Dünyaca ünlü ekonomist Jeffrey Sachs, Antalya Diplomasi Forumu’nda (ADF) yaptığı konuşmada, İsrail’in Orta Doğu’daki militarist hedeflerini ve ABD’nin bölgedeki operasyonel rolünü gözler önüne serdi.
BM Sürdürülebilir Kalkınma Çözümleri Ağı Başkanı olan Jeffrey Sachs “Barış, İsrail’in tüm Orta Doğu’yu askerileştirme politikası sona ermeden gelmeyecek” diyerek, bölgede süregelen çatışmaların ardındaki stratejik planları ifşa etti.
İsrail ve ABD Ortaklığı: “Bu Savaşlar Tercihti”
Sachs, konuşmasında ABD ve İsrail’in bölgedeki hükümet değişikliklerini nasıl organize ettiğini detaylandırdı. Sachs’a göre, bu savaşların hiçbiri zorunlu değil, tümü “tercih savaşı.” Netanyahu’nun “Büyük İsrail” vizyonuna dikkat çeken Sachs, bölgedeki birçok çatışmanın kaynağının bu hedef doğrultusunda atılan adımlar olduğunu belirtti.
Suriye’de CIA Operasyonu: Timber Sycamore
Sachs, Suriye’deki iç savaşın başlangıcında ABD’nin oynadığı role dikkat çekti. “Timber Sycamore” adlı CIA operasyonu kapsamında isyancı grupların silahlandırıldığını belirten Sachs, bu sürecin Obama yönetimiyle başladığını ve bölgeyi büyük bir kaosa sürüklediğini söyledi. 14 yıldır süren savaşta 600 binden fazla insanın öldüğünü vurguladı.
5 Yılda 7 Savaş Planının Belgeleri
Jeffrey Sachs, eski NATO Komutanı Wesley Clark’ın 2001 yılında Pentagon’da gördüğü belgeleri hatırlatarak, “Beş yılda yedi savaş hedefi vardı: Irak, Suriye, Lübnan, Libya, Somali, Sudan ve İran” ifadelerini kullandı. Sachs, bu planın İsrail’in uzun vadeli bölgesel stratejileriyle örtüştüğünü öne sürdü.
“İsrail, ABD Olmadan Bir Gün Bile Savaşamaz”
Sachs’a göre İsrail’in bölgedeki askeri faaliyetleri, ABD’nin sağladığı finansman, istihbarat ve cephane desteği olmadan sürdürülemez. “Gazze’de yaşananlar, ABD’nin günlük operasyonel desteği olmadan mümkün olmazdı” diyen Sachs, bu desteğin sadece siyasi değil, doğrudan askeri olduğunu vurguladı.
Kofi Annan’ın Barış Planı
Sachs, 2012 yılında BM tarafından Suriye’de barış için görevlendirilen Kofi Annan’ın girişimini hatırlatarak, ABD’nin bu planı nasıl engellediğini anlattı. “ABD, Esad hemen gitmezse barış olmaz” diyerek anlaşmayı reddetti. Bu veto sonrası Annan istifa etti ve savaş derinleşti.
100 Yıllık Bölünme
Konuşmasında, Orta Doğu’nun önce İngiliz, sonra Amerikan emperyalizmiyle 100 yıldır parçalandığını belirten Jeffrey Sachs, bu döngünün sona ermesi gerektiğini ifade etti. “Bugün komşumuzda bir soykırım yaşanıyor” diyen Sachs, ABD’nin tarafsız bir aktör değil, savaşların baş aktörü olduğunu savundu.
Barışın Anahtarı
Jeffrey Sachs’a göre, bölgesel barışın önündeki en büyük engel, ABD’nin Filistin’in BM üyeliğine verdiği vetodur. Bu veto kaldırıldığında, tüm bölge ülkeleriyle normalleşme başlayabilir ve çatışmalar sona erebilir. Ancak Sachs, İsrail’in ABD üzerindeki etkisini işaret ederek, barışın önündeki en büyük engelin bu iş birliği olduğunu söyledi.
