Hazır Giyimde Mısır’ın Devri

Türkiye’de artan üretim maliyetleri, enerji giderleri ve vergi yükleri, özellikle ihracata dayalı sektörlerde firmaları alternatif üretim noktalarına yönlendirdi. Bu süreçte Mısır, sağladığı gümrük vergisi avantajları, yatırım teşvikleri ve rekabetçi işçilik maliyetleri ile öne çıkarak, başta hazır giyim ve ayakkabı olmak üzere birçok sektörde cazip bir üretim merkezi haline geldi.

Ticaret Dengesi Türkiye Aleyhine Döndü

Geçmişte Türkiye’nin dış ticaret fazlası verdiği Mısır ile dengeler, üretim kaymasıyla tersine döndü.

• Hazır giyim ithalatı bu yılın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre neredeyse iki katına çıkarak 198 milyon dolara ulaştı.

• Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, sektördeki dış ticaret açığı 70 milyon dolardan 127 milyon dolara yükseldi.

Mısır’dan yapılan hazır giyim ve konfeksiyon ithalatı:

• 2020: 97 milyon dolar

• 2021: 107 milyon dolar

• 2022: 159 milyon dolar

• 2023: 255 milyon dolar

• 2024: 289 milyon dolar

• 2025 ilk yarı: 198 milyon dolar

İhracat ise aynı dönemde düşüş eğiliminde:

• 2020: 168 milyon dolar

• 2025 ilk yarı: 70 milyon dolar

2020’de 71 milyon dolar dış ticaret fazlası veren Türkiye, 2025’in ilk yarısında 127 milyon dolar dış ticaret açığı verdi.

Mısır’ın Üç Büyük Avantajı

Türk yatırımcıların Mısır’a ilgisinin arkasında üç ana faktör var:

1. ABD’ye gümrüksüz giriş (asgari %35 yerli katma değer ve %10,5 İsrail menşeli girdi şartı)

2. Vergi ve gümrük kolaylıkları, tek durak yatırım süreçleri

3. Rekabetçi işçilik maliyeti (özel sektörde asgari ücret 1 Mayıs 2024 itibarıyla 124 dolar)

Bu avantajlarla Mısır’da faaliyet gösteren 1.700 Türk şirketi bulunuyor. Toplam yatırım 3 milyar doları aşarken, bunların 200’ü tekstil-hazır giyim ve kimya alanında.

Son dönemde açıklanan bazı yeni yatırımlar:

• Eroğlu: 40–51 milyon dolar

• URSA: 20 milyon dolar

• Ulusoy İplik: 18 milyon dolar

• Denim Rez: 8,8 milyon dolar

• Şirikçioğlu Denim: 20 milyon dolar

Yıl sonuna kadar Mısır’a 300–500 milyon dolar arasında ek Türk yatırımı bekleniyor.

Ayakkabıda 327 Katlık İthalat Artışı

Ayakkabı sektöründe tablo çok daha çarpıcı. Türkiye’deki ithalat vergilerinden kaçmak için Çin’den Mısır’a yönlendirilen ürünler, burada küçük işlemlerle menşei değiştirilmiş gibi gösterilerek vergisiz ya da düşük vergili şekilde Türkiye’ye giriyor.

Bu yöntemle Mısır’dan gelen ayakkabıların değeri, bu yılın ilk yarısında geçen yıla kıyasla 327 kat artarak 6 milyon dolara (yaklaşık 244 milyon TL) ulaştı.

Uzmanlar, bu tür menşe değişikliği uygulamalarının ithalatı yapay olarak şişirdiğini ve cari açık üzerinde ek baskı yarattığını vurguluyor. Ekonomi yönetimi, gümrük denetimlerini sıkılaştırarak bu uygulamaların önüne geçmeyi değerlendiriyor.