Öğr. Gör. Ömer Memoğlu – YUTAM Başkanı 30 Mart 2025
Türkiye, savunma sanayii alanında gerçekleştirdiği atılımlarla modern harp sahasında caydırıcılık ve operasyonel esneklik sağlamak amacıyla gelişmiş silah sistemleri geliştirmektedir. Bu kapsamda Türkiye’nin milli savunma yeteneklerini artırmaya yönelik geliştirilen SOM-J seyir füzesi hem kara hem de deniz hedeflerine karşı etkili olacak şekilde tasarlanmış, havadan satha atılabilen bir seyir füzesidir.
Bu çalışma kapsamında SOM-J füzesinin operasyonel yetenekleri, teknik özellikleri ve modern harp ortamındaki/sahasındaki stratejik önemi detaylı olarak incelenecek, yeni nesil havadan satha seyir füzesi SOM-J tanıtılacaktır.
SOM-J’nin Operasyonel Yetkinlik ve Kabiliyetleri
SOM-J, hâlihazırda Türk Hava Kuvvetleri envanterinde bulunan Stand-Off Mühimmat (SOM) teknolojisi temel alınarak geliştirilmiş olup, modern harp sahasında kritik avantajlar sunmaktadır. Uzun menzilli ve otonom çalışabilen yapısı sayesinde hava platformlarından güvenli mesafeden ateşlenerek stratejik hedeflerin etkisiz hâle getirilmesini sağlamaktadır. Düşük radar izi ve karşı tedbirlere dayanıklı tasarımı, SOM-J’yi çok yönlü/çok boyutlu bir taarruz aracı hâline getirmektedir.
Ayrıca ağ merkezli harekâta uyumluluğu ve uçuş sırasında hedef güncelleme yeteneği ile dinamik tehdit ortamlarında etkili bir silah sistemi olarak görülmektedir. Bu kapsamda evrensel silah arayüzü uyumluluğu çerçevesinde F-35 ve F-16 gibi savaş uçaklarına entegre bir şekilde görev icra edebilecek olan SOM-J, modern harp sahasında hasım unsurun stratejik noktalarını uzun menzilden imha edebilme/etkisiz hâle getirebilme kabiliyetine sahiptir.
Teknik Özellikler
SOM-J füzesi, boyut ve ağırlık parametreleri itibariyle F-35 ve F-16 platformlarına entegre edilebilecek şekilde tasarlanmıştır. Teknik özellikleri ise şu şekildedir:
Uzunluk: ~ 3.9 m
Ağırlık: ~ 540 kg
Menzil: 275 km (150 nmi)
Hız: Yüksek Ses Altı
Güdüm Sistemi: ANS (Ataletsel Navigasyon Sistemi), KKS (Küresel Konumlama Sistemi), YRNS (Yeryüzü Referanslı Navigasyon Sistemi), GRNS (Görüntü Referanslı Navigasyon Sistemi), OHA (Otomatik Hedef Algılama)
Harp Başlığı: 140 kg ağırlığında, yüksek patlayıcılı, parçacık etkili ve zırh delici tipte
Arayıcı Başlık: IIR (Kızılötesi Görüntüleyici Arayıcı)
Bu teknik özellikler, SOM-J’yi modern savaş ortamlarında çok yönlü/çok boyutlu ve esnek bir saldırı platformu hâline getirmektedir.
Stratejik ve Savunma Perspektifinde SOM-J
SOM-J, Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinde bulunacak önemli bir kuvvet çarpanı olarak değerlendirilmektedir. Füzeyle ilgili son testlerde, su üstü hedeflere karşı yapılan atış denemelerinde ünü başarılı bir şekilde kanıtlanmıştır. Bu başarı, SOM-J’nin hem kara hem de deniz hedeflerine karşı etkinliğini artırarak, askerî operasyonlarda yeni nesil harp kabiliyetleri sunmasını sağlamaktadır. Milli hava platformları KAAN ve KIZILELMA’ya entegre edilebilmesi, Türkiye’nin savunma sanayii alanındaki bağımsızlığını ve operasyonel güç çarpanını daha da artırmaktadır.
Sonuç Yerine
SOM-J, modern harp ortamında kritik hedeflere angajman sağlamak üzere geliştirilen ileri teknoloji bir seyir füzesidir. Uzun menzili, düşük radar izine sahip yapısı, otonom çalışma yeteneği ve hassas vuruş kabiliyeti ile Türkiye’nin savunma sanayiindeki yerlileşme ve teknolojik bağımsızlık stratejisinde önemli bir rol oynamaktadır. Geliştirilmeye devam eden kabiliyetleriyle SOM-J, gelecekte Türk Silahlı Kuvvetleri’nin operasyonel etkinliğini artırmaya yönelik kritik bir unsur olarak ön plana çıkacaktır.
Özellikle bu mühimmatın MMU KAAN ve KIZILELMA’ya entegre edilebilecek olması, Türkiye’nin savunma sanayiinde tam bağımsız vizyonunu ortaya koymaktadır. Türk mühendisler, yerli platformlar geliştirdikçe, mevcut mühimmatlarında yerlileşmesi ve yerli platformlara entegrasyonu sağlanarak stratejik bir muharebe caydırıcılığı oluşturulmakta ve savunma sanayiinde dışarıya bağımlılık gittikçe azalmaktadır. Bu durum da ‘dosta güven, düşmana korku’ salmaktadır. SOM-J seyir füzesi, ilk test atışında F-16 savaş uçağından ateşlenerek su üstü hedefini başarıyla vurmuş, kabiliyetini/yetkinliğini/caydırıcılığını tüm dünyaya kanıtlamıştır.
Infografik
