Zirai don ve düşük rekolte, fındık üreticilerini ve piyasayı zorluyor. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) açıklayacağı alım fiyatı ise kritik önemde.

Zirai Don ve Düşük Rekolte Fındık Üretimini Olumsuz Etkiliyor

2025 sezonunda özellikle bazı bölgelerde yaşanan zirai don, fındık rekoltesinde ciddi düşüşlere yol açtı. Uzmanlar, rekoltenin 450 bin tonun altında, hatta sıcak havaların etkisiyle 400 bin tona kadar gerileyebileceğini belirtiyor. Bu durum, hem üreticilerin hem de sanayicilerin üretim ve alım planlarında büyük belirsizlik yaratıyor.

TMO Fiyat Açıklaması Piyasanın Yönünü Belirleyecek

Fındık üreticileri ve sektör temsilcileri, TMO’nun serbest piyasadaki 170-180 TL/Kg bandındaki fiyatlar doğrultusunda alım fiyatını bir an önce açıklamasını bekliyor. TMO’nun fiyat açıklaması, sadece üreticinin değil, sanayicinin ve piyasanın genel yönünü tayin edecek. Sektör temsilcileri, fiyatın erken açıklanmasının piyasalardaki spekülatif hareketlenmeleri önleyeceğine dikkat çekiyor.

Serbest Piyasada Fiyatlar Rekor Seviyelerde Seyrediyor

Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Fındık ve Fındık Mamulleri Sektör Komitesi Başkan Yardımcısı Sebahattin Arslantürk, serbest piyasada fiyatların 200 TL ve üzerine çıktığını belirtti. Arslantürk, TMO’nun piyasa üzerinde etkili olabilmesi için açıklayacağı fiyatın piyasadaki seviyelerin çok üzerinde olması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, arzın daralması nedeniyle fiyatların TL ve döviz bazında tarihi zirveleri görebileceği öngörülüyor.

Üreticilerden Yüksek Fiyat ve Erken Hasat Uyarısı

Ordu’da fındık üreticisi Yüksel Göl, rekoltenin düşük olmasına rağmen maliyetlerin arttığını, bu yüzden fiyat beklentilerinin yüksek olduğunu ifade etti. Göl, işçilik ve ilaçlama maliyetlerinin arttığını, TMO’nun fiyat açıklamasında devletin özel koşulları göz önünde bulundurması gerektiğini söyledi. Ayrıca erken hasat yapılmaması ve devletin açıkladığı tarihe uyulması gerektiği uyarısında bulundu.

Fındıkta Arz Düşüşü İhracat Gelirlerini Etkiliyor

Geçmiş sezonlar incelendiğinde, arzın fiyatlar üzerinde belirleyici olduğu görülüyor. 2014-2015 sezonunda rekoltenin 400 bin ton seviyesine inmesine rağmen, fiyatların artmasıyla ihracat gelirleri 2,8 milyar dolara yükselmişti. Bu durum, arz-talep dengesinin fiyatlar üzerindeki etkisini net şekilde ortaya koyuyor.

Brokerlerden TMO’nun Stratejik Müdahalesine Övgü

Fındık üreticisi ve broker Osman Çakmak, TMO’nun geçen sezon Levant kalite fındıkları stratejik olarak satışa sunmasının fiyat istikrarını sağladığını ve sanayi tesislerinin faaliyetlerini desteklediğini belirtti. Çakmak, TMO’nun müdahalesinin üreticiye umut, sanayiciye nefes, piyasa için denge getirdiğini vurguladı.