Son yıllarda ve özellikle 2025 yılı Haziran ayı itibariyle Muğla’nın Marmaris açıklarında sıkça meydana gelen depremler, vatandaşların aklında aynı soruyu uyandırdı: Muğla deprem bölgesi mi, diri fay hattı hangi ilçelerden geçiyor ve bu kadar sık depremin sebebi ne? Özellikle 5.8 büyüklüğündeki son sarsıntı, Muğla’nın deprem riskini bir kez daha gündeme taşıdı.
Muğla Deprem Bölgesi mi?
Evet, Muğla ili birinci derece deprem bölgesi içerisinde yer alıyor. Türkiye Deprem Tehlike Haritası’na göre, Muğla ve ilçeleri aktif tektonik kuşaklar üzerinde yer almakta ve geçmişte çok sayıda yıkıcı depreme maruz kalmıştır. Özellikle kent merkezinde ve çevresinde farklı diri fay zonları bulunmaktadır.
Muğla’da Diri Fay Hattı Var mı?
Muğla ili diri fay hatlarının kesişim noktalarından biridir. Türkiye Diri Fay Haritası’na göre şehirde dört ana aktif fay segmenti bulunmaktadır:
-
Milas Fayı
-
Muğla-Yatağan Fayı
-
Gökova-Ören (Ula) Fayı
-
Fethiye Fayı
Bu fayların her biri deprem üretme potansiyeli yüksek segmentlerdir ve zaman zaman artçı sarsıntılarla ya da ana şoklarla kendini göstermektedir.
Hangi İlçelerden Diri Fay Geçiyor?
Muğla’nın birçok ilçesi diri fay zonlarının ya üstünde ya da çok yakınında konumlanmıştır. Özellikle:
-
Milas
-
Yatağan
-
Ula
-
Fethiye
-
Ortaca
-
Köyceğiz
-
Menteşe (il merkezi)
gibi yerleşim yerlerinin doğrudan diri fay üzerinde yer aldığı bilinmektedir. Ayrıca Menteşe’ye bağlı 18 mahalle de doğrudan aktif fay zonlarının üzerine kurulmuştur.
Muğla Deprem Riski Haritasına Göre Ne Durumda?
AFAD ve MTA’nın verilerine göre, Muğla ili “çok yüksek riskli deprem bölgesi” olarak sınıflandırılmaktadır. Bu değerlendirme şu kriterlere dayalı yapılmaktadır:
-
Zemin yapısı zayıf
-
Yerleşim birimleri fay hatlarına çok yakın
-
Geçmişte 6.0 ve üzeri çok sayıda deprem yaşanmış
-
Sismik boşluklar hâlâ aktif
Marmaris Açıklarında Neden Sık Deprem Oluyor?
Muğla’nın Marmaris ilçesi açıklarında sık deprem yaşanmasının temel nedeni, Helen Yayı (Helenik Dalma Batma Zonu) olarak bilinen aktif bir levha sınırına çok yakın olmasıdır.
Bu zon:
-
Afrika levhasının, Ege mikro levhasının altına dalmasıyla oluşur.
-
Büyük bir sismik gerilim alanıdır.
-
Aynı zamanda Plini ve Strabo fayları ile Rodos Transform Fayı gibi su altı faylarını da barındırır.
Bu nedenle Marmaris açıkları, hem karasal hem denizaltı depremleri açısından çok hareketli bir bölgedir.
Helen Yayı Nedir ve Neden Önemlidir?
Helen Yayı, Doğu Akdeniz’in en tehlikeli tektonik zonlarından biridir. Güney Ege’den başlayarak Girit, Rodos ve Fethiye üzerinden Muğla kıyılarına kadar uzanır.
-
Bu bölge sürekli gerilim altındadır.
-
Dalma-batma olayları burada yüksek sismik aktivite üretir.
-
Bu zon aynı zamanda tsunami riski taşıyan alanlardan biridir.
Muğla’da Deprem Geçmişi Nasıl?
Muğla ve çevresi tarih boyunca büyük depremlerle karşı karşıya kalmıştır. Bazı örnekler:
-
1851 Muğla Depremi: 7.0 büyüklüğünde
-
1926 Fethiye Depremi: 6.7 büyüklüğünde
-
1957 Bodrum-Milas Depremi: 7.1 büyüklüğünde
-
2017 Bodrum-Kos Depremi: 6.6 büyüklüğünde
-
2025 Marmaris Depremi: 5.8 büyüklüğünde (en güncel)
Bu tablo, Muğla’nın aktif bir deprem geçmişine sahip olduğunu net biçimde gösteriyor.
Marmaris Depremleri Diğer İlleri de Etkiler mi?
Evet, Marmaris açıklarında meydana gelen depremler:
-
Aydın
-
İzmir
-
Denizli
-
Antalya
gibi illerde de hissedilebilmektedir. Özellikle deniz merkezli derinlikte oluşan depremler geniş bir alanda etki yaratır.
Muğla’da Zeminden Kaynaklı Risk Var mı?
Evet, Muğla kent merkezi zayıf zemine sahip bir bölge. Bu da şu anlama geliyor:
-
Aynı büyüklükteki bir deprem, sağlam zeminlere göre daha şiddetli hissedilir.
-
Sarsıntılar daha uzun süreli olur.
-
Yüzey dalgaları yerleşim alanlarında daha fazla hasara neden olabilir.
Muğla İçin Deprem Erken Uyarı Sistemi Var mı?
Şu an için AFAD tarafından kullanılan bölgesel uyarı sistemleri, bazı büyük şehirlerde aktif. Ancak Muğla özelinde erken uyarı sistemi henüz yeterince gelişmiş değil. Bununla birlikte, mobil uygulamalar ve sismik izleme ağları üzerinden ön bildirim yapılabiliyor.
Muğla’da Depreme Karşı Ne Gibi Önlemler Alınmalı?
-
Binaların depreme dayanıklı olup olmadığının test edilmesi
-
Kentsel dönüşüm projelerinin hızlandırılması
-
Halkın bilinçlendirilmesi
-
Okullarda ve kamu binalarında tatbikat yapılması
-
Erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi
Muğla Deprem Riski Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Muğla deprem bölgesi mi?
Evet, Muğla birinci derece deprem bölgesidir ve birçok diri fay hattı şehrin içinden geçmektedir.
Muğla’da hangi ilçeler fay hattı üzerindedir?
Milas, Yatağan, Fethiye, Menteşe, Ula gibi ilçeler diri fay hatları üzerinde yer alır.
Marmaris açıklarında neden sürekli deprem oluyor?
Bölge, Helen Yayı ve denizaltı transform fayları üzerinde olduğu için sık sarsıntılar yaşanmaktadır.
Muğla’da en riskli fay hatları hangileridir?
Gökova-Ören Fayı, Milas Fayı, Yatağan Fayı ve Fethiye Fayı en aktif segmentlerdir.
Muğla’da depreme karşı ne yapılmalı?
Binaların dayanıklılığı artırılmalı, halk bilinçlendirilmeli ve afet yönetim sistemleri geliştirilmelidir.