Türk yatırımcılar, 2024 yılı itibarıyla dünya genelinde tam 132 ülkede 2.317 doğrudan yatırımla küresel bir ekonomik ağ oluşturdu. Ticaret Bakanlığı’nın yayımladığı Yurt Dışı Yatırım Anketi sonuçlarına göre, bu yatırımların toplam sermaye pozisyonu 60,1 milyar dolara, net yatırım pozisyonu ise 62,8 milyar dolara ulaştı. Yatırımların sektörel ve coğrafi dağılımı Türkiye’nin dış ekonomik etkisini gözler önüne serdi.

En çok yatırım Avrupa’ya: Hollanda açık ara önde

Verilere göre Türkiye’den yurt dışına yapılan yatırımların önemli bir kısmı Avrupa kıtasına yönelmiş durumda. 2.317 yatırımın 862’si Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde, 487’si ise “diğer Avrupa ülkeleri” olarak tanımlanan Birleşik Krallık, Rusya, Balkanlar ve Doğu Avrupa bölgelerinde bulunuyor.

En dikkat çeken ülke ise 224 yatırım ve 24,3 milyar dolarlık sermaye pozisyonuyla Hollanda oldu. Hollanda’yı Jersey, Birleşik Krallık ve ABD takip etti. Jersey, sadece 4 yatırımla 4,4 milyar dolar gibi yüksek bir sermaye büyüklüğüne ulaştı. ABD ise 213 yatırımla 3,2 milyar doları buldu.

2024 ihracatı 9,1 milyar doları aştı

Türk yatırımcıların yurt dışındaki iştiraklerine 2024 yılında yapılan toplam ihracat 9,1 milyar dolar olurken, bu iştiraklerden yapılan ithalat 6,3 milyar dolar olarak kaydedildi. Bu veriler, yatırımların sadece sermaye transferi değil, dış ticaret açısından da ciddi bir getiri sağladığını gösteriyor.

Sektörel bazda finans ve sigorta ilk sırada

Yurt dışındaki Türk yatırımlarında finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 65,7’lik oranla ilk sırada yer aldı. Bu kategoride en büyük pay ise holding şirketlerinin faaliyetlerine ait. Yani Türk sermayesi, yurt dışında ağırlıklı olarak şirket yönetimi ve finansman alanlarına yönelmiş durumda.

Finansı şu sektörler izledi:

%7,7 ile madencilik ve taş ocakçılığı
%4,5 ile toptan ve perakende ticaret
%4,4 ile ulaştırma ve depolama
%4,2 ile ana metal sanayisi
%2,5 ile gıda, içecek ve tütün ürünleri imalatı
%1,9 ile kimya sanayisi
%1,5 ile gayrimenkul faaliyetleri

Bu dağılım, Türk yatırımcısının sadece hizmet değil, sanayi ve üretim alanlarında da küresel ölçekte söz sahibi olmaya başladığını ortaya koyuyor.

Bölgelere göre yatırım dağılımı

Bakanlık verilerine göre bölgesel dağılımda en büyük payı Avrupa aldı. Detaylı rakamlar şöyle:

Avrupa Birliği: %38,15 pay, 862 yatırım
Diğer Avrupa Ülkeleri: %21,09 pay, 487 yatırım
Diğer Asya Ülkeleri (Orta Asya, Güneydoğu Asya): %11,2 pay, 260 yatırım
Yakın ve Orta Doğu (Gürcistan, Azerbaycan, Körfez ülkeleri): %10,6 pay, 246 yatırım
Kuzey Amerika: %9,6 pay, 224 yatırım
Kuzey Afrika (Fas, Tunus, Libya, Mısır, Cezayir): %3,5 pay, 2,1 milyar dolar sermaye
Orta Asya Türk Cumhuriyetleri: Ayrı veri olarak belirtilmese de önemli bir potansiyele işaret edildi.

Sermaye pozisyonuna göre ilk 5 bölge

Yatırımların büyüklüklerine bakıldığında ise şu tablo ortaya çıkıyor:

Avrupa Birliği: 34,2 milyar dolar (%56,85)
Diğer Avrupa Ülkeleri: 13,5 milyar dolar (%22,41)
Asya Ülkeleri: 3,4 milyar dolar (%5,57)
Kuzey Amerika: 3,3 milyar dolar (%5,55)
Yakın ve Orta Doğu: 2,1 milyar dolar (%3,48)

Bu dağılım, Türk yatırımcısının bölgesel olarak daha çok Avrupa merkezli bir strateji izlediğini ve bu bölgelerde uzun vadeli sermaye hedeflediğini ortaya koyuyor.

Türkiye küresel yatırımcı liginde yükseliyor

Ticaret Bakanlığı’nın verileri, Türkiye’nin yalnızca ihracat ve iç yatırım değil, yurt dışı doğrudan yatırımlar konusunda da güçlü bir oyuncuya dönüştüğünü gösteriyor. Türk şirketleri, finans ve yönetim alanında Avrupa’da; üretim, enerji ve madencilikte ise Orta Asya ve Afrika’da etkinlik gösteriyor.

Özellikle holding yapılarının küresel ölçekte yaygınlaşması ve Türk sermayesinin dünya genelinde farklı sektörlere yönelmesi, Türkiye’nin yatırımda merkez ülke olma yolunda ilerlediğini kanıtlıyor.