlığı karargâhına bağlı özel bir iletişim altyapısıyla donatıldı. İsrail basınına göre merkez, üst düzey devlet yetkililerinin uzun süreli kalışına uygun biçimde hazırlandı.

Sığınağa dev asansörlerle iniliyor

Yerin yaklaşık %90’ı altında inşa edilen bu merkeze sadece dev asansörlerle ulaşılabiliyor. Sığınağın tasarımı, steril ve dış bağlantıları kesilmiş bir ortam sağlıyor. Mobil erişim mümkün değil, dış dünyayla tüm iletişim kontrollü ve sınırlı şekilde yapılıyor. Bu yönüyle sığınak, klasik savunma yapılarından çok daha ileri düzeyde koruma sağlıyor.

Gözlerden uzak, siber saldırılara dayanıklı

Kudüs’te yer alan bu yeraltı yapısı, sadece fiziksel tehditlere değil aynı zamanda siber, biyolojik ve kimyasal saldırılara karşı da maksimum düzeyde güvenlik sunuyor. İsrail basını, burayı “kıyamet senaryosuna karşı hazırlanmış son kale” olarak tanımlıyor. Sığınağın detayları gizli tutulsa da, kamuoyuna sızan bilgiler burasının gelişmiş teknolojilerle donatıldığını ortaya koyuyor.

Savaş zamanında ülke buradan yönetilecek

İsrail’in en büyük gazetelerinden Yedioth Ahronoth’a konuşan bir güvenlik kaynağı, “Netanyahu ve diğer liderler buradan, alev topuna dönmüş bir ülkeyi yönetecekler” ifadeleriyle sığınağın kritik önemine dikkat çekti. İç mekânın hem güvenlik hem de psikolojik açıdan zorlayıcı olduğu ancak görevli personelin tüm ihtiyaçlarının karşılandığı belirtildi.

Netanyahu’nun rotası değişkendi

İsrail basını, Netanyahu’nun bu sığınak tamamlanmadan önce konumunu sürekli değiştirdiğini aktardı. 7 Ekim 2023’ten bu yana Kudüs’teki evleri, özel villası, ve güvenli evler arasında rotasyon uygulandığı; hatta milyarder arkadaşı Simon Falic’in Talpiot’taki nükleer saldırıya dayanıklı villasında da zaman geçirdiği bildirildi.

Sığınak sistemleri tüm ülkeye yayılmış durumda

İsrail’de toplu sığınak sistemi uzun süredir uygulanıyor. 1993 sonrası inşa edilen her evde ‘mamad’ adı verilen korumalı odalar zorunlu tutuldu. 1969’dan itibaren ise apartmanlara ortak bodrum sığınakları yapma şartı getirildi. Ancak halen bu odalara sahip olmayan binlerce konut bulunduğu biliniyor.

Kudüs ve Tel Aviv’de yüzlerce kamu sığınağı var

Kudüs Belediyesi’nin verilerine göre şehir genelinde 452 okul sığınağı, 190 kamu sığınağı, 57 yer altı otoparkı ve 18 erişilebilir yer üstü sığınağı bulunuyor. Tel Aviv Belediyesi ise yüzlerce kamu sığınağının konumunu internet üzerinden paylaşıyor. Ayrıca evcil hayvanların sığınaklara ağızlıkla kabul edildiği de belirtiliyor.

Son saldırılarda sığınak dışında kalanlar hayatını kaybetti

İsrail Başbakanlık Ofisi’nin açıkladığı verilere göre, İran’ın son misillemesinde ülke genelinde 30’dan fazla nokta hedef alındı, 24 kişi yaşamını yitirdi, yaklaşık 600 kişi yaralandı. Yetkililer, hayatını kaybedenlerin büyük kısmının saldırı anında sığınak dışında olduğunu belirtti. Bu durum, kamusal ve bireysel sığınak sistemlerinin önemini bir kez daha gündeme getirdi.