Nöbetçi Eczaneler
Netanyahu’nun Trump’ı Nobel Barış Ödülü’ne aday göstermesinin asıl nedeni dikkat çekiyor. İsrail Başbakanı, kritik Orta Doğu görüşmeleri öncesinde Trump’la stratejik bir adım atıyor.
Netanyahu ve Trump İlk Kez Yüz Yüze Görüştü
İsrail’in İran’a yönelik 12 günlük savaşının ardından Netanyahu ile Trump, ilk kez doğrudan bir araya geldi. İkilinin görüşmesi dikkatle izlenirken Netanyahu’nun Trump’a yönelik övgü dolu sözleri ve Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterme sürprizi gündeme damga vurdu. İsrail Başbakanı, Trump’a hitaben “Şu anda bir ülkede, bir bölgede, ardından diğerinde barışı inşa ediyor” diyerek onun barışçıl liderliğini övdü.
Nobel Adaylığı Mektubu Teslim Edildi
Netanyahu görüşme sırasında Trump’a Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterdiğini belirten bir mektubu da bizzat sundu. Ayağa kalkarak mektubu Trump’a uzatan Netanyahu şu ifadeleri kullandı: “Bu yüzden size, Sayın Başkan, Nobel Komitesi’ne gönderdiğim mektubu takdim etmek istiyorum. Sizi Barış Ödülü’ne aday gösteriyor. Bu ödülü fazlasıyla hak ediyorsunuz ve almanız gerekiyor.” Bu sözler üzerine Trump’ın duygulandığı görüldü.
Trump’ın Tepkisi: “Vay Be”
Başkan Trump ise Netanyahu’nun bu jestine duygu dolu bir şekilde yanıt verdi. “Vay be” diyen Trump, bunun özellikle Netanyahu’dan gelmesinin anlamlı olduğunu vurguladı. Ardından barış çabalarına dair bakış açısını paylaştı ve daha önce yaptığı saldırılardan, nükleer silah kullanımına dair tartışmalı yorumlarına değindi.
Trump’tan Nükleer İmâlı Sözler
Trump, Rahibe Teresa ve Nelson Mandela gibi isimlerin layık görüldüğü ödüle kendisinin de aday gösterilmesinin ardında askeri müdahaleleri olduğunu dile getirirken tartışmalı bir benzetme yaptı. “Düşünürseniz nükleer olmayan anlamda, bugüne kadar herhangi birine attığımız en büyük bombalar. Bana neyi hatırlattığını söylemek istemiyorum ama çok uzun zaman önceye giderseniz, insanlara başka bir olayı hatırlattı ve şimdi Harry Truman’ın resmi lobide (Beyaz Saray lobisi) asılı” diyerek, İkinci Dünya Savaşı’nda Japonya’ya atılan atom bombalarına gönderme yaptı.
İngiliz Basınından Ağır Eleştiri
İngiliz Independent gazetesi konuyu “Netanyahu’nun Trump’ı Nobel Barış Ödülü’ne aday göstermesinin asıl nedeni” başlığıyla ele alarak sert ifadeler kullandı. Haberde şu çarpıcı benzetme yer aldı: “Benjamin Netanyahu tarafından barış ödülüne aday gösterilmek, Tony Soprano (ünlü mafya dizisindeki suç lideri) tarafından ‘yasaları çiğnememe ödülüne’ aday gösterilmek gibidir.”
Gazze Planı ve İroniler
Independent, Netanyahu’nun Trump’ı aday göstermesinin tam bir ironi olduğunu savunuyor. Haberde İsrail’in Gazze’den iki milyon Filistinliyi yeniden yerleştirme planını hâlâ geçerli saydığına dikkat çekildi. Ayrıca Trump’ın, istihbarat raporlarına göre nükleer silah geliştirmediği söylenen İran’a saldırılar düzenlemesinin hemen ardından “barış” ödülüne aday gösterilmesinin absürtlüğü vurgulandı.
Netanyahu’nun İran Hesabı
Gazete analizi Netanyahu’nun bu hamlesinin ardındaki gerçek motivasyonu da ortaya koyuyor. Şöyle deniliyor: “Ancak Netanyahu’nun adaylığı, dünya barışıyla değil, Trump’ı bu hafta yapılacak kritik görüşmeler öncesi yumuşatma stratejisiyle ilgili.” Netanyahu’nun İran’ın nükleer programını bombalama hayalini Trump’ın desteğiyle gerçeğe dönüştürdüğü ve yeniden bu desteğe ihtiyaç duyabileceği belirtiliyor.
Trump’ın Yardımıyla Gelen “Zafer”
İsrail, geçtiğimiz haftalarda İran’a hava saldırıları düzenleyerek nükleer programı hedef almıştı. Bu operasyonların planlanmasında ve uygulanmasında Trump yönetiminin desteğinin kritik rol oynadığı yorumları yapılıyor. Netanyahu’nun Trump’la yeniden yüz yüze gelmesi de bu iş birliğinin sürdürülmesi için önemli bir diplomasi hamlesi olarak görülüyor.
Uluslararası Hukuk Riski
Independent ayrıca Netanyahu’nun Nobel Komitesi’ne yazdığı mektubu Norveç’e bizzat götürmesi durumunda Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin hakkında çıkardığı yakalama kararı nedeniyle tutuklanma riskiyle karşılaşacağını da hatırlatıyor. Gazete, bu durumun Netanyahu’nun uluslararası itibarını zedelediğini ve Barış Ödülü önerisinin tam bir ironi örneği olduğunu savunuyor.
Gazze’deki İnsani Tablo
Haberde Netanyahu’nun Gazze’de uyguladığı ablukanın bölgeyi felakete sürüklediği de ayrıntılı şekilde anlatılıyor. Şu ifadeler dikkat çekiyor: “Ayrıca bu kişi, şu anda yarısından fazlası kadın ve çocuk olmak üzere 55 binden fazla insanın öldüğü bir savaşın baş sorumlusu. Gazze’yi, dünyada kişi başına en fazla çocuk ampüteli (uzuv kaybı) oranına sahip yer haline getiren, hayati yardımları engelleyerek nüfusun büyük bölümünü açlığa sürükleyen bir ablukayı sürdüren kişi.”
Netanyahu’nun Nobel Hamlesi Ne Anlama Geliyor?
Uzmanlara göre Netanyahu’nun Trump’ı Nobel’e aday gösterme hamlesi, gerçek bir barış çabası olmaktan çok bir diplomasi taktiği. Netanyahu’nun, hem İsrail iç politikasında hem de ABD’de Trump’ın desteğini yeniden sağlamlaştırmak için yaptığı bir jest olarak yorumlanıyor. Bu jestin zamanlaması ise İran’a yapılan son saldırıların ardından düzenlenen ilk yüz yüze görüşmeye denk geliyor.
ABD-İsrail İttifakının Yeni Şekli
Trump ve Netanyahu arasındaki bu özel diyalog, iki liderin ortak stratejilerinin yeniden masaya yatırıldığını gösteriyor. İsrail’in İran’a karşı daha sert tutum alması, ABD’nin bölgedeki güç dengelerini kendi lehine şekillendirme isteği ve Gazze’deki insani kriz, tüm bu diplomatik manevraların arka planını oluşturuyor. Netanyahu’nun Trump’ı Nobel’e aday göstermesi ise bu pazarlıkların bir parçası olarak öne çıkıyor.