Afyon pastırmasının Avrupa Birliği’nden coğrafi işaret almasının ardından gözler bu kez Kayseri pastırmasına çevrilmişti. Ancak Bulgaristan, “Kaiser pastarma” ismine benzerlik gerekçesiyle itirazda bulundu. Kayseri Ticaret Odası ise sürecin takipçisi olduklarını açıkladı.
Coğrafi Tescil Süreci Başlamıştı
Kayseri pastırması, Türkiye’nin önemli lezzet miraslarından biri olarak Avrupa Birliği’ne coğrafi işaret başvurusunda bulunmuştu. Daha önce Afyon pastırmasının tescil alması, Kayseri ürününün de kısa sürede onaylanacağı beklentisini doğurmuştu. Ancak beklenmedik bir gelişme süreci sekteye uğrattı.
Bulgaristan’dan Sürpriz İtiraz
Kayseri Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Gülsoy, yaptığı açıklamada, başvurunun Avrupa Komisyonu nezdinde değerlendirildiğini ancak Bulgaristan tarafından resmi bir itiraz geldiğini belirtti.
İtiraz gerekçesi ise dikkat çekici: “Kayseri pastırması” ifadesinin, Bulgaristan’da yaygın olarak üretilen ve ‘Kaiser pastarma’, ‘Kaizer pastarma’ ve ‘Kaiserovana pastarma’ olarak bilinen et ürünleriyle fonetik benzerlik taşıdığı ve bu durumun tüketici kafasında karışıklık yaratabileceği iddia edildi.
Tüketici Karışıklığı ve Ekonomik Zarar Gerekçesi
Bulgar yetkililer, Avrupa’daki tüketicilerin “Kayseri pastırması” ifadesini, kendi ürünleriyle karıştırabileceğini ve bu durumun ekonomik zarar doğurabileceğini öne sürdü. Özellikle Doğu Avrupa pazarında tüketicilerin “Kaiser” ifadesine aşina olduğu, bu nedenle isim benzerliğinin rekabet avantajını etkileyebileceği belirtildi.
Kayseri Ticaret Odası: “Mücadele Edeceğiz”
Ömer Gülsoy, itiraza rağmen sürecin henüz tamamlanmadığını ve gerekli itiraz yanıtlarını sunmak üzere çalışmalara başladıklarını ifade etti:
“Kayseri pastırması hem tarihsel kökeni hem üretim tekniği hem de kültürel mirasıyla özgün bir üründür. Bulgaristan’ın bu itirazını kabul edemeyiz. Bu topraklara ait bir değeri Avrupa’da tescil ettirmek için tüm gücümüzle mücadele ediyoruz.”
Afyon Tescili Örnek Teşkil Etti
Afyon pastırması, kısa süre önce Avrupa Birliği tarafından coğrafi işaret olarak tescillenmişti. Bu gelişme, Türkiye’nin gastronomi turizmine katkı sağlayacak şekilde büyük bir başarı olarak değerlendirilmişti. Şimdi ise Kayseri pastırmasının benzer başarıyı yakalayıp yakalayamayacağı tartışılıyor.
Türkiye’nin AB’de Tescilli Lezzetleri Artıyor
Türkiye’nin AB tescilli ürün sayısı son yıllarda hızla artarken; Antep baklavası, Malatya kayısısı, Aydın inciri gibi ürünler çoktan tescil aldı. Kayseri pastırması, bu zincire eklenecek yeni bir halka olma potansiyeli taşırken, Bulgaristan engeli nedeniyle şimdilik bu hedef ertelenmiş görünüyor.
Uzmanlar Ne Diyor?
Gıda ve tescil hukuku uzmanları, bu tür itirazların AB nezdinde olağan olduğunu ancak Türkiye’nin ürün geçmişi ve belgelerle donanmış başvurularla şansının yüksek olduğunu belirtiyor.
“Kaiser pastarma ile Kayseri pastırması arasında gerçek anlamda üretim süreci ve içerik açısından farklar bulunuyor. İsmin benzerliği tüketiciyi yanıltmaya yetmez.” değerlendirmesi yapılıyor.
Kültürel Miras ve Tescil Savaşı
Coğrafi işaret mücadeleleri, artık sadece gıda değil kültürel miras savaşlarının da bir parçası haline gelmiş durumda. Kayseri pastırması da bu noktada yüzyıllardır süregelen geleneksel yöntemlerle üretilen, sadece bir ürün değil, bir kimlik unsuru olarak değerlendiriliyor.
Süreç Nasıl İşliyor?
AB’ye coğrafi işaret başvurusunda bulunan ürünler, üye devletler tarafından 3 aylık itiraz süresine tabi tutuluyor. Bulgaristan’ın bu süre içinde yaptığı itiraz, dosyanın daha detaylı değerlendirmeye alınmasına neden oldu.
Ticaret Bakanlığı ve Türk Patent Kurumu’nun sürece hukuki destek verdiği de gelen bilgiler arasında.
Kayseri Halkı ve Üretici Tepkili
Sosyal medyada ve yerel haber kaynaklarında, Kayseri halkının ve pastırma üreticilerinin Bulgaristan’ın itirazına tepkili olduğu görülüyor.
Bazı kullanıcılar “Kendi ürünümüzü bile tescilletemeyeceksek, kültürel mirasımızı nasıl koruyacağız?” diyerek tepkilerini dile getiriyor.