We Are Social ve Meltwater tarafından hazırlanan Dijital 2025 Türkiye Raporu, Türkiye’deki dijitalleşme düzeyini gözler önüne serdi.
Sosyal Medya Kullanıcı Sayısı
Raporda öne çıkan bir diğer önemli veri ise sosyal medya kullanıcı sayısı. 2025 itibarıyla Türkiye’de sosyal medya kullanan kişi sayısı 58,5 milyona ulaştı. Bu, toplam nüfusun yüzde 66,7’sini oluşturuyor. Diğer bir ifadeyle, her 3 kişiden 2’si sosyal medyada aktif.
Sosyal medya kullanıcılarının yüzde 46,6’sı kadınlardan, yüzde 53,4’ü ise erkeklerden oluşuyor. Kullanıcılar, internette günlük ortalama 7 saat 13 dakika, sosyal medyada ise 2 saat 43 dakika vakit geçiriyor.
Genç Nüfus ve Mobil Cihazlar Etken
Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Gül Esra Atalay, Türkiye’deki sosyal medya kullanım oranlarının dünya ortalamasının üzerinde olduğunu vurgulayarak, bu durumu genç nüfusun fazlalığına ve mobil cihaz kullanımının yaygınlığına bağladı.
Atalay, sosyal medyanın bilgi alma, iletişim kurma, eğlence ve görünür olma gibi çeşitli işlevlerinin olduğunu belirterek, özellikle Instagram ve TikTok gibi platformların gençler arasında yoğun kullanıldığını ifade etti.
Sosyal Medyanın Psikolojik Etkileri
Sosyal medyanın bilinçli kullanılması halinde faydalı yönleri olduğunu belirten Atalay, ancak uzun süreli kullanımın bilişsel yükü artırdığını, dikkat dağınıklığına ve zihinsel yorgunluğa neden olduğunu söyledi. Özellikle çocukların sürekli sosyal medyada vakit geçirmesi durumunda, kimlik gelişiminin olumsuz etkilenebileceğine dikkat çekti.
“Olumsuz yorumlar çocukları derinden etkileyebiliyor. Sosyal medya üzerinden sürekli geri dönüş almak isteyen çocuklar, daha ilginç ve dikkat çekici içerikler üretmeye yöneliyor. Bu durum, günlük yaşantıdan kopmalarına neden oluyor.” dedi.
Sosyal Medya Kullanımı Günde Kaç Saat Olmalı?
Prof. Dr. Atalay, sosyal medya kullanım süresinin kişiden kişiye değişeceğini, ancak çocuklar için bir saati aşmaması gerektiğini belirtti. Ergenler ve yetişkinler için ise günlük 2 saatlik kullanımın sınır olarak kabul edilebileceğini söyledi.
“2 saatin üzerinde sosyal medya kullanımı, sıradan kullanıcılar için problematik kullanım kategorisine giriyor,” diyerek uyardı.
Filtreleme ve Bilinçli Kullanım Vurgusu
Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın ise sosyal medyada geçirilen zamanın sınırlanmasının şart olduğunu vurguladı. Taşkın, özellikle gençlerin sosyal medyada geçirdiği zamanın amacının sorgulanması gerektiğini belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
“Sosyal medya bilinçlenmesi çok önemli. Eğer yalnızca zaman geçirmek için sosyal medyada bulunuyorsak, bu çok ciddi bir zaman kaybıdır. Özellikle çocuklar ve gençler, bu mecralarda beyin gelişimleri açısından risk altındadır.”
Bağımlılık Riski
Taşkın, Türkiye’de sosyal medya kullanım süresinin ortalama 3 saat olduğuna dikkat çekerek, bunun bağımlılık eşiği olduğunu ifade etti. “Sınırsız olan bir şeyden verim almak mümkün değil. Günde yarım saatlik amaçlı kullanım yeterlidir. Özellikle sadece gezinmek ve kafa dağıtmak amacıyla kullanıyorsak bu süreyi aşmamalıyız,” dedi.
Ebeveynlere Büyük Görev Düşüyor
Her iki uzman da çocukların sosyal medya kullanımının denetlenmesi gerektiği konusunda hemfikir. Atalay, sosyal medya platformlarının minimum yaş sınırının 13 olduğunu hatırlatarak, “Gerçek yaşını saklayarak sosyal medya kullanan çocuklar için ebeveyn kontrolü ve bilinçlendirme çok önemli” ifadelerini kullandı.