Türkler’de Kurban Farz Mı, Kimler Kesmeli? Kurban Bayramı yaklaşırken bu ibadetin farz olup olmadığı, kimlere vacip olduğu ve Arap kültürüne mi ait olduğu yönünde pek çok soru soruluyor. Kurban sadece bir gelenek mi, yoksa Kur’an’da yeri olan bir ibadet mi? Tüm detaylarıyla açıklıyoruz.

Kurban Kesmek Türkler İçin Farz Mı?

Kurban kesmek, İslam fıkhında farz değil vacip kabul edilir. Ancak bazı mezhepler bu konuda farklı görüşler bildirir. Türkiye’de çoğunlukla Hanefi mezhebine mensup olan Müslümanlar için kurban kesmek vaciptir, yani güçlü bir dini yükümlülüktür. Diğer mezheplerde ise bu ibadet sünnet-i müekkede, yani terk edilmemesi gereken güçlü bir sünnet olarak değerlendirilir.

Kurban Kesmek Kur’an’da Geçiyor Mu?

Kur’an-ı Kerim’de kurbanla ilgili doğrudan emirler vardır. Hac Suresi 36-37. ayetler, kurban ibadetinin Allah’a yakınlaşmak amacıyla yapıldığını açıkça belirtir. Ancak Kur’an’da kurban ibadeti açıkça “farz” olarak tanımlanmaz. Ayetlerde, kurbanın anlamı, amacı ve ne şekilde yapılması gerektiği üzerinde durulmuştur.

“Onların ne etleri ne de kanları Allah’a ulaşır. Allah’a ulaşacak olan yalnızca sizin takvanızdır.” (Hac Suresi, 37)

Bu ayet, kurbanın maddi yönünden çok, niyet ve bağlılık yönünün önemli olduğunu gösterir.

Kurban Arap Kültüründen Mi Geliyor?

Kurban sadece Araplara özgü bir gelenek değildir. Arap kültüründe kurban uygulaması İslam’dan önce de vardı ama farklı anlamlar taşıyordu. Ancak İslam diniyle birlikte kurban ibadeti yeni bir boyut kazandı. Aynı zamanda kurban, Hz. İbrahim ve Hz. İsmail kıssasına dayanan evrensel bir inanç uygulamasıdır.

Türkler İslamiyet’i kabul etmeden önce de hayvan kurban etme ritüellerine sahipti. Bu durum, kurbanın yalnızca Arap kültürüne ait olmadığını, birçok kültürde var olduğunu gösteriyor.

Kurban Kesmek Türklerde Ne Zaman Başladı?

Türkler kurban ibadetini, İslamiyet’i kabul ettikten sonra dini bir görev olarak yerine getirmeye başlamıştır. Ancak Türklerin eski inanç sistemlerinde de kurban etme ritüeli vardı. Gök Tanrı inancına göre, Tanrı’ya yakınlaşmak ve teşekkür etmek için hayvanlar kurban edilirdi.

İslam öncesi Türk kültüründe “adak” ve “sunak” anlayışı da vardı. Bu yönüyle bakıldığında, Türklerde kurban kesmenin dini olduğu kadar kültürel bir geçmişi de bulunuyor.

Kimler Kurban Kesmekle Yükümlüdür?

Kurban kesmenin vacip olması için belirli şartlar aranır:

Müslüman olmak
Akıl sağlığı yerinde olmak
Bülûğa ermiş (ergen) olmak
Mukim (yani seferi olmamak) olmak
Temel ihtiyaçlardan ve borçlardan başka nisap miktarı (yaklaşık 85 gram altına eş değer mal veya para) sahip olmak

Bu şartları taşıyan herkesin kurban kesmesi vacip olur. Kadın veya erkek olması fark etmez.

Nisap Miktarı Nedir?

Nisap miktarı, dini ölçülere göre bir Müslümanın zengin sayılması için gereken mal varlığı eşiğidir. 2025 yılı itibarıyla yaklaşık 85 gram altına denk gelen mal veya para miktarı, kişinin kurbanla yükümlü olmasını sağlar.

Kurban Kesmek Kimlere Vacip Olmaz?

Çocuklar
Akıl hastaları
Borç içinde olanlar
Temel ihtiyaçlarının dışında nisap miktarına sahip olmayanlar
Seferi (yolcu) olanlar

Bu gruplar için kurban kesmek vacip değildir. Ancak kurban kesmek isteyenlere engel de yoktur, gönüllü olarak kesilmesi büyük sevaptır.

Evde Kurban Kesilmezse Ne Olur?

İslam inancına göre, kurban kesmekle yükümlü olduğu hâlde kesmeyen kişi, vacip bir ibadeti terk etmiş olur. Bu duruma dair dini rivayetlerde, kurban kesilmeyen evin bereketsiz olacağı ve o evdeki kurban yükümlülüğünün Allah katında eksik sayılacağı belirtilir.

Kurban Bayramında Kurban Ne Zaman Kesilir?

Kurban kesme vakti, bayramın birinci günü bayram namazından sonra başlar ve üçüncü gün güneş batana kadar devam eder. Küçük köylerde bayram namazı kılınmasa bile, fecirden (imsak vakti) sonra kurban kesilebilir.

Gece kurban kesmek caiz olsa da mekruhtur. Mümkünse gündüz vakti yapılması tavsiye edilir.

Kurban Kim Adına Kesilir?

Kurban ibadeti mal sahibi adına kesilir. Bir ailede kim zenginse, kurban onun adına kesilir. Karı-kocadan ikisi de zenginse, ikisi de ayrı ayrı kurban kesmelidir. Bir başkasının adına kurban kesmek için o kişinin izni gerekir.

Çocuk Adına Kurban Kesilir Mi?

Çocuk, akıl ve baliğ olmadığından dolayı kurbanla yükümlü değildir. Dolayısıyla çocuğun malından kurban kesilmez. Ancak ebeveynler, çocukları adına gönüllü olarak kurban kesebilirler, bu da sevaptır.

Vacip Olmadan Kurban Kesilirse Ne Olur?

Bir kişi kurban kesme şartlarını taşımıyorsa ve buna rağmen gönüllü olarak kurban keserse, bu ibadet nafile kurban olarak değerlendirilir. Sevabı vardır ancak vacip sevabı gibi değildir. Ancak üçüncü gün zengin olan bir kişi, daha önce kestiği kurban vacip yerine geçmez, yeni bir kurban daha kesmelidir.