Nöbetçi Eczaneler
Aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanlarına yönelik yapılan maaş kesintileri ve sözleşme fesihlerine karşı yargı mücadelesi Anayasa Mahkemesi’ne taşındı. Hekimsen Sendikası, 1 Kasım 2024’te yürürlüğe giren ve kamuoyunda “Sigma formüllü yönetmelik” olarak bilinen Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği değişikliklerinin iptali için dava açtı.
Danıştay: “Maddeler Anayasa’ya Aykırı Olabilir”
Dava kapsamında dosyayı inceleyen Danıştay, yönetmelikte yer alan bazı maddelerin Anayasa’ya aykırı olabileceğine hükmederek, konuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı. Danıştay, özellikle hekimlerin kontrolü dışında gelişen durumlar nedeniyle yapılan cezai uygulamaların hukuki dayanağının belirsiz olduğuna dikkat çekti.
Maaş Kesintisi ve Sözleşme Feshi Gibi Uygulamalar İncelenecek
Mahkemeye gönderilen maddeler arasında, aile hekimi ve sağlık çalışanlarının iradesi dışında kalan etkenlere bağlı olarak:
-
Maaş kesintisi
-
Teşvik ödemesi düşürülmesi
-
Sözleşme feshi
-
Sözleşme yenilememe
gibi yaptırımlar yer alıyor.
Hekimsen’in İtiraz Ettiği Maddeler Neler?
Hekimsen Sendikası, dava dilekçesinde özellikle şu maddelere itiraz etti:
-
Tarama ve izlem hedeflerinin tutturulamaması durumunda sözleşmenin yenilenmemesi
-
Disiplin cezası alan hekimin, valilik kararıyla sözleşmesinin feshedilmesi
-
Hastaların hekime başvurmaması durumunda maaş kesintisi uygulanması
-
Nöbet eksikliği nedeniyle ücrette azalma
-
Hastaların başka sağlık kurumlarını tercih etmesinin, teşvik ödemesini düşürmesi
-
Hasta memnuniyeti ve akılcı ilaç kullanımı gibi sübjektif kriterlerin maaş üzerinde etkili olması
Benzer şekilde, aile sağlığı çalışanlarının da nöbet saatleri, hasta başvuru oranları ve memnuniyet kriterleri üzerinden maaş kesintisine uğraması, dava gerekçeleri arasında yer aldı.
Yasal Dayanaklar da Anayasa Mahkemesi’ne Taşındı
Dava kapsamında sadece yönetmelik değil, aynı zamanda bu yönetmeliğe dayanak oluşturan 5258 sayılı Aile Hekimliği Kanunu ve 209 sayılı Kanun içindeki bazı maddelerin de hukuki belirlilikten uzak olduğu savunularak Anayasa’ya aykırılık iddiası ileri sürüldü.
Danıştay, bu kanun maddelerinin Anayasa’ya uygunluğu konusunda Anayasa Mahkemesi’nin öncelikle karar vermesi gerektiğini belirtti. Bu nedenle yürütmeyi durdurma ya da iptal kararlarının, yüksek mahkemenin kararından sonra değerlendirileceği ifade edildi.
Gözler Anayasa Mahkemesi’nde
Yönetmelik değişikliklerinin aile hekimliği sisteminde ciddi hak kayıplarına neden olduğunu belirten Hekimsen, sürecin tüm sağlık çalışanlarının geleceği açısından önem taşıdığını vurguladı. Anayasa Mahkemesi’nin vereceği karar, yalnızca söz konusu yönetmelik değil, sağlık çalışanlarının iş güvencesi ve ücretlendirme politikaları açısından da emsal niteliği taşıyabilir.