Akaryakıtta ÖTV artışı Temmuz enflasyonuna 0.14 puan etki yapacak. 3 Temmuz’da yürürlüğe giren düzenleme sonrası maktu ÖTV tutarlarının zamlanması, pompa fiyatlarına ortalama yüzde 4.2’lik bir artış olarak yansıdı. Enflasyon hedefleri ve alım gücü üzerindeki etkileri tartışılıyor.
3 Temmuz’da Yasal ÖTV Artışı
Akaryakıt ürünlerinde uygulanan maktu özel tüketim vergisi (ÖTV), kanun gereği ocak ve temmuz aylarında TÜİK’in açıkladığı Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) değişimi oranında güncelleniyor.
Son 6 ayda Yİ-ÜFE’de oluşan artış dikkate alınarak 3 Temmuz 2025 tarihi itibarıyla yeni ÖTV tutarları yürürlüğe girdi.
Pompa Fiyatlarına %4.2 Etki
Yeni düzenleme ile yapılan hesaplamalar, akaryakıt pompa fiyatlarına ortalama yüzde 4.2 zam anlamına geliyor.
Özellikle benzin ve motorin fiyatlarındaki artış, lojistik ve üretim maliyetleri üzerinden dolaylı fiyat baskılarını da tetikleyebilecek.
Enflasyona 0.14 Puanlık Katkı
Hazine ve Maliye Bakanlığı kaynakları, yapılan zamların Temmuz ayı tüketici fiyat endeksi (TÜFE) üzerinde doğrudan 0.14 puanlık bir etki yaratacağını hesapladı.
Ekonomi yönetimi, bu sınırlı etkinin öngörüler dahilinde olduğunu ve enflasyon hedeflerinde önemli bir sapmaya yol açmayacağını savunuyor.
Yİ-ÜFE Bazlı Otomatik Artış Mekanizması
ÖTV Kanunu kapsamında yapılan bu artışlar otomatik bir formüle bağlı.
Ocak ve Temmuz aylarında, TÜİK’in ilan ettiği son 6 aylık Yİ-ÜFE artış oranı, maktu ÖTV tutarlarına aynen yansıtılıyor.
Bu sistem, vergi gelirlerinin enflasyona karşı erimesini sınırlamayı ve bütçe dengesini korumayı amaçlıyor.
Akaryakıt Tüketimi ve Vergi Geliri
Akaryakıt ürünleri Türkiye’de vergi gelirlerinin önemli kalemlerinden biri.
Maktu ÖTV tutarlarının düzenli artışıyla, devletin akaryakıttan topladığı gelir de enflasyona paralel olarak artıyor.
Ancak bu artışlar pompa fiyatlarına yansıyınca doğrudan tüketici enflasyonunu da yukarı çekiyor.
Fiyat Artışlarının Zincirleme Etkisi
Pompa fiyatlarındaki artış, sadece bireysel araç sahiplerini değil tüm lojistik sektörünü etkiliyor.
Taşımacılık maliyetlerinin yükselmesi gıda ve temel tüketim maddeleri başta olmak üzere pek çok kalemde dolaylı fiyat artışına neden olabiliyor.
Tüketici Tepkileri ve Alım Gücü Endişesi
Akaryakıt zamları, yüksek enflasyon döneminde vatandaşın alım gücünü doğrudan etkileyen başlıca kalemlerden biri olarak öne çıkıyor.
Son dönemde üst üste gelen ÖTV artışları, özellikle sabit gelirli ve dar gelirli kesimlerin bütçesini zorluyor.
Hükümetin Enflasyon Hedefi
Ekonomi yönetimi, 2025 yılı enflasyon hedefinin kademeli düşüş yönünde olduğunu vurguluyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, akaryakıt kaynaklı fiyat artışlarının sınırlı kalacağını ve yıl sonu hedefinde kalınacağını öngörüyor.
Otomatik ÖTV Artış Mekanizmasına Eleştiriler
Ekonomistler ise Ocak ve Temmuz aylarında Yİ-ÜFE’ye endeksli olarak gelen ÖTV artışlarının, enflasyonla mücadele sürecini zorlaştırdığı görüşünde.
Otomatik artış mekanizması nedeniyle akaryakıt fiyatlarının yılda en az iki kez kesin olarak zamlanması, fiyat beklentilerini de yukarı yönlü sabitleyen bir etki yaratıyor.
Akaryakıt Fiyatları Ne Olur?
Sektör temsilcileri, döviz kuru ve petrol fiyatlarına bağlı olarak önümüzdeki dönemde yeni fiyat hareketlilikleri yaşanabileceğini belirtiyor.
Ancak ÖTV artışı nedeniyle oluşan yeni taban fiyat, zamların daha kalıcı bir düzeyde yerleşmesine yol açabilir.