Türkiye nükleer silaha sahip mi? Bu soru, İsrail ile İran arasında yükselen tansiyon ve Orta Doğu’daki çatışmaların gölgesinde yeniden gündeme geldi. Bir yanda doğrudan nükleer güç sahibi ülkeler, diğer yanda dolaylı yollarla nükleer caydırıcılığa sahip ülkeler… Türkiye’nin NATO’daki konumu ve İncirlik Üssü’nün stratejik önemi bu tartışmaların merkezinde yer alıyor. Peki gerçekten Türkiye’nin elinde nükleer silah var mı? Savaş çıkarsa NATO Türkiye’yi nasıl korur?

Türkiye’nin Nükleer Silahı Var Mı?

Türkiye, resmî olarak nükleer silaha sahip olmayan ülkeler arasında yer alıyor. Ancak bu durum, Türkiye’nin nükleer savunma anlamında tamamen etkisiz olduğu anlamına gelmiyor. Zira Türkiye, NATO’nun nükleer paylaşım sistemi içinde yer alıyor.

Bu sistem kapsamında ABD’nin bazı nükleer silahları, NATO müttefiklerinin topraklarında konuşlandırılıyor. İncirlik Hava Üssü, bu anlamda kilit bir rol üstleniyor. ABD’ye ait yaklaşık 50 adet B61 tipi taktik nükleer bomba hâlen İncirlik’te tutuluyor olabilir.

Türkiye, Nükleer Savaşta Korumada Mı?

NATO üyesi ülkeler, ittifaka yapılan herhangi bir saldırıda birlikte karşılık verme sözü verir. Bu durum Kuzey Atlantik Antlaşması’nın 5. Maddesi ile güvence altına alınmıştır.

Dolayısıyla, Türkiye’ye yönelik olası bir nükleer saldırıda NATO kolektif savunma ilkesini devreye sokacaktır. Yani Türkiye doğrudan nükleer silaha sahip olmasa da, NATO’nun nükleer gücü sayesinde dolaylı bir caydırıcılık etkisi taşımaktadır.

NATO’nun Nükleer Paylaşım Sistemi Nedir?

Nükleer paylaşım sistemi, ABD’nin sahip olduğu nükleer başlıkların bazı NATO müttefiklerinin topraklarında depolanması ve bu ülkelerin belirli koşullarda bu silahları kullanma prosedürlerine dahil edilmesi anlamına gelir.

Bu sistemde yer alan ülkeler:

Türkiye
Almanya
Belçika
Hollanda
İtalya

Bu ülkelerin savaş uçakları, ABD nükleer başlıklarını taşıyabilecek şekilde modifiye edilmiştir. Ancak bu silahların kullanılabilmesi için her zaman ABD’nin onayı gerekir.

Türkiye’nin Kendi Nükleer Programı Var Mı?

Türkiye’nin şu anda sivil amaçlı bir nükleer enerji programı yürütmektedir. Akkuyu Nükleer Santrali, Rusya ile yapılan işbirliği çerçevesinde inşa edilmiştir. Türkiye, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’na (NPT) taraftır ve bu kapsamda nükleer silah üretimi yasaktır.

Ancak zaman zaman, özellikle bölgesel tehditlerin arttığı dönemlerde, Türkiye’nin kendi nükleer silah programına ihtiyaç duyabileceği yönünde siyasilerden açıklamalar gelmiştir. Bu açıklamalar, genelde stratejik bir mesaj niteliğindedir.

Savaş İhtimalinde Türkiye’nin Pozisyonu Ne Olur?

Olası bir İran-İsrail savaşında ya da Orta Doğu’da büyüyecek nükleer bir çatışmada Türkiye, NATO’nun doğu sınırındaki kilit ülkelerden biri olarak lojistik üs ve savunma hattı işlevi görecektir. Bu tür bir senaryoda:

İncirlik Üssü NATO operasyonları için kullanılabilir.
ABD ve NATO uçakları Türkiye’den kalkabilir.
Türkiye’nin hava savunma sistemleri (S-400, Patriot vs.) aktif hâle getirilebilir.

İsrail’in Nükleer Gücü Ne Kadar?

İsrail, resmi olarak nükleer silaha sahip olduğunu kabul etmemektedir. Ancak uluslararası savunma analizlerine göre, İsrail’in 80 ila 200 adet nükleer başlık kapasitesine sahip olduğu düşünülmektedir. Bunların büyük bölümü Jericho füzeleri ile taşınabilirken, bazıları denizaltılarda da yer alabilir.

Bu durum, İsrail’i bölgesel bir süper güç hâline getiriyor ve İran gibi ülkeler üzerinde ciddi caydırıcı etkisi oluşturuyor.

Türkiye Neden Kendi Nükleer Silahını Geliştirmiyor?

Türkiye’nin nükleer silah geliştirmemesinin temel nedenleri şunlardır:

NPT (Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması)’na imza atmış olması
ABD ve NATO ile müttefiklik ilişkileri
Gelişmiş konvansiyonel silahlara ve savunma sistemlerine sahip olması
Nükleer silah üretmenin yüksek maliyetli ve diplomatik riskli bir süreç olması

Ancak uzmanlar, Türkiye’nin savunma politikaları açısından nükleer dengeyi gözettiğini ve gerektiğinde strateji değişikliğine açık olduğunu belirtiyor.

Savaş Senaryolarında Türkiye’nin Rolü Ne Olur?

Bir savaş senaryosunda Türkiye’nin üstleneceği rol şu unsurlarla şekillenebilir:

NATO’nun ileri karakolu olarak görev alabilir.
İncirlik Üssü üzerinden operasyonel destek sağlayabilir.
ABD ve NATO’nun nükleer caydırıcılığını bölgede dengeleme görevi üstlenebilir.
Türkiye’nin savunma sanayi gücü, elektronik harp ve İHA kapasitesi ile destekleyici rol oynar.

Türkiye’nin Nükleer Gücü Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Türkiye’nin Kendi Nükleer Silahı Var Mı?

Hayır. Türkiye’nin resmi olarak geliştirdiği bir nükleer silahı bulunmamaktadır. Ancak NATO’nun nükleer paylaşım sistemine dahildir.

Türkiye’ye Ait Nükleer Silah Nerede Bulunuyor?

Türkiye’ye ait bir nükleer başlık yoktur. Ancak ABD’ye ait B61 tipi nükleer bombaların İncirlik Üssü’nde konuşlu olduğu iddia edilmektedir.

Türkiye, NATO Sayesinde Nükleer Güç Sayılır Mı?

Dolaylı olarak evet. NATO’nun 5. maddesi gereği Türkiye, bir saldırı durumunda kolektif savunma kapsamına girer ve nükleer caydırıcılıktan yararlanır.

Türkiye İleride Nükleer Silah Geliştirebilir Mi?

Bu teknik olarak mümkündür, ancak uluslararası anlaşmalara aykırıdır ve siyasi-diplomatik sonuçlar doğurabilir. Türkiye’nin şu an böyle bir programı bulunmamaktadır.