Nöbetçi Eczaneler
Narendra Modi Kimdir? Hindistan’ın modern tarihindeki en etkili liderlerden biri olan Narendra Modi, mütevazı bir başlangıçtan küresel sahnede bir dünya lideri olmaya uzanan ilham verici bir yolculuğun kahramanı. Narendra Modi Kimdir sorusu, sadece bir politikacının biyografisini değil, aynı zamanda Hindistan’ın son on yılda geçirdiği dönüşümün hikayesini de anlatıyor. Bu yazıda, Modi’nin hayatını, ideolojisini, siyasi kariyerini, Türkiye ile ilişkilerini ve çok daha fazlasını derinlemesine keşfedeceğiz.
Mütevazı Başlangıçlar: Çay Satıcısından Siyaset Sahnesine
Narendra Modi, 17 Eylül 1950’de Hindistan’ın Gujarat eyaletine bağlı Vadnagar kasabasında dünyaya geldi. Altı çocuklu bir ailenin üçüncü çocuğu olarak ekonomik zorluklarla dolu bir çocukluk geçirdi. Babası Damodardas Mulchand Modi, tren istasyonunda çay satarak geçimini sağlıyordu. Genç Narendra, babasının tezgâhında çay servisi yaparak hem ailesine destek oldu hem de hayatın zorluklarını erken yaşta öğrendi.
Modi, Vadnagar’daki bir devlet okulunda eğitimine başladı. Daha sonra Delhi Üniversitesi’nde siyaset bilimi okuyarak akademik hayatını sürdürdü ve Gujarat Üniversitesi’nde yüksek lisans yaptı. Ancak onun asıl dönüşüm noktası, genç yaşta Hindu milliyetçisi bir örgüt olan Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS) ile tanışması oldu. RSS, Modi’nin ideolojik temellerini şekillendirdi ve siyasi kariyerinin ilk adımlarını atmmasında belirleyici bir rol oynadı.
Siyasi Kariyerin İlk Adımları: RSS ve BJP
Narendra Modi Kimdir sorusunun cevabı, onun siyasi yolculuğunda yatıyor. Modi, 1975 yılında Hindistan’da ilan edilen olağanüstü hal döneminde siyasete adım attı. Gujarat’taki muhalefet hareketini koordine eden “Gujarat Lok Sangharsh Samiti”de genel sekreter olarak görev yaptı. Bu dönemde cesareti ve organizasyon becerileri dikkat çekti.
1985 yılında RSS’nin yönlendirmesiyle Bharatiya Janata Partisi’ne (BJP) katıldı. BJP, Hindu milliyetçiliği ve ekonomik liberalizmi savunan bir siyasi parti olarak Hindistan siyasetinde önemli bir yer ediniyordu. Modi, partide hızla yükseldi. 1995’te BJP’nin ulusal sekreteri oldu ve 2001 yılında Gujarat eyaletinin başbakanı olarak atandı. Bu görev, onun liderlik yeteneklerini ulusal çapta sergileyeceği bir platform sundu.
Gujarat Yılları: Ekonomik Dönüşüm ve Tartışmalar
Gujarat başbakanı olarak Narendra Modi, eyaleti ekonomik bir güç merkezine dönüştürmek için iddialı reformlar başlattı. Altyapı yatırımları, sanayi teşvikleri ve iş dostu politikalarla Gujarat, Hindistan’ın en hızlı büyüyen eyaletlerinden biri haline geldi. Ancak bu dönem, aynı zamanda tartışmalarla da anıldı. 2002 yılında Gujarat’ta yaşanan dinî çatışmalar, Modi’nin liderliği hakkında ciddi eleştirilere yol açtı. Modi, bu olaylardan dolayı suçlanırken, kendisi ve destekçileri bu iddiaları reddetti.
Gujarat’taki başarıları, Modi’yi ulusal siyasette bir yıldız haline getirdi. 2014 genel seçimlerinde BJP’nin başbakan adayı olarak sahneye çıktı ve Hindistan’ın geleceğini şekillendirecek bir dönemin kapısını araladı.
2014 Seçimleri ve Başbakanlık: Hindistan’ın Yeni Yüzü
Narendra Modi Kimdir sorusu, 2014 seçimleriyle birlikte Hindistan’ın dört bir yanında yankılanmaya başladı. Modi’nin liderliğindeki BJP, %31 oy oranıyla tarihi bir zafer kazandı. Bu, Hindistan tarihinde bir partinin tek başına parlamentoda çoğunluğu elde ettiği nadir anlardan biriydi. Rakibi Kongre Partisi lideri Rahul Gandhi’nin %19,3 oy oranı, Modi’nin ezici üstünlüğünü gözler önüne serdi.
Modi, 2014’te başbakanlık koltuğuna oturdu ve Hindistan’ı küresel bir güç haline getirme vizyonunu ortaya koydu. 2019’da yeniden seçilen Modi, 2024 seçimlerinde ise parlamentodaki çoğunluğu kaybetse de koalisyon hükümeti kurarak liderliğini sürdürdü. Onun başbakanlığı, Hindistan’ın ekonomik, sosyal ve dış politikasında köklü değişikliklerle anılıyor.
İdeolojisi: Hindutva ve Hindu Milliyetçiliği
Narendra Modi’nin siyasi kimliğini anlamak için Hindutva ideolojisine bakmak gerekiyor. Hindutva, 1923’te Vinayak Damodar Savarkar tarafından ortaya atılan ve Hindistan’ı bir Hindu ulusu olarak tanımlayan bir düşünce akımı. Modi, RSS’nin bu ideolojisini benimseyerek Hindistan’ı Hindu kimliği etrafında yeniden şekillendirmeyi hedefledi. Bu yaklaşım, Hindu çoğunluğun kültürel ve siyasi üstünlüğünü vurgular.
Ancak Hindutva, Hindistan’ın laik ve çok kültürlü yapısına yönelik eleştirilere de yol açtı. Özellikle Müslüman azınlık, bu ideolojinin baskı unsuru olduğunu savunuyor. Modi hükümeti, bu eleştirilere rağmen Hindutva’yı ekonomik reformlarla birleştirerek geniş bir destek tabanı oluşturdu.
Ekonomi Politikaları: Make in India ve Dijital Hindistan
Modi’nin ekonomik vizyonu, Hindistan’ı küresel bir üretim merkezi haline getirmek üzerine kurulu. 2014’te başlattığı Make in India kampanyası, yabancı yatırımları çekmek ve yerel üretimi artırmak için tasarlandı. Savunma, telekom ve ulaşım gibi sektörlerde özelleştirme politikaları hız kazandı. Dijital Hindistan girişimi ise teknoloji altyapısını güçlendirerek ülkeyi dijital çağda lider yapmayı amaçladı.
Ancak bu politikalar eleştirisiz değil. Yoksullara yönelik sosyal harcamaların azaltılması ve kamu sağlık sisteminin zayıflatılması, Modi’nin ekonomi modeline yöneltilen başlıca eleştiriler arasında. 2015’teki Yeni Sağlık Politikası (NHP), özel sektörü güçlendirirken kamu sağlık harcamalarını kıstı ve bu, geniş kesimlerde tartışma yarattı.
Dış Politika: Küresel Bir Lider Olarak Modi
Narendra Modi, Hindistan’ı küresel sahnede daha görünür kılmak için aktif bir dış politika izledi. ABD ile ilişkiler, Modi döneminde altın çağını yaşadı. Barack Obama ve Donald Trump ile kurduğu sıcak diyaloglar, Hindistan-ABD iş birliğini güçlendirdi. Modi, aynı zamanda BRICS ve QUAD gibi platformlarda Hindistan’ın sesini yükseltti.
Orta Doğu’da ise İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri ile ekonomik ve diplomatik ilişkileri geliştirdi. Ancak Pakistan’la ilişkiler gerginliğini korudu. 2025’te Azad Keşmir’e düzenlenen füze saldırıları, Modi’nin sert dış politika yaklaşımını bir kez daha ortaya koydu. Bu saldırılar, uluslararası toplumda tartışmalara neden oldu.
Türkiye ile İlişkiler: Dostane ve Yapıcı Bir Ortaklık
Hindistan ile Türkiye arasındaki diplomatik ilişkiler, 1948 yılında kuruldu. İki ülke, tarihsel ve kültürel bağlarla birbirine bağlı. Günümüzde G20 üyesi olarak küresel meselelerde aynı platformlarda yer alıyorlar. İklim değişikliği, sürdürülebilir kalkınma ve ekonomik iş birliği gibi alanlarda diyalog sürüyor.
2023 G20 Zirvesi, Türkiye-Hindistan ilişkilerinde önemli bir dönüm noktası oldu. Hindistan’ın ev sahipliğindeki zirvede, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Narendra Modi bir araya geldi. Görüşmede ticaret hacminin artırılması, enerji, savunma ve teknoloji alanlarında iş birliği konuları masaya yatırıldı. Bu buluşma, iki ülke arasındaki bağların ekonomik düzlemde de güçlendiğini gösterdi.
Tartışmalı Kararlar ve Eleştiriler
Modi’nin liderliği, cesur kararlarla dolu olsa da tartışmalardan uzak değil. 2016’daki ani para değişimi kararı, ekonomide kaosa yol açtı. 2019’da Cammu ve Keşmir’in özel statüsünün kaldırılması, bölgesel gerilimleri tırmandırdı. Hindu milliyetçiliği eksenli politikalar, Müslüman azınlık üzerinde baskı oluşturmakla suçlandı. Uluslararası insan hakları kuruluşları, Modi hükümetini basın özgürlüğü ve demokratik normları zayıflatmakla eleştirdi.
Kişisel Hayatı: Evli mi, Eşi Kim?
Narendra Modi’nin kişisel hayatı, siyasi kariyeri kadar merak konusu. Modi, 1968 yılında Jashodaben Chimanlal Modi ile evlendi. Ancak çift kısa sürede ayrıldı. Modi, 2014 seçimlerine kadar evliliğini kamuoyundan gizledi ve ilk kez o yıl resmi belgelerde “evli” olduğunu beyan etti. Jashodaben, Gujarat’ta emekli bir öğretmen olarak sade bir yaşam sürüyor.
Modi’nin Mirası: Hindistan’ı Dönüştüren Lider
Narendra Modi Kimdir sorusunun cevabı, sadece bir politikacının hikayesi değil. Modi, Hindistan’ı ekonomik, sosyal ve kültürel açıdan dönüştüren bir lider. Onun vizyonu, Hindistan’ı küresel bir süper güç yapma hedefiyle şekilleniyor. Ancak bu yolculuk, tartışmalar ve eleştirilerle de dolu.
Modi’nin liderliği, Hindistan’ın geleceğini nasıl şekillendirecek? Hindu milliyetçiliği ve ekonomik reformlar arasında denge kurabilecek mi? Bu sorular, Modi’nin mirasını anlamak için kilit önemde. Şimdilik, çaycının oğlu Narendra Modi, Hindistan’ın ve dünyanın en etkili liderlerinden biri olarak sahnede yerini koruyor.