Portekiz Sağlık Bakanlığı, kilo verme ilaçları ve kan şekeri ölçüm cihazlarının kötüye kullanımını önlemek amacıyla önemli bir düzenlemeye gitti. Cuma gününden itibaren sadece belirli uzmanlık alanlarındaki doktorlar, bu ürünleri reçete edebilecek.
Kilo Verme İlaçları ve Kan Şekeri Ölçüm Cihazlarında Yeni Düzenleme
Portekiz’de GLP-1 reseptör agonisti sınıfındaki ilaçlar ve kan şekeri ölçüm sensörleriyle ilgili yeni reçete kısıtlamaları yürürlüğe girdi. Artık sadece endokrinoloji, beslenme, dahiliye, pediatri ve genel-aile hekimliği uzmanları bu ürünleri hastalarına yazabilecek.
GLP-1 İlaçları: Ozempic, Wegovy ve Mounjaro’nun Rolü
Bu kısıtlamalar, özellikle Ozempic, Wegovy ve Mounjaro gibi GLP-1 ilaçları için geçerli. Bu ilaçlar, tip 2 diyabet ve obezite tedavisinde kullanılırken, kilo verme amacıyla da yoğun talep görüyor. Novo Nordisk’in ürettiği Ozempic, Portekiz’de yalnızca diyabet tedavisi için onaylı olmasına rağmen zayıflama amaçlı talep yüksek. Öte yandan, Wegovy ve Mounjaro hem diyabet hem obezite tedavisinde resmi olarak kullanılıyor.
Kan Şekeri Ölçüm Sensörlerinin Kötüye Kullanımı
Portekiz’de kan şekeri ölçüm sensörleri, sadece diyabet hastaları için değil, diyet yapanlar, sporcular ve sosyal medya fenomenleri tarafından da talep görüyor. Hatta bazı vakalarda hayvanlar için bile bu cihazların kullanıldığı belirtiliyor. Bu durum, gerçek ihtiyaç sahiplerinin bu ürünlere erişimini zorlaştırıyor ve eczanelerde stok sıkıntısına neden oluyor.
Sağlık Bakanlığı’ndan “Adil Erişim” Vurgusu
Portekiz Sağlık Bakanlığı, yayımladığı kararda bu kısıtlamaların amacının “bu sağlık araçlarına adil ve etkili erişimi sağlamak” olduğunu belirtti. Bakanlık, usulsüz kullanımın gerçek hastaların tedaviye ulaşmasını engellediğini vurguladı.
Uzman Görüşleri ve Kısıtlamanın Etkileri
Portekiz Diyabetoloji Derneği Başkanı João Raposo, kararı olumlu buldu ancak düzenlemenin geç kaldığını söyledi. Raposo, diyabet ilaçlarının obezite tedavisinde kullanılmasına karşı olmadıklarını, ancak “yanlış reçeteler” ve “yeterli takip yapılmamasının” önemli sorunlar olduğunu ifade etti.
Kara Borsa ve Sahte Ürün Tehlikesi
Portekiz’de GLP-1 ilaçlarının yaklaşık yüzde 90’ı, glikoz sensörlerinin ise yüzde 85’i devlet tarafından karşılanıyor. Ancak reçete dışı satışlar ve kara borsa talepleri, sahte ürünlerin piyasaya sürülme riskini artırıyor. Bu durum hem hasta sağlığını tehdit ediyor hem de yasal düzenlemelerin gerekliliğini ortaya koyuyor.