Tapuda e-imza endişesi, sahte kimlik ve dijital dolandırıcılık olaylarının artmasıyla birlikte yeniden gündemde. Özellikle gayrimenkul sahipleri, mülklerinin ellerinden habersizce alınabileceği korkusunu yaşıyor.
Tapuda e-imza nedir, neden endişe yaratıyor?
Tapuda e-imza, elektronik ortamda gerçekleştirilen işlem ve sözleşmelerde kimlik doğrulamak için kullanılan dijital bir araçtır. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün sunduğu bu sistem, kullanıcıların e-Devlet üzerinden gayrimenkul işlemlerini güvenli bir şekilde yapmalarına olanak tanır. Ancak son günlerde e-imza ile gerçekleştirilen sahtecilik vakaları, mülk sahiplerinde ciddi bir tedirginliğe yol açtı. Özellikle sahte kimlik ve çalınan verilerle yapılan e-imza işlemleri üzerinden, ev ve arsaların başkalarına devredilebileceği iddiaları gündeme geldi.
Mülk sahipleri dikkat: Ev, arsa ve iş yerleri risk altında mı?
Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, tapuda e-imza işlemlerinin sanıldığı kadar kolay yapılmadığını ifade ederek “Tapu işlemlerinde e-imza sistemi vatandaşların doğrudan kullandığı bir sistem değil” dedi. Tapu müdürlüklerinde güvenlik sistemlerinin yüksek seviyede olduğuna dikkat çeken Özelmacıklı, büyükşehirlerdeki birçok tapu dairesinde iki aşamalı kimlik doğrulama sistemi bulunduğunu belirtti.
İki aşamalı kimlik doğrulama nasıl çalışıyor?
Web tapu sistemi, tapu başvuru sürecinin dijital olarak yönetildiği bir platformdur. Bu sistemde, vatandaşın yalnızca e-Devlet şifresi ile giriş yapması yeterli değildir. Sisteme tanıtılan cep telefonuna gelen SMS onayı ile ikinci doğrulama gerçekleştirilir. Bu güvenlik adımı, kullanıcı bilgilerinin çalınması durumunda bile yetkisiz girişlerin engellenmesini sağlar. “İki aşamalı giriş, e-Devlet şifresine ek bir güvenlik katmanı olarak tasarlanmıştır” diyen Özelmacıklı, sadece şifreyle işlem yapmanın mümkün olmadığını vurguladı.
Eski kimlik ile tapu işlemi yapılamıyor
Tapu dairesine gidildiğinde, sadece çipli kimlik kartları ile işlem yapılabiliyor. Eski kimlik kartı ile tapu devri ya da satış işlemi gerçekleştirilemiyor. Çünkü çipli kimlik sayesinde biyometrik doğrulama devreye giriyor. Kimlik çipe yerleştirilerek parmak iziyle eşleşme sağlanıyor ve işlem yapılabiliyor. Bu sistemle birlikte kimlik sahtekarlığı büyük ölçüde engellenmiş durumda.
Vekaletli işlemler nasıl denetleniyor?
Sadece şahsi işlemler değil, vekaletle yapılan işlemler de sıkı bir kontrol süzgecinden geçiriliyor. Tapu Kadastro sistemleri, Noterler Birliği ile entegre çalışarak vekaletlerin sahte olup olmadığını denetliyor. Sisteme yüklenen her vekalet, tapu memurları tarafından teyit ediliyor. Özelmacıklı’ya göre bu entegrasyon, dolandırıcılığın önüne geçmek için büyük bir adım.
Tapuyu kilitleme sistemi nedir, nasıl çalışır?
Mülk sahipleri, kendi tapularını korumak adına “işlem yapılamaz” beyanı verebiliyor. Web tapu sistemine girerek bu beyanı ekleyen kişi, tapuda kendi rızası dışında hiçbir işlem yapılmasına izin vermemiş oluyor. Bu işlem vekalet verilmiş olsa bile geçerli. Bu kilitleme sayesinde, mal sahibi tapuda fiziksel olarak bulunmadığı sürece hiçbir satış veya devir işlemi yapılamıyor.
Tapu sahtekarlığı engellenebilir mi?
Uzmanlar, mevcut sistemin özellikle iki aşamalı kimlik doğrulama ve biyometrik onay ile oldukça güvenli hale getirildiğini belirtiyor. Web tapuya girişte e-Devlet onayı ve cep telefonuna gelen kodla birlikte işlemlere erişim sağlanıyor. Bu sistem, dijital sahtekarlığı neredeyse sıfıra indirmiş durumda. Ancak buna rağmen dolandırıcılık ihtimaline karşı kişisel güvenlik adımlarının da ihmal edilmemesi gerekiyor.
Şirketler için de risk var mı?
Şirket yetkilileri üzerinden yapılacak işlemler için de sistem oldukça kapsamlı. Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü, MERSİS sistemi ile entegre şekilde çalışıyor. Bu sistem, şirketin yetkilisinin gerçekten imza yetkisine sahip olup olmadığını kontrol ediyor. Bu sayede tüzel kişiliklerin adına yapılacak tapu işlemleri de sıkı bir denetim altında gerçekleşiyor.
E-imza ile hangi işlemler yapılabiliyor?
Tapuda e-imza, birçok işlemin dijital olarak yürütülmesine imkan tanıyor. Bunlar arasında;
-
Tapu devri
-
Satış işlemleri
-
İpotek ve terkin işlemleri
-
Kira şerhi
-
Yetki belgesi onayı
gibi pek çok önemli işlem yer alıyor. Tüm bu işlemler, dijital imzanın geçerli kabul edildiği hukuki bir zemin üzerinde gerçekleştiriliyor. E-imza, kağıt üzerindeki imzanın dijital muadili olarak, noter onayına gerek kalmadan işlem yapma kolaylığı sağlıyor.
Tapu sahiplerine önerilen güvenlik adımları
Uzmanlar, mülk sahiplerinin bu tür mağduriyetleri yaşamamaları için şu güvenlik önlemlerini tavsiye ediyor:
-
Web tapu hesabınızı düzenli olarak kontrol edin.
-
“İşlem yapılamaz” beyanını web tapu üzerinden aktif hale getirin.
-
Çipli kimliğiniz dışında hiçbir belge ile işlem yapılmayacağını unutmayın.
-
Vekalet verirken yalnızca güvenilir kişilere işlem yetkisi tanıyın.
-
e-Devlet’te tanımlı cep telefonu numaranız güncel olsun.
Bu adımlar sayesinde tapuda dolandırıcılık riski büyük ölçüde azaltılabilir.
Tapuda e-imza dolandırıcılığına karşı devlet güvencesi yeterli mi?
Yetkililer, Türkiye’de uygulanan tapu sisteminin dijital güvenlik açısından birçok ülkeye örnek teşkil ettiğini belirtiyor. Gayrimenkul sahipleri, hem bireysel hem de kurumsal işlemlerde e-imzanın güvenle kullanılabileceğini ancak her zaman bireysel dikkat ve teyit mekanizmasının devreye sokulması gerektiğini unutmamalı.