Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Salih Cesur, yeterli hijyen sağlanmadan tüketilen meyve ve sebzelerin gıda zehirlenmesine yol açabileceği uyarısında bulundu.
Yaz Aylarında Meyve Tüketiminde Hijyen Önemi
Hava sıcaklıklarının artmasıyla birlikte karpuz, kavun gibi serinletici meyvelerin tüketimi artıyor. Ancak Prof. Dr. Salih Cesur, bu meyvelerin uygun koşullarda saklanmadığında ve temizlenmediğinde sağlık sorunlarına neden olabileceğini vurguladı. Özellikle yaz aylarında karpuz hijyeni ve kavun temizliği gibi konulara dikkat edilmesi gerektiğini belirtti.
Gıda Zehirlenmesinde En Sık Karşılaşılan Etkenler
Besin kaynaklı enfeksiyonlarda en sık rastlanan bakteriler arasında Salmonella, Shigella ve Kampilobakter bulunuyor. Ayrıca, viral enfeksiyonlar (örneğin rotavirüs, norovirüs) ve paraziter enfeksiyonlar (amipli dizanteri) de görülebiliyor. Bu nedenle, gıda hijyenine büyük önem verilmesi gerekiyor.
Meyve ve Sebzelerin Temizliği Nasıl Olmalı?
Prof. Dr. Cesur, meyve ve sebzelerin temizlenmesinde şu yöntemlere dikkat edilmesi gerektiğini açıkladı:
-
Gıdalar tüketilmeden önce eller mutlaka yıkanmalı.
-
Meyveler ve sebzeler sirkeli suda 15-20 dakika bekletilmeli.
-
Kirli veya toprakla temas etmiş gıdalar, sirkeli sudan sonra iyice ovalanarak yıkanmalı.
-
Meyve keserken kullanılan bıçakların et veya tavukla temas etmiş olması durumunda, bıçaklar uygun deterjanla temizlenip iyice durulanmalı.
Bu uygulamalar sayesinde gıda zehirlenmesi riski azaltılabilir.
Çapraz Bulaşma ve El Hijyeni Uyarısı
Et ve tavuk ürünleriyle temas eden kesme araçlarının temizlenmeden meyve ve sebzelerde kullanılması, bakterilerin diğer gıdalara bulaşmasına yol açıyor. Ayrıca, yıkama işlemi sonrası ellerin hijyenine de önem verilmelidir. Bu tür önlemler, gıdalardan kaynaklanan enfeksiyon riskini azaltır.
Enfeksiyon Riskini Artıran Bakteriler ve Korunma Yolları
Salmonella genellikle tavuk etinden, Shigella ise kirli sudan bulaşıyor. Bu bakteriler su ve gıdalara temas ederek besin zehirlenmesine neden olabiliyor. Bu nedenle sebze ve meyvelerin iyi yıkanması sağlık açısından kritik.
Meyve ve Sebzelerin Güvenli Tüketimi İçin Öneriler
-
Önceden kesilmiş ve uygun koşullarda saklanmamış gıdalar tüketilmemeli.
-
Karpuz, kavun gibi meyveler evde dilimlendikten sonra serin ve uygun ortamlarda muhafaza edilmeli.
-
Meyveler uzun süre bekletilmeden tüketilmeli.
Gıda Zehirlenmesi Belirtileri ve Acil Durumlarda Ne Yapılmalı?
Gıda zehirlenmesi genellikle meyve tüketimini takiben 12-24 saat içinde ortaya çıkar. Belirtiler arasında yüksek ateş, bulantı, kusma, karın ağrısı ve iştahsızlık bulunur. Böyle durumlarda derhal en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerekiyor.