Son yıllarda pandemi ve doğal afetlerin etkisiyle artan müstakil konut talebi, yerini yeniden apartmanlara bıraktı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı 2025 yılı 1. çeyrek yapı izin istatistikleri, müstakil ev yapımındaki düşüşü net bir şekilde ortaya koydu. Pandemi döneminde zirveye çıkan talep, hem sağlık kaygılarının azalması hem de ekonomik daralma nedeniyle azalma eğilimine girdi.

19 Çeyreğin En Düşük Seviyesi

Belediyeler tarafından bu yılın ilk çeyreğinde inşası için ruhsat verilen müstakil yapı (tek daireli bina) sayısı 7 bin 473 olarak kayıtlara geçti. Toplam yüzölçümü ise yalnızca 1.5 milyon metrekare seviyesine geriledi. Bu rakam, son 19 çeyreğin en düşük düzeyi oldu. Daire bazında, bir önceki çeyreğe göre yüzde 50, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 30 oranında bir düşüş yaşandı.

2023’te Zirvedeydi, Şimdi Geriledi

Müstakil konut ruhsatlarının en yüksek olduğu dönem 2023 yılının son çeyreğiydi. Bu dönemde 3 ay içinde 18 bin 646 daire için ruhsat verilmiş, toplam yüzölçümü 4.4 milyon metrekareye ulaşmıştı. Ancak 2025’in ilk çeyreğiyle birlikte bu trend tersine döndü.

Apartmanlar Yeniden İlk Sırada

Binaların kullanma amacına göre dağılımda en yüksek pay her zamanki gibi apartman tipi konutlarda (iki ve daha fazla daireli binalar) görüldü. Sanayi yapıları ve ofisler bu kategoriyi takip ederken, pandemi sonrası kısa süreliğine ikinci sıraya yerleşen müstakil evler, yeniden gerileme yaşadı. Geçmişte yüzde 9’un üzerine çıkan payı, 2025 yılı ilk çeyreğinde yalnızca yüzde 5.8 olarak gerçekleşti.

Konut Ruhsatlarında Genel Gerileme

Sadece müstakil değil, tüm konut türlerinde de üretim tarafında daralma dikkat çekiyor. 2025’in ilk çeyreğinde, bir önceki yılın aynı dönemine göre;

Ruhsat verilen bina sayısı yüzde 21.3

Daire sayısı yüzde 18.7

Toplam yüzölçümü yüzde 24.7 oranında azaldı.

3 aylık dönemde ruhsat verilen yapıların toplam yüzölçümü 27 milyon metrekare olurken, bunun 14.8 milyon metrekaresi konutlardan oluştu. Toplamda 22 bin 502 bina ve 143 bin 626 daire için ruhsat düzenlendi.

İskan Belgesi Sayısında da Düşüş

Yapı kullanma izin belgesi (iskân) verilen binalarda da düşüş yaşandı. İlk çeyrekte;

Bina sayısında yüzde 28

Daire sayısında yüzde 25.8

Yüzölçümünde yüzde 31 oranında azalma görüldü.

Belediyeler bu dönemde 130 bin 143 daire için iskân belgesi düzenledi.

Sektör Alarm Veriyor: Arz Talebin Gerisinde

Konut sektöründe faaliyet gösteren temsilciler, Türkiye genelinde yıllık 750-800 bin konut ihtiyacı olduğunu hatırlatarak, son yıllarda üretimin bu ihtiyacın gerisinde kaldığını vurguluyor. Düşen üretim rakamları, özellikle konut arzında tehlike çanlarının çaldığını gösteriyor.