Trump Çin ile anlaşma sağlandığını duyurdu. ABD Başkanı’nın açıklamasına göre taraflar nadir toprak elementleri ve öğrenci değişimi gibi stratejik alanlarda mutabakata vardı.

Trump’tan Anlaşma Açıklaması: “İlişkiler Mükemmel!”

ABD Başkanı Donald Trump, Truth Social hesabından yaptığı açıklamada, Çin ile yapılan ekonomik anlaşmanın tamamlandığını belirtti. Trump, “İlişkiler mükemmel!” sözleriyle iki ülke arasında yeniden kurulan diplomatik dengeye vurgu yaptı. Anlaşma, yalnızca ticareti değil, üniversiteler arası öğrenci değişimini de kapsıyor.

Trump paylaşımında şu ifadeleri kullandı:
“Aynı şekilde, kolejlerimizi ve üniversitelerimizi kullanan Çinli öğrenciler de dahil olmak üzere üzerinde anlaştığımız şeyleri biz de Çin’e sağlayacağız (ki bu benim için her zaman iyi olmuştur!). Toplam yüzde 55 tarife uyguluyoruz, Çin yüzde 10 uyguluyor. İlişkiler mükemmel! Bu konuya gösterdiğiniz ilgi için teşekkür ederiz!”

Nadir Toprak Elementleri Anlaşmanın Kalbinde

Yeni anlaşma kapsamında, Çin tarafından gerekli tüm nadir toprak elementlerinin ABD’ye temin edilmesi kararlaştırıldı. ABD’nin özellikle teknoloji ve savunma sanayinde kritik öneme sahip bu elementlere erişimi, anlaşmanın stratejik boyutunu öne çıkarıyor. Bu hamleyle Çin, daha önce uyguladığı kısıtlamaları kaldırmış oluyor.

Öğrenci Vizelerinde Yeni Dönem Başlıyor

Anlaşmanın dikkat çeken bir diğer başlığı da Çinli üniversite öğrencileriyle ilgili düzenlemeler. Geçmişte iptal edilen öğrenci vizeleri, bu anlaşmayla yeniden masaya yatırıldı. Trump’ın açıklamalarına göre, Çinli öğrenciler için Amerikan kolej ve üniversitelerinde yeniden eğitim imkanları doğacak.

Tarifelerde Net Denge: ABD %55, Çin %10

Ekonomik anlaşmanın temel taşlarından biri de karşılıklı gümrük tarifeleri. Trump’ın açıklamasına göre ABD tarafı Çin mallarına yüzde 55 oranında gümrük vergisi uygularken, Çin ise Amerikan ürünlerine yalnızca yüzde 10 tarife uygulayacak. Bu oranlar daha önceki kriz döneminde uygulanan astronomik vergilerle kıyaslandığında ciddi bir düşüş anlamına geliyor.

Ticaret Savaşında Geri Adımlar ve Diplomatik Temaslar

ABD ile Çin arasında uzun süredir devam eden ticaret savaşları, her iki ülkenin de zarar görmesiyle sonuçlanmıştı. 2 Nisan 2025 tarihinde başlayan restleşme sürecinde ABD, Çin’e yönelik tarifeleri yüzde 145’e kadar çıkarmış; Çin ise misilleme olarak yüzde 125’lik tarife uygulamıştı. Ancak 10-11 Mayıs’ta Cenevre’de gerçekleştirilen görüşmelerle taraflar ateşkes niteliğinde bir karar alarak, vergileri geçici olarak düşürmüştü.

Trump-Şi Telefon Görüşmesi Süreci Hızlandırdı

5 Haziran’da Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasında gerçekleşen telefon görüşmesi, anlaşma sürecinin hızlanmasında önemli rol oynadı. Görüşmenin ardından iki taraf, 90 gün süreyle yürürlüğe konan tarife indirimi kararının kalıcı hale getirilmesi için yeni bir mutabakat hazırlığına girişti. Bugün açıklanan anlaşma da bu sürecin somut sonucunu oluşturuyor.

Çin’in İhlal İddiaları Sonrası Gerilim Tırmanmıştı

Trump, 30 Mayıs’ta yaptığı açıklamada Çin’i daha önceki mutabakatları ihlal etmekle suçlamış ve Pekin yönetiminin nadir toprak metalleri ihracatına yönelik kısıtlamalarını kaldırmadığını ifade etmişti. Bu açıklama üzerine ABD, Çin’e yönelik teknoloji ihracatında sınırlamalara gitmiş, yapay zeka çipleri ve yazılımlarının ihracatını askıya almıştı.

Çin’in Geri Adımı: Kısıtlamalar Kaldırılıyor

Anlaşmanın duyurulmasının ardından Çin’in, ABD’nin hassas bulduğu alanlardaki ihracat kısıtlamalarını gevşeteceği bildirildi. Özellikle nadir metaller, ileri teknoloji çipler ve bilimsel yazılımlar gibi stratejik ürünlerde normalleşme süreci başlatılacak. Bu kararın, ABD teknoloji devlerine ciddi rahatlama sağlayacağı öngörülüyor.

Akademik İş Birliği Yeniden Gündemde

ABD’de eğitim gören Çinli öğrenciler konusu, uzun süre iki ülke arasındaki gerginliğin sembollerinden biri olmuştu. Trump yönetimi, Çin Komünist Partisi ile bağlantılı kurumlarda eğitim gören öğrencilerin vizelerini iptal etmişti. Yeni anlaşmayla birlikte, bu politikanın tersine dönebileceği sinyalleri verildi.

İki Ülke Arasında Yeni Bir Sayfa Mı Açılıyor?

Trump’ın açıklamaları, ticari ilişkilerin ötesinde siyasi bir mesaj da içeriyor. “İlişkiler mükemmel” ifadesiyle başlayan paylaşım, ABD ile Çin arasında son dönemde zedelenen güven ortamının yeniden tesis edilmeye çalışıldığını gösteriyor. Her ne kadar taraflar temkinli davranıyor olsa da, yapılan anlaşmanın kapsamı bu kez çok daha geniş ve bağlayıcı görünüyor.