Trump İran ile yaşanan askeri gerilime dair “Bize saygı duyuyorlar” diyerek Katar’daki ABD üssüne yönelik saldırıyı önceden bildirdiklerini ve bunun diyalog sayesinde can kaybını önlediğini söyledi.
Trump’tan İran Açıklaması: “Oldukça Saygılıydılar”
ABD eski Başkanı Donald Trump, Iowa eyaletinin Des Moines kentindeki bir etkinlikte yaptığı konuşmada İran’la yaşanan gergin döneme dair dikkat çeken ifadeler kullandı. İran’ın Katar’daki El-Udeyd Hava Üssü’ne düzenlediği saldırıyı önceden bildirdiklerini yineleyen Trump, Tahran yönetiminin bu tavrını “saygılı” olarak nitelendirdi.
İran’ın Saldırıdan Önce Bilgi Verdiğini Anlattı
Trump konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“Beni aradılar ve ‘Size saldırı düzenlememiz gerek’ dediler. Bunu söyleyen İran’dı. Oldukça saygılıydılar. Bu da demek oluyor ki bize saygı duyuyorlar.”
Trump’ın bu cümlesi, ABD ile İran arasındaki askeri gerilimde sıra dışı bir diplomatik diyalog örneği olarak dikkat çekti.
Karşılıklı Saldırı Senaryosunu Anlattı
Konuşmasında ABD’nin İran’daki nükleer tesislere saldırısına da değinen Trump, misilleme sürecini ise şu sözlerle anlattı:
“Biz onlara 14 bomba attık. Onlar da bana ‘Biz de size 14 füze atmak istiyoruz’ dedi. Ben de ‘Tamam buyurun, anlıyorum’ diye karşılık verdim.”
Trump’ın bu rahat ve ironik anlatımı salonda şaşkınlıkla karşılanırken ABD’nin İran’la kurduğu bu doğrudan iletişimi vurgulaması dikkat çekti.
İran’ın Saldırı Saatini Bildirdiğini Söyledi
Trump ayrıca İran’ın saldırının zamanlaması ve hedefleri konusunda da ayrıntılı bilgi verdiğini dile getirdi. Konuşmasında şunları söyledi:
“Saldırıyı nereye düzenleyeceklerini söylediler. Ben de ‘güzel’ dedim. Üssü tahliye ettik. Bana ‘Efendim saldırı saat birde’ dediler. Ben de bunun sorun olmayacağını söyledim.”
Bu diyalog, Trump’a göre iki ülke arasındaki gerilime rağmen doğrudan bir iletişim kanalının varlığını ortaya koydu.
Sosyal Medyada Yaptığı Teşekkür Mesajı
Trump’ın bu tutumu yeni değil. Daha önce de 23 Haziran’da kendi sosyal medya platformu Truth Social’da İran’a yönelik benzer bir teşekkür mesajı paylaşmıştı. Söz konusu mesajda şu ifadelere yer vermişti:
“İran’a (saldırıyı) bize önceden haber verdiği için teşekkür etmek istiyorum. Bu sayede can kaybı yaşanmadı ve kimse yaralanmadı. Belki İran artık bölgede barış ve uyuma doğru ilerleyebilir ve ben de İsrail’i aynı şeyi yapmaya şevkle teşvik edeceğim.”
Trump’ın bu açıklaması, iki ülke arasında gerilimi düşürme ve diyalog kurma çabasının bir göstergesi olarak yorumlanmıştı.
Ne Olmuştu? ABD-İran-İsrail Üçgeninde Gerilim
İran ve ABD arasında yaşanan bu diyalog, 13 Haziran’da başlayan askeri gerilimin bir sonucu olarak ortaya çıktı. İsrail’in 13 Haziran’da İran’daki nükleer tesisleri ve üst düzey askeri hedefleri bombalamasıyla başlayan süreçte bölgesel tansiyon yükselmişti. ABD de 22 Haziran’da İran’ın Natanz, Fordo ve İsfahan’daki üç önemli nükleer tesisine saldırı düzenledi.
İran’ın ABD Üssüne Misillemesi
ABD’nin saldırılarına yanıt olarak İran 23 Haziran’da Katar’daki ABD’ye ait El-Udeyd Hava Üssü’nü hedef aldı. Ancak Trump’ın iddiasına göre bu saldırı öncesinde İran tarafı ABD’yi bilgilendirerek üsse zarar verilmesini istemediklerini ve yalnızca sembolik bir yanıt vereceklerini iletti. Böylece saldırı önceden haber verildiği için üste tahliye yapıldı ve can kaybı yaşanmadı.
İran’la Ateşkes İlanı
Trump, gerilimin bu karşılıklı saldırılarla sınırlı kaldığını ve 24 Haziran’da İran ile İsrail arasında ateşkes ilan edildiğini duyurmuştu. ABD’nin arabuluculuğuyla sağlanan ateşkesin, Ortadoğu’daki tansiyonu düşürmek adına önemli bir adım olduğu ifade edilmişti.
Trump’ın İran Yaklaşımı ve Seçim Kampanyası
Donald Trump’ın Iowa’daki etkinlikte yaptığı bu açıklama, aynı zamanda ABD’de yaklaşan başkanlık seçimleri için yürüttüğü kampanyanın bir parçası olarak da görülüyor. Trump, başkanlığı dönemindeki “sert ama anlaşmaya açık” İran politikasını öne çıkararak kendi liderlik tarzını anlatmaya çalıştı. İran’la karşılıklı diyalog kurabildiğini, bunu saygı çerçevesinde yönettiğini ve Amerikan askerlerinin hayatını koruduğunu vurguladı.
İran’la Diplomasi ve Gerilim Dengesi
Trump’ın bu ifadeleri, ABD-İran ilişkilerindeki karmaşık dengeyi de yansıtıyor. Bir yandan İran’ın nükleer programını hedef alan saldırılarla sert bir tutum sergilerken, diğer yandan doğrudan iletişim kurarak gerilimi tırmandırmama stratejisi izlendiğini ortaya koyuyor. ABD’nin askeri operasyonlarıyla İran’ı sınırlandırma çabası ile İran’ın sembolik misillemeleri arasındaki bu iletişim, iki tarafın da topyekûn bir savaştan kaçınmaya çalıştığını gösteriyor.
Trump’ın Açıklamalarının Uluslararası Yansımaları
Trump’ın “Bize saygı duyuyorlar” şeklindeki sözleri uluslararası medyada da geniş yankı buldu. Bazı çevreler bu yaklaşımı diplomatik başarı olarak nitelerken, diğerleri İran’la diyalog kurulmasının ABD’nin caydırıcılığına gölge düşürebileceğini öne sürdü. Trump ise bu yaklaşımı, Amerikan askerlerinin hayatını koruyan akıllıca bir liderlik örneği olarak savundu.