Kredi kartı faizleri ne zaman düşer sorusu milyonlarca vatandaşı yakından ilgilendiriyor. Son dönemde rekor düzeyde artan kartlı harcamalar dikkat çekerken, faizlerin yüksek seyretmesinin arkasındaki nedenler de netleşiyor. Uzmanlara göre harcamalardaki yükselişin başlıca nedeni yaz ayları, nakitsiz toplum eğilimi ve İran-İsrail geriliminin ekonomi üzerindeki etkileri.
Kartlı Harcamalarda Patlama: 1,9 Trilyon Lira Aşıldı
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre mayıs ayında kredi kartı, banka kartı ve ön ödemeli kartlarla yapılan toplam harcama tutarı geçen yılın aynı dönemine göre %57 artarak 1.993,1 milyar TL‘ye yükseldi. Bu rekor artış, hem tüketici alışkanlıklarındaki değişimi hem de ekonomik koşulların etkisini gözler önüne seriyor.
En büyük artış internetten yapılan ödemelerde görüldü. Online alışverişlerde kartlı ödeme tutarı yüzde 65 büyüyerek 617 milyar TL‘ye ulaştı. Mağaza içi alışverişlerin %80’i temassız ödeme yöntemiyle gerçekleşti.
Hangi Kart Türü Ne Kadar Kullanıldı?
BKM verilerine göre kartlı harcamaların:
- 1 trilyon 698 milyar TL’si kredi kartlarıyla
- 275,7 milyar TL’si banka kartlarıyla
- 19,4 milyar TL’si ise ön ödemeli kartlarla yapıldı.
Bu verilere göre, kredi kartı kullanımı toplam harcamaların yaklaşık %85’ini oluşturdu. Kredi kartına yönelimin bu denli artması, faiz oranlarına rağmen tüketicilerin nakit kullanımını ikinci plana attığını gösteriyor.
Güncel Kredi Kartı Faiz Oranları Ne Düzeyde?
Şu anda kredi kartı faiz oranları oldukça yüksek seviyelerde seyrediyor:
- Alışveriş faizi: %3,50 – %4,75
- Nakit avans faizi: %5,00
- Nakit avans gecikme faizi: %5,30
- Gecikme faizleri: %4,55 – %5,05
Bu oranlarla birlikte kredi kartı borçlusu olan tüketicilerin aylık faiz yükü ciddi bir seviyeye ulaşmış durumda.
Kredi Kartı Faizleri Ne Zaman Düşer?
Yeminli Mali Müşavir Ahmet Kurtuluş’a göre, kredi kartı faizlerinin düşmesi doğrudan Merkez Bankası’nın politika faizine bağlı. En son toplantıda Merkez Bankası politika faizini %46’da sabit tuttu. Bu kararın arkasında özellikle Orta Doğu’daki jeopolitik gelişmelerin, özellikle İran-İsrail savaşının olduğu değerlendiriliyor.
Ahmet Kurtuluş açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Savaş eğer bir sonraki toplantıya kadar sonlanırsa Merkez Bankası faiz indirimi kararı alabilir. Ancak savaş uzar ya da yeni riskler ortaya çıkarsa, faiz artışı dahi masada olacaktır.”
Bu nedenle kredi kartı faizlerinin düşmesi, İran-İsrail geriliminin seyrine ve küresel piyasalardaki istikrara doğrudan bağlı.
Harcamalar Neden Arttı?
Uzmanlara göre yüksek faiz oranlarına rağmen kartlı harcamaların artmasında üç ana etken öne çıkıyor:
- Yaz aylarının yaklaşmasıyla artan harcama eğilimi: Tatil, düğün sezonu ve bayramlar nedeniyle tüketiciler daha fazla harcama yapıyor.
- Nakit taşıma alışkanlığının terk edilmesi: En büyük banknotun 200 TL olduğu bir ortamda, fiziksel para taşımak pratik olmaktan çıktı.
- Kayıt dışılıkla mücadele: Kartlı ödeme sistemleri devletin vergi kontrolünü kolaylaştırdığı için teşvik ediliyor.
Ahmet Kurtuluş:
“Kredi kartı harcamaları, hem vatandaş için kolaylık hem de devlet için kayıt dışı ekonomiyle mücadelede bir araç hâline geldi.”
Kredi Kartı Limitlerinde Düzenleme Gündemde Mi?
Mevcut yasal düzenlemeye göre, bir kişinin toplam kredi kartı limiti, belgelenmiş gelirinin 4 katını geçemiyor. Ancak bankalar bu sınırlamayı genellikle sadece kendi verdikleri kartlar üzerinden uyguladığı için, tüketiciler farklı bankalardan aldıkları kartlarla bu sınırı rahatlıkla aşabiliyor.
Uzmanlara göre kısa vadede bu konuda yeni bir yasal düzenleme beklenmiyor. Ancak enflasyon kontrol altına alınamazsa, mevcut sınırların daha sıkı şekilde uygulanması gündeme gelebilir.
Faizlerin Düşmesi İçin Gözler Orta Doğu’da
Faizlerin düşüp düşmeyeceği konusunda belirleyici etken yalnızca Türkiye iç dinamikleri değil. İran ve İsrail arasında yaşanan gerilim ve bunun global ekonomik dengelere etkisi, Merkez Bankası’nın kararlarını doğrudan etkiliyor.
Ahmet Kurtuluş’a göre:
“Dünya piyasaları savaş nedeniyle gergin. Eğer ateşkes kalıcı olursa sadece Türkiye’de değil, tüm dünyada faiz indirimi dalgası başlayabilir.”
Tüketici Ne Yapmalı?
Uzmanlar, mevcut yüksek faiz ortamında tüketicilerin kredi kartı harcamalarını kontrollü yapmaları gerektiği konusunda uyarıyor. Özellikle taksitli alışverişlerin ve nakit avans işlemlerinin mümkün olduğunca ertelenmesi öneriliyor.