Bursa’da diri fay hattı var mı, Gemlik’te fay hattı yer alıyor mu soruları son depremler sonrası gündeme geldi ve MTA deprem risk haritası merak edilmeye başlandı.

Bursa’da Son Depremler ve Artan Endişe

Bursa’nın Gemlik ilçesinde yaşanan 3.9 ve 4.2 büyüklüğündeki depremleri takiben yeni bir 4.3 büyüklüğündeki sarsıntı daha meydana geldi. Deprem İstanbul başta olmak üzere Marmara Bölgesi’nde de hissedildi. Bu sarsıntıların ardından Bursa’da diri fay hattı olup olmadığı, Gemlik’te fay hattı bulunup bulunmadığı ve bölgedeki deprem risk haritası araştırılmaya başlandı.

Bursa’daki Diri Fay Hatları MTA Verileriyle

Bursa ili, Türkiye’nin en aktif deprem kuşaklarından biri olan Kuzey Anadolu Fay (KAF) sisteminin kollarının geçtiği kritik bir bölgede yer alıyor. Maden Tetkik ve Arama (MTA) Genel Müdürlüğü’nün diri fay haritasına göre Bursa sınırları içinde KAF’ın orta ve güney kol segmentleri yer alıyor.

Kuzey Anadolu Fay Sistemi’nin Bursa’daki Kolları

Kuzey Anadolu Fay hattı Marmara Bölgesi’nde üç ana kola ayrılıyor:

KAF Kuzey Kolu: Bolu’dan İzmit Körfezi’ne ve Marmara Denizi’ne uzanıyor.
KAF Orta Kolu: Pamukova’dan İznik Gölü, Gemlik Körfezi, Bandırma Körfezi üzerinden Behramkale’ye kadar devam ediyor.
KAF Güney Kolu: Mekece-Yenişehir havzası, Bursa Ovası güneyi, Uluabat Gölü güneyi, Kemalpaşa, Balıkesir ve Ayvalık’a kadar uzanıyor.

Bursa il sınırları içinde özellikle KAF’ın orta ve güney kol segmentleri aktif ve deprem üretme potansiyeline sahip olarak biliniyor.

Gemlik’te Fay Hattı Bulunuyor mu?

Gemlik özelinde bakıldığında, Marmara Bölgesi’nde yer alan ve Gemlik Körfezi’nden Marmara Denizi’ne giren İznik-Gemlik fayı dikkat çekiyor. Araştırmalar bu fayın büyüklüğü 6.5 ve üzeri olabilecek depremler üretme potansiyeline sahip olduğunu ortaya koyuyor.

İznik-Gemlik Fayı ve Deprem Tehlikesi

Gemlik Körfezi’nden başlayan ve Marmara Denizi’ne uzanan İznik-Gemlik fayı, Marmara’daki diğer aktif segmentlerle birlikte ciddi bir sismik risk taşıyor. Özellikle Marmara Denizi’nin içindeki KAF parçalarının da 6.5 ve üzeri büyük depremler üretebileceği bilimsel raporlarda vurgulanıyor.

Trakya-Eskişehir Fay Zonu Bursa’da Etkili mi?

Bursa’daki diğer önemli bir fay zonu da Trakya-Eskişehir Fay Zonu olarak biliniyor. Kuzeybatı-Güneydoğu doğrultulu bu sistem, KAF ile etkileşimli çalışarak Bursa ovalarının oluşumunda da rol oynamış ve kentin jeolojik yapısına önemli katkıda bulunmuş.

Bursa’nın Deprem Risk Haritası ve Tehlike Alanları

Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin hazırladığı zemin sınıflama ve sismik tehlike değerlendirme projelerine göre il sınırları içerisinde birçok aktif kırık sistemi bulunuyor:

Marmara Fayı
İznik-Gemlik Fayı
Uluabat Fayı
Bursa-Çalı Fayı

Bu kırık sistemleri kenti hem yerel hem de bölgesel ölçekte sismik açıdan yüksek riskli bir konuma yerleştiriyor.

Bursa’da Yapılan Çalışmalar ve Risk Haritaları

Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin hazırladığı 1/100000 ölçekli İl Çevre Düzeni Planı kapsamında zemin sınıflama haritası, arazi kullanımı haritası, diri fay haritası ve sıvılaşma riski taşıyan alanların haritası çıkarıldı. Bu veriler, kentin depreme hazırlığı açısından kritik önem taşıyor.

Bursa’da Deprem Riskine Karşı Kentsel Dönüşüm

İlin deprem riski yüksek olduğundan riskli yapı stokunun belirlenmesi, kentsel dönüşüm çalışmalarının hızlandırılması ve yapıların depreme dayanıklı hale getirilmesi hayati önem taşıyor. Yetkililer, Bursa genelinde kentsel dönüşüm çalışmalarına devam ederken, vatandaşların da bina dayanıklılık kontrollerini yaptırmaları çağrısında bulunuyor.

Bursa’da Deprem Gözlem İstasyonları

Bursa genelinde 38 adet deprem kayıt gözlem istasyonu bulunuyor. Bu istasyonlardan 3’ü zayıf yer hareketlerini, 35’i ise kuvvetli yer hareketlerini ölçmek için kullanılıyor. Bu ağ sayesinde bölgedeki sismik hareketler anlık olarak izlenebiliyor ve olası depremler için veri toplanıyor.

Bursa ve Gemlik’te Depreme Hazırlık Çağrısı

Son depremler, Bursa ve Gemlik başta olmak üzere Marmara Bölgesi’ndeki tüm illere önemli bir uyarı niteliği taşıyor. Uzmanlar, mikro-bölgeleme esaslı detaylı planlamalar yapılmasının ve depreme dayanıklı yapılaşmanın bir öncelik haline gelmesinin zorunlu olduğunu vurguluyor.