ABD başta olmak üzere dünya genelinde hızla yayılan alpha-gal sendromu, uzmanları alarma geçirdi. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), ülkede yaklaşık 450 bin kişinin bu sendromdan etkilenmiş olabileceğini bildiriyor.
Alpha-Gal Nedir?
Alpha-gal sendromu, adını “galaktoz-alfa-1,3-galaktoz” adlı bir şeker molekülünden alıyor. Bu molekül; inek, domuz, geyik ve tavşan gibi memeli hayvanların etinde doğal olarak bulunurken, insan vücudunda yer almıyor.
Kene Isırığı Alerjiye Neden Oluyor
Uzmanlara göre bu molekül, kene salyası aracılığıyla insan vücuduna geçtiğinde bağışıklık sistemi tarafından “tehdit” olarak algılanıyor. Vücut, bu yabancı moleküle karşı antikor üretmeye başlıyor. Daha sonra kişi kırmızı et veya süt ürünleri gibi alpha-gal içeren besinleri tükettiğinde, bağışıklık sistemi bu moleküle karşı alerjik tepki veriyor.
Kırmızı Et Alerjisi ile Sınırlı Değil
Halk arasında genellikle “kırmızı et alerjisi” olarak bilinse de alpha-gal sendromu sadece et tüketimiyle sınırlı değil. Süt, peynir, jelatin, bazı ilaçlar (örneğin heparin) ve hatta kişisel bakım ürünleri bile alerjik reaksiyonlara yol açabiliyor.
Belirtiler Gecikmeli Ortaya Çıkıyor
Sendromun ilk belirtileri, enfekte bir keneyle temastan yaklaşık 1 ila 3 ay sonra ortaya çıkabiliyor. Et veya süt ürünlerinin tüketiminden 2 ila 6 saat sonra görülebilecek belirtiler arasında şunlar yer alıyor:
-
Şiddetli kaşıntı ve cilt döküntüsü
-
Karın ağrısı, mide bulantısı ve ishal
-
Ağız, yüz veya boğazda şişlik
-
Anafilaktik şok (hayati tehlike oluşturabilir)
Doktorlar Bile Tanımakta Zorlanıyor
2022’de yapılan bir çalışmaya göre, ABD’deki doktorların %42’si alpha-gal sendromunu daha önce hiç duymamış. Bu durum, hastalığın teşhisini daha da zorlaştırıyor ve hastaların uzun süre yanlış tanı almasına yol açabiliyor.
Uzmanlardan Uyarı: Dikkatli Olun
Uzmanlar, özellikle kenelerin yoğun olduğu bölgelerde yaşayan kişileri kene ısırıklarına karşı dikkatli olmaları konusunda uyarıyor. Erken teşhis ve uygun diyet ile alpha-gal sendromunun etkileri kontrol altına alınabiliyor.