Modern beyin cerrahisinin kurucusu olarak kabul edilen ve dünya çapında “yüzyılın cerrahı” unvanıyla anılan Prof. Dr. M. Gazi Yaşargil, 12 Haziran 2025 tarihinde hayatını kaybetti. Türkiye ve dünya tıp camiası, Yaşargil’in ölümüyle bir dönemin kapanışına tanıklık etti. Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda üzüntüsünü dile getirerek, hocanın bilime yaptığı katkıların unutulmayacağını vurguladı.

Gazi Yaşargil Kaç Yaşındaydı?

1925 yılında dünyaya gelen Prof. Dr. Gazi Yaşargil, 99 yaşındaydı. Ölüm nedeni henüz netleşmemekle birlikte, yaşa bağlı sağlık sorunları nedeniyle vefat ettiği bildirildi. Yaklaşık bir asırlık yaşamını bilime ve insanlığa adayan Yaşargil, Türkiye’nin adını uluslararası arenada tıp alanında duyuran en önemli isimlerden biri oldu.

Gazi Yaşargil Nerede Doğdu, Nereli?

Gazi Yaşargil, 6 Temmuz 1925 tarihinde, babasının kaymakamlık yaptığı Diyarbakır’ın Lice ilçesinde dünyaya geldi. Aynı yıl ailesiyle birlikte Ankara’ya taşındı ve burada eğitim hayatına başladı. Liseyi Ankara Atatürk Lisesi’nde okudu.

Tıp Eğitimine Almanya’da Başladı, İsviçre’de Tamamladı

1943 yılında Almanya’daki Friedrich Schiller Üniversitesi‘nde tıp eğitimine başlayan Yaşargil, II. Dünya Savaşı’nın etkisiyle eğitiminin kalan kısmını İsviçre Basel Üniversitesi‘nde tamamladı. 1949 yılında mezun oldu.

Beyin Cerrahisi Alanında Dönüm Noktası

1953 yılında Zürich Üniversitesi‘nde beyin cerrahisi uzmanlığına başlayan Yaşargil, burada Prof. H. Krayenbühl ve Prof. G. Weber gibi isimlerle çalıştı. 1960’ta doçent, 1965’te profesör, 1973’te ise ordinarius profesör oldu. 1993’e kadar aynı klinikte şeflik görevini yürüttü.

Mikrocerrahinin Mucidi Oldu

1965-1966 yılları arasında ABD’de mikrovasküler cerrahi eğitimi aldı. Döndüğünde bu tekniği insan beyni üzerinde uygulamaya başladı. Anevrizma, arteriyovenöz malformasyonlar, beyin tümörleri ve epilepsi cerrahisi gibi birçok alanda mikrocerrahiyi kullanarak çağ atlatan uygulamalara imza attı.

3000’den Fazla Beyin Cerrahı Yetiştirdi

Zürich Üniversitesi’nde kurduğu mikrocerrahi laboratuvarı, dünya genelinde beyin cerrahlarının eğitim merkezi haline geldi. 1968–1993 yılları arasında beş kıtadan 3000’den fazla beyin cerrahına eğitim verdi. Bu eğitim sistemi daha sonra Oxford, Beijing ve Arkansas’ta da uygulandı.

ABD Dönemi: Yaşargil Kürsüsü ve Onur Konferansları

1994 yılında ABD’ye taşınan Yaşargil, Arkansas Üniversitesi’nde profesör olarak görev aldı. Burada da ameliyatlara, derslere ve yayınlara devam etti. Onun adına “Gazi ve Dianne Yaşargil Yıllık Konferansları” düzenlenmeye başlandı.

Türkiye’ye Dönüş ve Yeditepe Üniversitesi Dönemi

2013 yılında Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi‘nde akademik çalışmalarına devam eden Prof. Dr. Yaşargil, hayatının son dönemine kadar bilimsel faaliyetlerinden kopmadı. Hem ders verdi hem de genç cerrahlara mikrocerrahinin inceliklerini aktardı.

“Yüzyılın Cerrahı” Unvanını Aldı

Amerikan Beyin Cerrahları Birliği tarafından nöroşirürji alanındaki çığır açan çalışmaları sayesinde “Yüzyılın Cerrahı” olarak tanımlandı. Bu unvan, Yaşargil’in uluslararası tıpta ulaştığı zirvenin en büyük göstergesi olarak kabul ediliyor.

Bilime Adanmış Bir Yaşam

Prof. Dr. Gazi Yaşargil, kariyeri boyunca 600’den fazla bilimsel yayın, 30’dan fazla kitap bölümü, sayısız seminer ve konferans ile tıp dünyasına yön verdi. 70 yılı aşkın bilimsel yolculuğu, onu yalnızca Türkiye’nin değil dünyanın da en saygı duyulan beyin cerrahı haline getirdi.

Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu’ndan Duygu Dolu Mesaj

Sağlık Bakanı Memişoğlu, vefat haberini şu sözlerle duyurdu:

“Alanında yürüttüğü eşsiz çalışmalarla ‘Yüzyılın En İyi Beyin Cerrahı’ seçilen Prof. Dr. Gazi Yaşargil Hocamızın vefatını büyük bir üzüntüyle öğrendim. Bilime adadığı ve bir asra yaklaştığı ömründe hepimiz için örnek teşkil eden nice işe imza atmıştı. Onun hatırasını yaşatmak için elimizden geleni yapacağız.”