Suriye’de 61 yıldır süren Baas rejimi sona erdi. Muhalifler son bir haftada kaydettiği ilerlemeyle Esad rejimini devirdi ve ülkede yeni bir döneme geçildi. Türkiye; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve onun öngörüleri doğrultusunda Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın yoğun diplomasi trafiğiyle Suriye’de özgürleşmenin sağlanmasında büyük rol oynadı.
Esad rejiminin yaptığı yanlışları hemen her platformda dile getiren Türkiye, son dönemde birkaç kez Esad’a görüşme talebini iletmiş ancak olumlu yanıt alamamıştı. Bir kıvılcıma bakan Suriye’de, muhaliflerin karşı atağı “Özgür Suriye” yolunu açmış oldu.
Muhaliflerin ayaklanma sürecinde Bakan Fidan’ın diplomatik görüşmeleri büyük önem taşıdı. Bölgedeki ve dünyadaki ülkelerle görüşmeler yapan Fidan, olası bir krizin önüne geçilmesinde pay sahibi oldu.
Dünya Sorun Çözücü Olarak Türkiye’yi İşaret Etti
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Suriye’deki duruma ilişkin Türkiye’nin mevcut krizle başa çıkmada merkezi role sahip olduğunu söyledi.
Katar Dışişleri Bakanlığı, bölgedeki çatışmaları sona erdirecek çözümler için Türkiye ve bölgedeki diğer ortaklarla birlikte çalıştığını ifade etti.
İtalya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, Türkiye’nin, Suriye’deki durumu kontrol etmede önemli bir muhatap olduğunu söyledi.
Fidan’ın Telefon Trafiği
-Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati ile telefon görüşmesinde Suriye’deki gelişmeleri ele aldı.
-Hakan Fidan, Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt ile telefon görüşmesinde Suriye konusunu ele aldı.
-Bakan Fidan, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile telefon görüşmesinde, Suriye’deki kaos ortamından PKK ve DEAŞ gibi terör örgütlerinin istifade etmesine izin verilmemesi gerektiğini belirtti.
Fidan, daha önceki hataların tekrarlanmamasının önemine değinerek, gelinen noktada rejimin gerçekçi hareket edip muhalefetle diyalog kurması ve siyasi sürecin başlatılması, bölgedeki tüm aktörlerin de bu yönde yapıcı rol oynaması gerektiğinin altını çizdi.
Fidan, Blinken’a, Suriye’deki kaos ortamından PKK ve DEAŞ gibi terör örgütlerinin istifade etmesine izin verilmemesi gerektiğini belirtti.
Bakan Fidan ayrıca rejimin sahip olduğu kimyasal silahların bölge için risk haline dönüşmemesi konusunda gerekli tedbirlerin alınmasında fayda bulunduğunu ifade etti.
Bölgeye insani yardım ulaşmasının önemini hatırlatan Fidan, bu hususta Türkiye’nin gerekli desteği sağladığını söyledi.
Doha’da Suriye Zirvesi
-Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Sergey Lavrov ve Abbas Arakçi ile Suriye’yi görüştü.
-Fidan, Katar’ın başkentinde düzenlenen 22. Doha Forumu marjında Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen ile bir araya geldi. Fidan ayrıca Suriye Müzakere Komisyonu Başkanı Bedir Camus ile bir araya geldi.
-Fidan, Irak Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin ile bir araya geldi. Görüşmede tarafların, Suriye ile ilgili konularda yakın çalışma hususunda mutabık kaldıkları bildirildi.
“Suriye’nin Toprak Bütünlüğünü Önemsiyoruz”
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye’nin yeni bir aşamaya ulaştığını belirterek, “Türkiye, Suriye’nin milli birliğine, istikrarına, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne çok büyük bir önem atfediyor, aynı zamanda Suriye halkının da refahını önemsiyor. Bu anlamda ülkelerini terk etmek durumunda olan milyonlarca Suriyeli, artık ülkelerine geri dönebilirler.” dedi
Bakan Fidan, “Suriye halkı, ülkelerinin geleceğini yeniden şekillendirecek. Bugün ümidimiz var. Suriye halkı, bunu tek başına başaramaz, uluslararası toplumun Suriye halkını desteklemesi gerekiyor.” şeklinde konuştu.
Fidan, konuşmasının devamında şunları ifade etti:
“Suriye’nin toprak bütünlüğü ve refahı korunmalı. Bu geçiş döneminde çok dikkatli olmalıyız, farklı gruplarla iletişim halindeyiz. Terör örgütlerinin, özellikle DEAŞ ve PKK’nın bu durumdan bir avantaj sağlamaması için elimizden geleni yapıyoruz. Türkiye, terörizmle mücadele konusunda tüm adımları atacaktır.
Bütün azınlıklar, Hristiyanlar, Kürtler, Müslüman olmayanlar, adil bir muameleye tabi tutulmalı ve kimyasal silahlar ve ilgili materyallerle ilgili envanterin mutlaka güven altına alınması gerekiyor. Yeni hükümet, bütün tarafları kapsayıcı bir şekilde davranmalı ve bütün muhalif güçler şu anda birleşmeli.
Devlet kurumları korunmalı ve doğru çalışmaları sağlanmalı. Bütün bu anlayışla biz, Suriye’de barış ve güvenliğin tesisi için elimizden geleni yapacağız.”
Rejimin Devrilmesinden Sonra Birçok Mevkidaşıyla Suriye’yi Görüştü
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile telefonda Suriye’yi görüştü.
Görüşmede, Suriye’deki son gelişmeler ele alındı ve ülkenin geleceğine dair değerlendirmelerde bulunuldu.
Bakan Fidan, İtalyan, Fransız, İspanyol, Çekyalı, Letonyalı, İngiliz ve Pakistanlı mevkidaşlarıyla Suriye’yi görüştü.
Dışişleri Bakanı Fidan, 15. Büyükelçiler Konferansı’nın Açılışında Konuştu
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye’de yeni bir dönemin başladığına işaret ederek, “Zor günlerinde Suriyeli kardeşlerine el uzatmış Türkiye, Şam’da açılan yeni sayfada da yanlarında olacak.” dedi.
Suriye’de dün yaşanan gelişmelerin bir umut ışığı olduğunu ifade eden Fidan, “Birleşmiş Milletler başta olmak üzere uluslararası aktörlerin Suriye halkına el uzatıp kapsayıcı bir yönetimin oluşturulmasına destek vermesini bekliyoruz.” diye konuştu.
Fidan, Suriye’de kalıcı çözüm ile barış ve istikrarın ancak ulusal uzlaşıyla sağlanabileceğinin en başından beri dile getirildiğinin altını çizdi.
Bütün gayretlere ve fırsatlara rağmen Esad rejiminin halkıyla barışma yoluna gitmediğini hatırlatan Fidan, “Suriye’de yeni bir dönem başlamıştır, artık ileriye odaklanmak gerekmektedir.” ifadesini kullandı.
Guterres’le Görüşme
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ile Suriye’ye ilişkin telefon görüşmesi yaptı.
Şam’a Büyükelçilik Açılacak mı?
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye’nin Şam Büyükelçiliğinin yeniden açılması konusunda, “Şartların oluşmasına bakacağız.” dedi.
İsrail’in Suriye’deki saldırganlığı konusu hatırlatılarak, ne yapmaya çalışıldığının sorulması üzerine Fidan, “Mevcut yönetimin elindeki tüm ekipmanı ve teçhizatı kullanılamaz hale getirmek istiyor.” yanıtını verdi.
Bakan Fidan’dan Bütçe Sunumunda Önemli Mesajlar
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, “Suriye topraklarına giren İsrail, işgalci zihniyetiyle Suriye’nin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü hedef almaktadır. Suriye halkının barışa ve huzura yaklaştığı süreci tehlikeye sokmaktadır.” dedi.
Suriye halkına her zaman, her hal ve şartta elini uzatanın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iradesiyle Türkiye olduğunu vurgulayan Fidan, uluslararası toplumun Suriye halkını kaderiyle baş başa bıraktığı bir ortamda Türkiye’nin tek başına Suriye halkının yanında durmaya devam ettiğini belirtti.
Fidan, bundan sonraki süreçte de Türkiye’nin tüm desteğiyle Suriye’nin yanında durmaya devam edeceğini belirterek, “Huzurun ve barışın hakim olduğu, farklı dini ve etnik grupların yan yana sulh içinde yaşadığı bir yeni Suriye’nin hayata geçmesini bekliyoruz. Komşular için istikrarsızlık üretmeyen bir Suriye’yi görmeyi arzu ediyoruz.” diye konuştu.
Suriye’de yeni yönetimin düzenli bir şekilde kurulmasının önemine değinen Fidan, şunları söyledi:
“Suriyeli muhaliflerin birlik içinde olması ve kapsayıcı bir hükümet tesis etmeleri önemlidir. Artık ülkeyi birleştirme ve yeniden inşa etme zamanıdır. Savaş yüzünden evlerini terk etmek zorunda kalan Suriyeliler artık kendi topraklarına dönebilecektir.
Türkiye, Suriye’nin ulusal birliğine, istikrarına, egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve refahına büyük önem vermektedir. Bu amaca yönelik olarak bölge ülkeleriyle ve uluslararası aktörlerle çalışmalarımızı devam ettireceğiz.”
Fidan, Suriye’nin bir matruşka gibi oyun içinde oyun düzenlendiği ve herkesin farklı stratejik hesaplar yaptığı bir bölge olduğunu dile getirerek, “Herkesin farklı stratejik hesaplar yaptığı, bu stratejik çıkarların kimin ne zaman nerede işine yarayacağının belirlenmediği belirsizliklerle dolu, farklı oyunların oynandığı bir coğrafyada Türkiye’nin 13 yıldır yürüttüğü stratejik sabırla, hikmetle, büyük bir azim ve dikkatle ördüğü politika, bugün itibarıyla başka bir noktaya evrilmiştir.” değerlendirmesinde bulundu.
Dünya Diplomasisinde Türkiye
Bakan Fidan, Suriye konusundaki yoğun diplomasi trafiğinin yanı sıra Rusya-Ukrayna savaşı, İsrail’in Filistin’deki katliamı, NATO, Avrupa Birliği ilişkileri ve Afrika’daki gelişmeler konularında da yaşananları aktardı.
Fidan, Türkiye’nin yoğun ilişkileri neticesinde Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreterliğine emekli Büyükelçi Feridun Sinirlioğlu’nun seçildiğini belirterek, “Büyükelçi Sinirlioğlu’nun değişik coğrafyalardan farklı stratejik çıkarları temsil eden 57 ülkenin oydaşmasıyla seçilmiş olması ülkemizin saygınlığına ve yürüttüğü dış politikaya güvenin önemli bir yansımasıdır.” diye konuştu.
Türkiye’nin 88 bin ton yardımla Gazze’ye en fazla yardım gönderen ülke olduğuna işaret eden Fidan, Türkiye’nin aynı zamanda Lübnan’a da en fazla yardım gönderen ülkelerden biri olduğunu belirtti.
Fidan, PKK terör örgütünün Irak topraklarından tamamen tasfiye edilmesine yönelik çabaları sürdürdüklerine işaret ederek, İran ile de bölgesel gelişmeler ışığında yakın işbirliğinin önem arz ettiğini söyledi.
Güney Kafkasya Bölgesi’nde barış için bir umut ışığı bulunduğunu belirten Fidan, Azerbaycan-Ermenistan barışının tesis edilmesinde de yakın bir noktaya gelindiğini ve Türkiye’nin tüm çabalara destek verdiğini ifade etti.
Fidan, Gürcistan’daki parlamento seçimi sonrası yaşananların bölgedeki hassas dengelerin mevcudiyetini bir kez daha gözler önüne serdiğini vurguladı.
Afganistan’ın istikrarının bölgenin güvenliği açısından da önem taşıdığını kaydeden Fidan, Afganistan’da kapsayıcı bir yönetim olmasının tüm kesimler arasında uyum ve istikrar anlamına geldiğini dile getirdi.
Fidan, Pakistan ile ilişkilerin de özel önem taşıdığına işaret ederek, ikili ilişkilerin ekonomiden güvenliğe, kültürden eğitime her alanda ilerleme kaydettiğini söyledi.
Avrupa Birliği’ne Üyelik Süreci
Avrupa Birliği (AB) ile tam üyelik sürecinin canlandırılmasına yönelik adımlar atıldığını ve atılmaya devam edileceğini belirten Fidan, “Fakat Avrupa Birliği’nden beklediğimiz de aynı yönde tutumun sergilenmesidir. Bu hususu temaslarımızda defaatle muhataplarımızın dikkatine getirmekteyiz. Mevcut konjonktürün tehdit ve sınamalarını bertaraf etmek, ayrıca fırsatlardan yararlanmak için Avrupa ülkeleriyle olan yakın ilişkimizi 2025’te de çok boyutlu olarak güçlendirmeyi hedefliyoruz.” ifadesini kullandı.
Fidan, Türkiye’nin Balkan ülkeleriyle yakın ilişkiye sahip etkin bir aktör olmaya devam edeceğini kaydetti.
NATO’yla İlişkiler
Türkiye’nin savunma işbirliklerini ilerletmeye önem verdiğinin altını çizen Fidan, Türkiye’nin sunduğu kabiliyet ve kapasiteyle müttefiklik ruhu doğrultusunda NATO’ya güçlü desteğini sürdürdüğünü ifade etti.
Fidan, Türkiye’nin, 2025 NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı ile 2025’ten sonraki NATO Zirvesi’ne ev sahipliği yapacağını hatırlattı.
ABD ile stratejik mekanizma temelinde birçok konuda istişareye devam ettiklerini söyleyen Fidan, görüş ayrılıkları olmasına rağmen bölgesel ve küresel meselelerde temasları sürdürmekten kaçınmadıklarını dile getirdi.
Fidan, Körfez ülkeleriyle ikili ve bölgesel ilişkileri geliştirdiklerini kaydederek, İslam İşbirliği Teşkilatı 51. Dışişleri Bakanlar Konseyi Toplantısı’na 20-21 Haziran 2025’te İstanbul’da ev sahipliği yapacaklarını söyledi.
Afrika Kıtasında Atılan Adımlar
Afrika kıtasıyla ilişkilerin ve işbirliğinin geliştirilmesi için çalışmalara ikili ve bölgesel kuruluşlarla devam ettiklerini anlatan Fidan, “Türkiye, Kuzey Afrika’nın güvenilir bir ortağı ve dostudur. Attığımız adımlar hem bölge ülkelerinin kalkınmasına hem de ülkemizin ekonomik, stratejik çıkarlarına hizmet etmektedir.” dedi.
Fidan, Mısır ile ilişkilerdeki normalleşmenin kıtadaki işbirliği açısından son derece önemli olduğunu vurgulayarak, ilkelere dayanan ve ülkeye bir bütün olarak yaklaşan Libya siyasetinin 2024’te başarıyla yürütüldüğünü ve tüm kesimlerle irtibatın kesintisiz yürütüldüğünü ifade etti.
Afrika Boynuzu bölgesinde barış, güvenlik ve istikrarın sağlanmasının da önem teşkil ettiğini söyleyen Fidan, Somali ile Etiyopya arasında yürütülen Ankara Süreci’ne dair bilgi verdi.
Bakan Fidan, Somali ve Etiyopya liderlerinin yarın Ankara’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya geleceklerini söyleyerek, ara buluculuk çalışmalarının en üst düzeyde devam edeceğini dile getirdi.
Hakan Fidan, Orta Asya’nın enerji kaynakları ve bağlantısallık açısından pek çok ülkenin ilgi alanı olduğuna işaret ederek, tarihi ve kültürel bağlarla bu ülkelerle ilişkileri her geçen gün geliştirdiklerini ifade etti.
Latin Amerika Ülkeleriyle İş Birliği
Latin Amerika ve Karayipler bölgesinde görünürlüğü ve işbirliğini artırmayı hedeflediklerini dile getiren Fidan, Nikaragua’daki büyükelçiliğin de faaliyete geçmesiyle bölgedeki büyükelçilik sayısının 19 olacağını söyledi.
Fidan, Türkiye’nin birçok kritik enerji projesinin merkezinde yer aldığına dikkati çekerek, enerji arz güvenliğini sağlamayı, enerji tedariklerini çeşitlendirmeyi, yerli ve milli kaynakların verimli şekilde kullanılmasını hedeflediklerini bildirdi.
Fidan 15. Büyükelçiler Konferansı Kapsamında Meclis’te Konuştu
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, çok boyutlu, paydaşlı ve katmanlı bir dış politika stratejisi izlediklerini belirterek, “Bu kapsamda dünyanın farklı coğrafyalarında barış ve istikrarın tesisi yönündeki çabalara anlamlı katkılarda bulunuyoruz. Gazze’deki soykırımın sona erdirilmesi, iki devletli çözümün hayata geçirilmesi ve Filistin’in giderek daha fazla sayıda ülke tarafından tanınması için çalışarak küresel ölçekte etki yaratıyor ve ülkemize dönük teveccühü artıran bir politika izliyoruz.” dedi.
Bakan Fidan, Türkiye’nin hak ve menfaatleri ile insanlığın ortak değerlerini esas alan dış politikanın merkezinde Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından ortaya konulan ve Türkiye’yi her alanda daha etkin ve güçlü kılmayı hedefleyen “Türkiye 100 Yılı” vizyonunun yer aldığını ifade etti.
Bu seneki Büyükelçiler Konferansı’nın temasını “Türkiye’nin Diplomasi Hamleleri ve Küresel Yansımaları” olarak belirlediklerini aktaran Fidan, halk iradesinin vücut bulduğu, gücünü ve meşruiyetini Türk milletinden alan TBMM tarafından yürütülen parlamenter diplomasi faaliyetlerinin dış politikanın tamamlayıcı bir unsuru olarak uluslararası alanda Türkiye’nin etkinliğini artırdığını dile getirdi.
Gündem haberlerinden haberdar olmak için hemen tıklayın
