2019 yılında ABD’nin Huawei’ye uyguladığı yasaklar, iki ülke arasındaki teknoloji çekişmesini global ölçekte görünür hale getirdi. Son yıllarda ise bu rekabetin en yoğun yaşandığı alan çip sektörü oldu. ABD ve Çin, karşılıklı olarak çip ve yarı iletken ham madde ihracatına yönelik yasaklar uygulayarak birbirlerinin teknoloji erişimini kısıtlamaya çalışıyor.

Casusluk İddiaları ve Nvidia H100 GPU’ları

ABD Adalet Bakanlığı, Ekim 2022’den Temmuz 2025’e kadar yapay zekâyı güçlendiren Nvidia’nın H100 grafik işlem birimlerini izinsiz Çin’e ihraç etmekle suçladığı Çinli iki vatandaşı mahkemeye sevk etti. Bu gelişme, ABD-Çin teknoloji savaşında casusluk ve hırsızlık iddialarını gündemin ilk sıralarına taşıdı. Nvidia H100 GPU’ları, GPT-4 gibi büyük dil modellerinin eğitilmesi ve bilgisayarlı görü ile doğal dil işleme uygulamalarında kritik rol oynuyor.

Tayvan’dan Teknoloji Hırsızlığı İddiası: TSMC Gözaltıları

Teknoloji casusluğu iddiaları sadece ABD-Çin ile sınırlı kalmadı. Dünyanın en büyük çip üreticisi Taiwan Semiconductor Manufacturing Co (TSMC) tarafından, teknoloji ticari sırlarını çaldıkları gerekçesiyle üç kişi Tayvan’da gözaltına alındı. TSMC, küresel yarı iletken tedarik zincirinde merkezi bir rol oynuyor ve bu tür vakalar sektörde büyük endişe yaratıyor.

Çin’in Yarı İletken Ham Maddelerdeki Stratejik Konumu

Çip ve yarı iletken üretimi için gerekli ham maddelerin önemli bir bölümü Çin’den sağlanıyor. Avrupa’nın CRMA verilerine göre, galyumun %80’den fazlası ve germanyumun yaklaşık %60’ı Çin’de üretiliyor. ABD ise bu kritik maddelerin neredeyse tamamını Çin’den ithal ediyor. Bu durum, çip tedarik zincirinde stratejik riskler yaratıyor.

ABD’nin Çip Üretimini Güçlendirme Hamlesi: Çip ve Bilim Yasası

2022 yılında ABD Kongresi’nin kabul ettiği “Çip ve Bilim Yasası”, yarı iletken üretimini ABD’ye geri kazandırmayı hedefliyor. Bu kapsamda Tayvanlı TSMC, Arizona’da ileri teknoloji üretim tesisleri kurmak için 100 milyar doların üzerinde yatırım yapacağını duyurdu. Bu yatırım, ABD tarihindeki en büyük yabancı sermaye yatırımlarından biri olacak.

Nvidia CEO’sundan Çin Rekabeti ve Enerji Politikaları Uyarısı

Nvidia CEO’su Jensen Huang, yapay zekâ çipi alanındaki hakimiyet yarışının ABD ve Çin arasında başa baş sürdüğünü belirtti. Huang, ABD’nin gelişmekte olan teknoloji sektörlerini hızlandırmak için enerji politikalarını yeniden şekillendirmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca Çinli teknoloji devi Huawei’nin, Nvidia ve diğer ABD çip şirketleri için önemli bir rakip haline geldiğine dikkat çekti.