Borsa İstanbul’da işlem gören bazı hisselerde olağan dışı fiyat hareketleri tespit edilince, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı geniş kapsamlı bir soruşturma başlattı. Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) yaptığı analizler sonucunda, yatırımcıları hedef alan sosyal medya kaynaklı yönlendirmelerin piyasa dengesini bozduğu belirlendi. Bu gelişmeler üzerine 17 şüpheli hakkında “piyasa dolandırıcılığı” ve “suç örgütü kurma” suçlamalarıyla gözaltı kararı verildi.
Hangi hisseler üzerinden manipülasyon yapıldı?
Soruşturmanın merkezinde iki şirket hissesi yer alıyor: Türk Prysmian Kablo ve Sistemleri AŞ (PRKAB) ve Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve Pazarlama AŞ (DOBUR). Bu iki hissenin fiyatlarında yaşanan sert ve ani artışlar dikkat çekmiş, işlem hacimlerindeki anormal dalgalanmalar SPK uzmanlarının radarına girmişti. Yapay olarak şişirilen fiyatların küçük yatırımcıyı zarara uğrattığı raporlandı.
Sosyal medya üzerinden yönlendirme yapıldı
İddialara göre “Hektor”, “Hektor As” ve “Borsa Dostlar Konağı” isimli sosyal medya hesapları aracılığıyla yatırımcılara PRKAB ve DOBUR hisseleri hakkında yönlendirici mesajlar paylaşıldı. Paylaşımlarda bu hisselerin uzun vadede ciddi kazanç sağlayacağı algısı yaratılmaya çalışıldı. Ancak gerçekte, hisselerde yaşanan ani yükselişler sonrası sert düşüşler yaşandı ve çok sayıda küçük yatırımcı büyük kayıplar verdi.
9 ilde eş zamanlı operasyon düzenlendi
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından verilen talimat sonrası, İstanbul merkezli olmak üzere Antalya, Şanlıurfa, İzmir, Kayseri, Malatya, Samsun, Bursa ve Ankara’da eş zamanlı operasyonlar düzenlendi. 17 şüphelinin yakalanması için başlatılan operasyonda birçok dijital materyale de el konuldu. Polis ekipleri, zanlıların evlerinde ve işyerlerinde yaptığı aramalarda bilgisayar, cep telefonu ve bazı yazılı dokümanlara ulaştı.
Zanlılara hangi suçlamalar yöneltildi?
Şüphelilere, Türk Ceza Kanunu kapsamında “suç işlemek amacıyla örgüt kurmak” ve “sermaye piyasasında dolandırıcılık” suçlamaları yöneltildi. Savcılık, zanlıların örgütlü şekilde hareket ettiğini, yatırımcıları sosyal medya üzerinden yönlendirdiklerini ve hisse fiyatlarını manipüle ettiklerini belirtti. Özellikle küçük yatırımcıların yüksek fiyatlardan hisse alması sonrası düşüşlerle zarar etmesi dikkat çekti.
SPK ve Borsa İstanbul süreci yakından izliyor
Sermaye Piyasası Kurulu, bu tarz manipülasyonlara karşı uyarılarını yineledi. SPK yetkilileri, sosyal medyada yapılan yönlendirmelere karşı yatırımcıların temkinli olması gerektiğini vurgularken, “Hisse alım satım kararları yalnızca finansal veriler ve analizler ışığında verilmelidir” açıklamasında bulundu.
Borsa İstanbul yönetimi ise ilgili hisselerin devre kesici uygulamalarıyla yatırımcıları koruma altına almaya çalıştı. Ancak manipülasyonun etkisiyle yaşanan ani fiyat hareketleri, sistemin işleyişini sorgulatan tartışmalara da zemin hazırladı.
Sosyal medya üzerinden yapılan yönlendirmeler ilk değil
Bu olay, Borsa İstanbul’da sosyal medya üzerinden ilk manipülasyon vakası değil. Son dönemde, özellikle genç yatırımcıların yoğun şekilde sosyal medya kaynaklı tavsiyelerle hareket etmesi nedeniyle benzer manipülasyon iddiaları gündeme gelmişti. Uzmanlar, bu tür yönlendirmelerin sadece hukuki değil, aynı zamanda ekonomik istikrar açısından da tehdit oluşturduğuna dikkat çekiyor.
Küçük yatırımcılar büyük zararda
Yapılan manipülasyonun en çok mağdur ettiği kesim yine küçük yatırımcılar oldu. “DOBUR tavan tavan gider”, “PRKAB roketliyor” gibi ifadelerin sosyal medya mecralarında yaygınlaştırıldığı, bu ifadelerin küçük yatırımcılarda yüksek kazanç beklentisi yarattığı, ancak bu hisselerin bilinçli şekilde şişirilip daha sonra topluca satıldığı iddia ediliyor. Birçok yatırımcı, hisse senetlerinin zirveye ulaştığı anda el değiştirdiğini ve ardından sert düşüşlerin yaşandığını belirtiyor.
Savcılıktan sert açıklama: “Yatırımcıyı kandıran herkesin peşindeyiz”
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, yürütülen operasyonla ilgili yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
“Sermaye piyasalarında güveni sarsan, yatırımcıyı bilinçli şekilde yanıltan tüm yapılanmaların üzerine kararlılıkla gidilecektir. Sosyal medya üzerinden örgütlü biçimde yürütülen bu tarz manipülasyonlara müsamaha gösterilmeyecektir.”
Gözaltındaki isimlerin sorguları sürüyor
Operasyon kapsamında gözaltına alınan 17 şüpheli, emniyette sorguya alındı. Zanlıların bazıları manipülasyon iddialarını reddederken, bazı isimlerin organize biçimde yatırımcıları yönlendirdikleri tespit edildi. Polis ekipleri dijital delil incelemelerine devam ediyor.
Borsada manipülasyonla mücadele nasıl yürütülüyor?
Sermaye piyasalarında manipülasyonla mücadele, SPK ve adli makamlar eş güdümünde sürdürülüyor. Özellikle sosyal medya kaynaklı bilgi kirliliği, yeni dönem tehditleri arasında yer alıyor. SPK, yatırımcıları yanıltan her türlü girişime karşı cezai yaptırımlar uygularken, halka açık şirketlerde bilgi suistimali ve piyasa bozucu hareketlere karşı sıkı takipte.