Ehliyette IQ Şartı Geldi! Sürücü adaylarını yakından ilgilendiren yeni yönetmelik, ehliyet alma süreçlerini kökten değiştiriyor. Artık yalnızca direksiyon becerisi ya da trafik kurallarına hâkim olmak yeterli değil. Zihinsel yeterlilik de ön plana çıkıyor. Yeni uygulamaya göre, IQ seviyesi 79’un altında olan bireyler ehliyet alamayacak. “Ehliyette IQ şartı” resmen hayatımıza girdi.

Bu düzenlemeyle birlikte, trafikte daha güvenli bir ortam oluşturulması hedefleniyor. Ancak yeni yönetmelik sadece IQ ile sınırlı değil. Bir dizi sağlık kriteri de göz önüne alınarak sürücü belgeleri verilecek.

Yeni Yönetmelik Ne Getiriyor?

Trafikte yaşanan kazaların önemli bir kısmı sürücü hatalarından kaynaklanıyor. Bu hataların arkasında ise sadece dikkatsizlik değil, aynı zamanda bilişsel eksiklikler de yer alabiliyor. Bu gerçekten hareketle, “Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelik” kapsamındaki değişiklikle birlikte, artık sürücü adaylarının zihinsel yetenekleri de değerlendirilecek.

IQ seviyesi 79 ve altı olan bireyler, yeni düzenlemeyle birlikte artık ehliyet sahibi olamayacak. Bu karar, zihinsel fonksiyonları yeterli olmayan bireylerin trafikte yaratabileceği riskleri azaltmak amacıyla alındı.

IQ Testi Zorunlu Mu Olacak?

Şu an için IQ testi zorunlu değil, ancak yetkililer ilerleyen süreçte tüm sürücü adaylarına IQ testi uygulanmasını planlıyor. Böylece zihinsel yeterliliği sınırda olan bireylerin belirlenmesi ve uygun olmayanların trafiğe çıkmasının önlenmesi amaçlanıyor.

Bu uygulama sayesinde, sadece fiziksel değil, zihinsel kapasitesi de yeterli olan bireyler direksiyon başına geçebilecek.

Hangi Sağlık Durumları Ehliyet Almaya Engel?

IQ seviyesi dışında çeşitli sağlık koşulları da sürücü belgesi alınmasını engelleyebilecek. Bu koşullar şu şekilde sıralanıyor:

Kalıcı dikkat ve bilinç bozuklukları

Duygusal dengesizliğe neden olan psikiyatrik hastalıklar

Bu hastalıklar nedeniyle kullanılan ağır ilaçlar

Bu hastalıkların kontrol altında olup olmadığını belirlemek için kapsamlı bir sağlık muayenesi yapılacak. Uzman hekimler, kişinin sürücülük yeterliliğini değerlendiren raporları ile karar mekanizmasında etkili olacak.

Epilepsi Hastalarına Yeni Umut

Yeni yönetmelik sadece yasaklarla sınırlı değil. Bazı hasta grupları için de esneklikler getiriyor. Epilepsi hastalarına, belirli şartlar dahilinde ehliyet alma hakkı tanındı.

Eğer bir epilepsi hastası, son 5 yıl içerisinde hiç nöbet geçirmediyse ve bu durum doktor raporuyla belgelenirse, sürücü belgesi alabilecek.

Bu karar, epilepsi hastalarının sosyal hayata ve iş yaşamına daha aktif katılımını sağlayacak. Önceki uygulamalarda, epilepsi tanısı olan bireyler için ehliyet almak neredeyse imkânsızdı.

Tümör Hastalarına Yeni Kriter

Eskiden metastaz yapmayan kötü huylu tümör hastalarına B ve F sınıfı ehliyet verilebiliyordu. Ancak yeni düzenlemeyle birlikte, sinir sistemine metastaz yapmış tümör hastalarına ehliyet verilmeyecek.

Bu değişiklik, özellikle nörolojik bozulmalara neden olan hastalıkların trafikteki potansiyel risklerini en aza indirmeyi hedefliyor. Nörolojik fonksiyonları zayıflayan bireylerin sürücülük yeterliliğini yitirmesi, kazaların önüne geçilmesinde büyük önem taşıyor.

Göz Sağlığı Yine Gündemde

Ehliyet alırken göz sağlığı her zaman belirleyici olmuştur. Yeni yönetmelikte bu konuda da net kriterler ortaya konmuş durumda:

Grup Sürücüler (B, F Sınıfı vb.) İçin:

Her iki gözün toplam görme oranı en az 1.0 olmalı.

Grup Sürücüler (Ticari araçlar için):

İyi gören gözde en az 0.8, diğer gözde en az 0.6 görme oranı şart.

Bu kriterlere uymayan bireyler ehliyet alamayacak ya da mevcut ehliyetlerini yenileyemeyecek.

Ayrıca; Renk körlüğü, ehliyet alımına engel değil.

Gece körlüğü olanlara sadece gündüz sürüş izni verilecek.

Tek gözü gören bireyler yalnızca 1. grup ehliyet alabilecek.

Bu kişiler yılda bir kez göz muayenesine girmek zorunda kalacak.

Yeni Dönemde Sürücü Adaylarını Ne Bekliyor?

Yeni dönemde sürücü adaylarını çok daha kapsamlı testler bekliyor olabilir:

IQ testi

Psikiyatrik değerlendirme

Düzenli sağlık kontrolleri

Nörolojik muayeneler

Yıllık göz kontrolleri

Tüm bu adımlar, trafikte daha güvenli bir toplum yaratmak için atılıyor. İstatistiklere bakıldığında, bu tür düzenlemelerin uygulandığı ülkelerde ölümcül kazaların ciddi şekilde azaldığı görülüyor.

Yeni yönetmelik ile birlikte “Ehliyette IQ şartı” artık resmi bir gerçeklik halini aldı. Direksiyon becerisi, trafik bilgisi ya da sürüş deneyimi elbette önemli. Ama artık zihinsel kapasite de en az bunlar kadar belirleyici olacak.

Trafikte yer almak isteyen her birey, hem fiziksel hem de zihinsel olarak bu sorumluluğu taşıyabilecek kapasitede olmalı. Yeni sistem, bu yeterliliği sağlamayanların erken aşamada elenmesini sağlıyor.

Bu düzenleme, başlangıçta sert ve ayrımcı gibi görünse de, trafikte her bireyin hayatını korumayı amaçlıyor. Unutulmamalı ki, ehliyet bir hak değil; büyük bir sorumluluk.