Üniversitelerde kontenjanlar bu yıl yüzde 18 oranında azaldı. 2025-YKS tercih dönemi başlamadan önce yayınlanan Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu, adaylarda şaşkınlık yarattı. Hukuk gibi popüler bölümlerde kontenjanlar neredeyse yarı yarıya azaltıldı. Eğitim uzmanları, bu durumun üniversiteye yerleşme ihtimalini ciddi şekilde düşüreceğini vurguluyor.

837 Bin 884 Kontenjanla Sınırlandı

Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM), 2025-YKS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu’nu ön bilgilendirme amaçlı yayımladı. Buna göre bu yılki toplam kontenjan sayısı 837 bin 884 olarak açıklandı. Bu rakam, 2024’teki 1 milyon 21 binlik kontenjanla kıyaslandığında yaklaşık 184 bin kişilik bir azalmayı temsil ediyor.

Eğitim Uzmanı Salim Ünsal’a göre, bu azalma doğrudan yerleşme şansını etkileyecek. Hem lisans hem de ön lisans düzeyinde ciddi daralmalar söz konusu.

Hukuk Fakültelerinde Büyük Kesinti

En dikkat çekici düşüş hukuk fakültelerinde yaşandı. Geçtiğimiz yıl 14.801 olan toplam hukuk kontenjanı, bu yıl 10.370’e geriledi. Bazı üniversitelerde kontenjanlar neredeyse yarı yarıya azaldı:

İstanbul Üniversitesi: 500 → 250
Ankara Üniversitesi: 500 → 200
Akdeniz Üniversitesi: 200 → 100
Anadolu Üniversitesi: 300 → 200

Bu düşüş, sadece kontenjan sayısında değil, yerleştirme kriterlerinde de kendini gösterdi. Hukuk fakültelerine bu yıl en düşük 100 bin başarı sırası şartı getirildi. Geçtiğimiz yıl bu sınır 125 bindi.

ÖSYM Uyardı: Kılavuzu Son Haliyle Kontrol Edin

ÖSYM, yayımlanan kılavuzun ön bilgilendirme amaçlı olduğunu vurguladı. Adayların tercihlerini belirlemeden önce güncellenmiş kılavuzu takip etmeleri istendi. Tercihler 1 Ağustos’ta başlayacak ve 13 Ağustos’ta sona erecek.

Adaylar, bu süreçte sadece kontenjan sayılarına değil, aynı zamanda programların özel koşullarına, başarı sıralarına ve ücret bilgilerine de dikkat etmeli.

Kontenjanlarda Hangi Gruplar Öncelikli?

Kılavuzda özel kontenjanlara da yer verildi.

Okul birincileri: 18.480 kişi
Şehit/gazi yakınları: 4.045 kişi
Depremzedeler: 9.141 kişi
34 yaş üstü kadınlar: 11.678 kişi

Bu sayılar toplam kontenjan içinde değerlendirilecek ve bu gruplar, ayrıcalıklı olarak yerleştirilecek.

Depremzedelere Tanınan Hak Sona Eriyor

ÖSYM, kılavuzda önemli bir açıklamaya da yer verdi:
2026 YKS itibarıyla depremzedeler için özel kontenjan ayrılmayacak. Bu yıl depremzede adaylar için son kez ayrıcalık tanınacak. Bu durum, özellikle 2023’teki büyük depremlerden etkilenen adaylar için kritik önem taşıyor.

Vakıf Üniversitelerinde Ücret Artışı Vurgusu

Bu yılki kılavuzda dikkat çeken başka bir yenilik, vakıf üniversitelerine yönelik oldu. Kılavuzda şu ifadeye yer verildi:
“Ücretler, ödeme yöntemleri ve yıllık artış oranları, TEFE-TÜFE dikkate alınarak Mütevelli Heyeti tarafından yeniden belirlenebilir.”

Bu ifade, kayıt sırasında belirlenen ücretin yıllar içinde ciddi şekilde artabileceği anlamına geliyor. Öğrenciler, tercih yaparken sadece ilk yıl ücretine değil, gelecek yıllardaki mali yükümlülüklere de dikkat etmeli.

Tercih Sayısı 24, Baraj Yok

Adaylara bu yıl da 24 tercih hakkı tanındı. Geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi, genel bir baraj uygulaması yok. Ancak tıp, diş hekimliği, hukuk ve öğretmenlik gibi programlarda başarı sırası şartı uygulanmaya devam ediyor.

Örnek:

Hukuk: İlk 100 bin
Tıp: İlk 50 bin
Mühendislik: İlk 300 bin gibi başarı sırası kısıtlamaları geçerli.

Kontenjan Azalışının Nedenleri Ne?

Uzmanlara göre bu yılki kontenjan kesintisinin birkaç önemli sebebi var:

Kalite artırımı hedefi: Özellikle hukuk gibi bölümlerde, mezun sayısının kontrol altına alınması hedefleniyor.
İstihdam odaklı planlama: İşsizlik oranlarının yüksek olduğu alanlarda kontenjanlar azaltıldı.
Akademik altyapı yetersizliği: Bazı üniversitelerde öğretim üyesi sayısındaki düşüş nedeniyle kontenjan daralması yaşandı.
Deprem sonrası kapasite sorunları: Bazı illerdeki kampüsler hâlâ afet sonrası süreçte yeniden yapılanma aşamasında.

Öğrencilere Öneriler

Eğitim uzmanları, kontenjanların azalmasının alternatif planların önemini artırdığını vurguluyor.

Adaylar, birden fazla ildeki üniversiteleri değerlendirmeli
“Sadece tek bir şehir ya da tek bir bölüm” saplantısından uzak durulmalı
Ön lisans ve açık öğretim programları da dikkate alınmalı
Güncel kılavuz dikkatle incelenmeli

Aileler İçin Uyarı

Vakıf üniversiteleri için tercih yapan ailelere, öğrenim ücretleri ve ödeme planlarını yazılı olarak alma önerisinde bulunuluyor. Kılavuzda yer alan “Mütevelli Heyeti kararıyla değiştirilebilir” ifadesi, ileride yüksek maliyetlerle karşılaşılabileceği anlamına geliyor.

Gelecek Yıllar İçin Ne Bekleniyor?

Uzmanlar, bu yıl yapılan kontenjan düşürmenin kalıcı bir politika haline gelebileceği görüşünde. Özellikle tıp, hukuk, öğretmenlik ve mühendislik gibi bölümlerde daha seçici bir yerleştirme politikası hedefleniyor.