İran ile İsrail arasında ateşkes sağlanırken, bölgedeki tansiyon ABD’nin İran nükleer tesislerine düzenlediği saldırı ile yeniden yükseldi. Tahran yönetimi, küresel enerji ticareti açısından hayati öneme sahip Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehdidinde bulundu. Boğazın kapatılması yönünde henüz nihai karar alınmazken, İran’ın bu açıklaması bile petrol piyasalarını sarstı.

Petrol Fiyatlarında Durum

İran’ın açıklamasının ardından küresel petrol piyasalarında yüzde 15’lik bir fiyat artışı yaşandı. Enerji uzmanlarına göre, küresel petrol arzının yaklaşık üçte biri Hürmüz Boğazı’ndan geçiyor. Bu durum, boğazın herhangi bir sebeple kapanmasının dünya enerji piyasalarında ciddi arz krizlerine yol açabileceğini ortaya koydu.

Türkiye’den İlk Açıklama Geldi

Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Türkiye’nin enerji güvenliği açısından çeşitli senaryolara hazır olduğunu vurguladı. CNN Türk canlı yayınında konuşan Bakan Uraloğlu, “Türkiye’nin Irak, Azerbaycan ve Rusya gibi ülkelerden enerji tedarik alternatifleri var. Ayrıca depolama kapasitemiz de mevcut” dedi.

Uraloğlu, Kalkınma Yolu Koridoru projesinin Hürmüz krizi gibi durumlarda stratejik önem taşıyacağını belirtti. “Eğer bu proje bugün hayata geçirilmiş olsaydı, piyasalar İran’ın tehdidine bu denli sert tepki vermezdi” ifadelerini kullandı.

Kalkınma Yolu Koridoru Nedir?

Türkiye ile Irak arasında planlanan 1200 kilometrelik “Kalkınma Yolu Koridoru”, Irak’ın Fav Limanı’ndan başlayarak Türkiye’nin Ovaköy sınır kapısına kadar uzanacak. Proje; demir yolu, kara yolu ve enerji nakil hatlarını içerecek şekilde planlanıyor. Bakan Uraloğlu, bu projenin sadece Türkiye için değil, küresel enerji ticareti açısından da büyük öneme sahip olacağını vurguladı.

Hürmüz Boğazı Neden Önemli?

Hürmüz Boğazı, Basra Körfezi ile Umman Denizi arasında yer alıyor ve Orta Doğu’daki petrol ve LNG ihracatının ana geçiş noktası olarak biliniyor. Günde yaklaşık 20 milyon varil petrol ve petrol ürünü bu boğazdan geçiyor. Bu miktar, dünya petrol tüketiminin yaklaşık beşte birine karşılık geliyor.

Suudi Arabistan: Hürmüz’den geçen petrolün %35’i
Birleşik Arap Emirlikleri: %20
Irak: %17
Katar: LNG ihracatının %87’sini Asya’ya, %13’ünü Avrupa’ya gönderiyor

Asya Pazarı Büyük Risk Altında

Hürmüz Boğazı’ndan geçen petrolün büyük bölümü Çin başta olmak üzere Asya ülkelerine ulaştırılıyor. İran’ın kendi petrolünün büyük kısmını Çin’e bu güzergâh üzerinden sevk ettiği biliniyor. Öte yandan, Irak petrolünün %85’i de Hürmüz üzerinden taşınıyor.

Sonuç

Her ne kadar Türkiye’nin kısa vadeli enerji krizlerine karşı hazırlıklı olduğu ifade edilse de, Hürmüz Boğazı’ndaki gelişmeler küresel ekonomiyi tehdit ediyor. Olası bir kapatma durumunda, sadece petrol değil, doğal gaz sevkiyatı da büyük oranda aksayacak. Türkiye, bölgesel projeler ve enerji çeşitliliğiyle sürece karşı direnç göstermeye çalışıyor.